Να γεφυρώσει τις αντιθέσεις που υπάρχουν ανάμεσα στους «27» αναφορικά με την αντιμετώπιση της ενεργειακής κρίσης επιχειρεί η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, μετά την άρνηση της Γερμανίας, της Αυστρίας και ορισμένων άλλων χωρών να αποδεχθούν τις προτάσεις για τη μείωση και τον έλεγχο των τιμών που έχουν καταθέσει 15 εταίροι (και η Ελλάδα).
Ετσι, με την επιστολή της την οποία έλαβαν χθες οι ηγέτες όλων των κρατών-μελών, εν όψει της αυριανής έκτακτης συνόδου κορυφής, η πρόεδρος της Κομισιόν επισημαίνει «την ανάγκη για μια ενιαία ευρωπαϊκή απάντηση, ώστε να αποφευχθεί ο σοβαρός κατακερματισμός».
Ανάμεσα στα άλλα, προτείνει την επιβολή ενός προσωρινού πλαφόν στις τιμές προμήθειας του φυσικού αερίου, καθώς και ένα ειδικό ανώτατο όριο στο κόστος του αερίου το οποίο χρησιμοποιείται για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας. «Οφείλουμε να εξετάσουμε έναν περιορισμό της τιμής σε σχέση με το TTF (σ.σ.: είναι, πρακτικά, το χρηματιστήριο της ενέργειας στην Ολλανδία), με τρόπο ώστε να συνεχίσει να διασφαλίζει την προμήθεια αερίου στην Ευρώπη και σε όλα τα κράτη-μέλη, ώστε να αποδειχθεί ότι η Ευρώπη δεν είναι έτοιμη να πληρώσει οποιαδήποτε τιμή για το αέριο» γράφει η Φον ντερ Λάιεν. Τονίζοντας, παράλληλα, ότι ένα τέτοιο μέτρο θα έχει προσωρινό χαρακτήρα, που θα ισχύει για το διάστημα κατά το οποίο θα σχεδιάζεται ένα νέο εργαλείο για την τιμολόγηση του αερίου στην ΕΕ.
Η ίδια στέκεται επίσης με έμφαση στη διασφάλιση εναλλακτικών προμηθευτών αερίου, κάνοντας μάλιστα ειδική αναφορά στη Νορβηγία και στις ΗΠΑ. Και αυτό ενώ λίγες ώρες νωρίτερα ο Γερμανός υπουργός Οικονομικών, Ρόμπερτ Χάμπεκ, είχε εκφράσει τη δυσαρέσκειά του για τη στάση των Αμερικανών, λέγοντας χαρακτηριστικά: «Ορισμένες χώρες, συμπεριλαμβανομένων και φιλικών, ενίοτε πετυχαίνουν αστρονομικές τιμές (σ.σ.: για το αέριό τους). Οπωσδήποτε, αυτό συνεπάγεται προβλήματα τα οποία οφείλουμε να συζητήσουμε».
Στο μεταξύ, χθες, οι μόνιμοι αντιπρόσωποι των «27» κατέληξαν στο όγδοο πακέτο κυρώσεων σε βάρος της Ρωσίας, το οποίο θα ενεργοποιηθεί σήμερα το πρωί εάν δεν προβληθεί αντίρρηση ή βέτο από κάποια χώρα. Σε αυτό περιλαμβάνεται και η επιβολή πλαφόν στις τιμές πώλησης του ρωσικού αργού πετρελαίου στις διεθνείς αγορές, στο πλαίσιο των αντίστοιχων μέτρων που έχουν ληφθεί από την ομάδα των G7. «Δεν θα αποδεχθούμε ποτέ τα νόθα δημοψηφίσματα του Πούτιν ή οποιαδήποτε είδους προσάρτηση εδάφους της Ουκρανίας. Είμαστε αποφασισμένοι να συνεχίσουμε να αναγκάζουμε το Κρεμλίνο να πληρώνει» τόνισε η πρόεδρος της Κομισιόν.
Ωστόσο, η απόφαση που έχει ληφθεί δεν περιλαμβάνει συγκεκριμένη τιμή που ορίζεται ως πλαφόν, ούτε και περιθώριο εντός του οποίου μπορεί αυτή να κινείται – κάτι, πάντως, που ενδέχεται να συμβεί τις επόμενες εβδομάδες, σε συντονισμό και με τις ΗΠΑ. Αναμφίβολα δε, όπως παραδέχθηκε ο πρεσβευτής της Πολωνίας, «το πακέτο θα μπορούσε να είναι πολύ πιο ισχυρό. Δεδομένου όμως ότι απαιτείται ομοφωνία, είναι σημαντικό να έχουμε αυτή την ισχυρή απάντηση στα τελευταία επιθετικά βήματα εκ μέρους της Ρωσίας».
Υπενθυμίζεται επίσης ότι παραμένει σε ισχύ η προηγούμενη απόφαση αναφορικά με τις εισαγωγές – μέσω θαλάσσης – ρωσικού πετρελαίου στην ΕΕ, που θα απαγορευθούν πλήρως από τον Δεκέμβριο. Εξαίρεση, όπως είναι γνωστό, αποτελούν κάποιοι χερσαίοι αγωγοί, και κυρίως ο Druzhba, ο οποίος εφοδιάζει με αργό χώρες της Ανατολικής Ευρώπης, όπως η Ουγγαρία και η Τσεχία.
Σε κάθε περίπτωση, οι αποφάσεις που καλούνται να λάβουν τώρα οι «27» δεν είναι βραχυπρόθεσμες, αλλά πιθανότατα θα σφραγίσουν την ενεργειακή εικόνα της Ευρώπης για τους πολλούς επόμενους μήνες, αν όχι χρόνια. Αλλωστε, όπως προειδοποίησε ο επικεφαλής της Διεθνούς Υπηρεσίας Ενέργειας, Φατίχ Μπιρόλ, εξίσου δύσκολος με τον επικείμενο χειμώνα ενδέχεται να είναι και ο επόμενος. Και αυτό διότι, όπως υπογράμμισε, θα ανακύψει τεράστιο πρόβλημα στις αρχές της άνοιξης, όταν η πλήρωση των αποθηκευτικών χώρων θα φτάνει μόλις στο 25%-30%, ενώ πιθανότατα δεν θα υπάρχουν πλέον οι ροές του ρωσικού αερίου για να γεμίσουν γρήγορα και με ασφάλεια.
