Τον αντίκτυπο της μετανάστευσης στην οικονομία επιχερεί να εξετάσει η Citigroup σε μελέτη της. Από αυτήν προκύπτουν δύο βασικά συμπεράσματα. α) Οι μεταναστευτικές ροές σε παγκόσμιο επίπεδο, αν και έχουν αυξηθεί σε σχέση με το 1990, σε καμία περίπτωση δεν δικαιολογούν την εθνικιστική ρητορική για «τσουνάμι». β) η συμβολή στο ΑΕΠ μεγάλων οικονομιών ήταν άκρως θετική, αν και αυτό εξαρτάται και από το ποσοστό των μεταναστών υψηλής ειδίκευσης.
Σύμφωνα με τα στοιχεία της Citi, ο πληθυσμός των μεταναστών έχει αυξηθεί σημαντικά σε σχέση με το 1990, αλλά εξακολουθεί να αντιστοιχεί μόλις στο 3% του παγκόσμιου πληθυσμού. Οι μετανάστες με κάποια ειδίκευση αυξάνονται σημαντικά, αλλά κατευθύνονται προς μεγάλα αστικά κέντρα συγκεκριμένων χωρών, με κυριότερους προορισμούς τις ΗΠΑ, τη Βρετανία, τον Καναδά και την Αυστραλία. Αυτοί οι προορισμοί προσελκύουν το 70% των μεταναστών υψηλής ειδίκευσης.
«Συνολικά δεν υπάρχουν ενδείξεις ότι η οικονομική μετανάστευση είναι μη ανελαστική ροή, γεγονός που αντικρούει την εθνικιστική ρητορική σε πολλές χώρες για ασταμάτητο τσουνάμι. Η έρευνα αποκαλύπτει ότι ακόμη και σε περιόδους οξείας κρίσης η μετανάστευση δεν έχει αυξηθεί αισθητά, ενώ φέρει οικονομικά οφέλη» επισημαίνουν οι ειδικοί της Citi.
Στην αγορά εργασίας ειδικότερα, ο αντίκτυπος εξαρτάται από δύο παράγοντες: Πρώτον, το πόσο συμπληρωματικά λειτουργούν οι μετανάστες στους εργαζομένους της χώρας. Δεύτερον, οι επιπτώσεις σε μισθούς και απασχόληση εξαρτάται από το πόσο ισχυρά είναι τα συνδικάτα, από τα επίπεδα του κατώτατου μισθού, αλλά και την ευρύτερη έκταση του κοινωνικού κράτους. Κατά ειρωνικό τρόπο, σχολιάζει η έκθεση, οι εργαζόμενοι που είναι πιο εκτεθειμένοι στην περαιτέρω μετανάστευση είναι οι ίδιοι οι μετανάστες.
Όσον αφορά στην άμεση συμβολή στην ανάπτυξη, η Citi υπολογίζει ότι εάν οι μεταναστευτικές ροές στη Γερμανία και τη Βρετανία είχαν παγώσει το 1990, το 2014 το πραγματικό ΑΕΠ της Γερμανίας θα ήταν 155 δισ. ευρώ χαμηλότερο και της Βρετανίας κατά 175 δισ. στερλίνες χαμηλότερο. Στις ΗΠΑ υπολογίζεται ότι η συμβολή ήταν μεγάλη, ειδικά κατά την περίοδο της χρηματοπιστωτικής κρίσης.
Απάντηση στις δημογραφικές προκλήσεις
Στο εξής, σημειώνει η Citi, η μετανάστευση θα είναι καθοριστικής σημασίας για την αντιμετώπιση των δημογραφικών προκλήσεων. Οι μετανάστες είναι κατά μέσο όρο κατά πολύ νεώτεροι από το μέσο όρο ηλικίας, στη χώρα που τους φιλοξενεί, Η γήρανση του πληθυσμού είναι μία παγκόσμια τάση, με τους ανθρώπους ηλικίας άνω των 60 ετών να υπολογίζεται ότι θα αυξηθούν από τα 60 στα 962 εκατομμύρια σήμερα, σε πάνω από 2 δισ. το 2050. Υπό τις συνθήκες αυτές ο ρόλος των μεταναστών θα είναι καθοριστικής σημασίας για τη βιωσιμότητα συνταξιοδοτικών συστημάτων.
