Καθοριστικός θα είναι ο Νοέμβριος για την πορεία της ελληνικής οικονομίας. Μέσα στον μήνα θα πρέπει να κλείσει η διαπραγμάτευση για την ολοκλήρωση της β’ αξιολόγησης, να σταλεί στη Βουλή ένας ακόμη εφαρμοστικός νόμος του μνημονίου, να κατατεθεί ο προϋπολογισμός του 2017 με τις τροποποιήσεις που θα προκύψουν από τη διαπραγμάτευση, αλλά και να κλείσουν σειρά εκκρεμοτήτων στο εσωτερικό: από τον τρόπο υπολογισμού των τελών κυκλοφορίας μέχρι την έκδοση της λίστας με τους οδηγούς που έχουν ανασφάλιστα αυτοκίνητα, Ι.Χ. που δεν έχουν περάσει από ΚΤΕΟ ή αυτοκίνητα που δεν έχουν καταβάλει τα τέλη κυκλοφορίας προηγούμενων ετών.
Καθοριστικός θα είναι ο Νοέμβριος και για την εκτέλεση του φετινού προϋπολογισμού. Είναι ο τελευταίος μήνας του χρόνου κατά τον οποίο εκατομμύρια φορολογούμενοι θα κληθούν να πληρώσουν ταυτόχρονα ΕΝΦΙΑ και φόρο εισοδήματος. Ο βαθμός ανταπόκρισης των φορολογουμένων θα κρίνει σε μεγάλο βαθμό το αν η φετινή χρονιά θα κλείσει με σημαντική υπέρβαση στο σκέλος των εσόδων.
Προφανώς ο τελικός γύρος διαπραγματεύσεων με τους θεσμούς, ο οποίος θα πραγματοποιηθεί από τις 14 έως τις 21 Νοεμβρίου, αποτελεί κομβικό σημείο καθώς θα κρίνει:
* Το αν θα εκταμιευτεί η δόση των περίπου 6 δισ. ευρώ, εκ των οποίων το 1,8 δισ. ευρώ θα κατευθυνθεί για την αποπληρωμή ληξιπρόθεσμων οφειλών του Δημοσίου.
* Το αν και πότε θα κατατεθεί το μεσοπρόθεσμο σχέδιο για την περίοδο 2016-2020 (ή εναλλακτικά 2017-2021).
* Το αν θα ξεκινήσουν οι συζητήσεις για το χρέος.
* Το αν και πότε θα ενταχθούν τα ελληνικά ομόλογα στο πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης της ΕΚΤ.
Πριν φτάσουμε στο Eurogroup του Δεκεμβρίου, όπου και θα κριθεί οριστικά η ολοκλήρωση της αξιολόγησης, η κυβέρνηση θα πρέπει να καταθέσει στη Βουλή, ενδεχομένως μέσα στον Νοέμβριο, έναν ακόμη μνημονιακό νόμο. Ο εφαρμοστικός νόμος της β’ αξιολόγησης θα περιλαμβάνει τις αλλαγές στην εργατική νομοθεσία, τις διατάξεις που θα καταργούν ή θα τροποποιούν όρους και προϋποθέσεις επιδομάτων και φοροαπαλλαγών προκειμένου να χρηματοδοτηθεί το ελάχιστο εγγυημένο εισόδημα, αλλά και πολλές άλλες διατάξεις που θα απαιτηθούν για να κλείσουν τα 40 και πλέον προαπαιτούμενα της β’ αξιολόγησης.
Με την αποχώρηση των θεσμών από την Αθήνα, το οικονομικό επιτελείο θα πρέπει να στείλει στη Βουλή και τον κρατικό προϋπολογισμό του 2017, ο οποίος θα είναι τροποποιημένος σε αρκετά σημεία σε σχέση με το προσχέδιο. Το οικονομικό επιτελείο ευελπιστεί ότι θα αναθεωρήσει προς το καλύτερο την πρόβλεψη για την πορεία του πρωτογενούς πλεονάσματος, ενώ στο τελικό σχέδιο του προϋπολογισμού το οποίο αναμένεται μέσα στο τελευταίο 10ήμερο του Νοεμβρίου, θα συμπεριληφθούν και οι αλλαγές που θα συμφωνηθούν με τους θεσμούς για τα έσοδα και τις δαπάνες της επόμενης χρονιάς. Ήδη, μετά και τη χθεσινή ανακοίνωση των στοιχείων για τα έσοδα του Οκτωβρίου (σ.σ.: παρατηρήθηκε νέα υπέρβαση της τάξεως των 850 εκατ. ευρώ στο σκέλος των καθαρών εσόδων) εκφράζεται η εκτίμηση από το οικονομικό επιτελείο ότι το πρωτογενές πλεόνασμα του 2016 θα ξεπεράσει το 0,63% που έχει εγγραφεί στο προσχέδιο του προϋπολογισμού. Αυτό το «μαξιλάρι» θα χρησιμοποιηθεί από την ελληνική πλευρά ως επιχείρημα στη διαπραγμάτευση με τους θεσμούς και για τη σύνταξη του προϋπολογισμού του 2017.
Μέσα στον Νοέμβριο πρέπει να κλείσουν πολλά μέτωπα και στο εσωτερικό. Μεταξύ αυτών:
1. Το υπουργείο Οικονομικών θα πρέπει να καθορίσει τα τέλη κυκλοφορίας της επόμενης χρονιάς, καθώς διακυβεύονται έσοδα άνω του 1 δισ. ευρώ. Κανονικά η σχετική απόφαση θα έπρεπε να έχει ήδη δημοσιευτεί προκειμένου τα τέλη να αναρτηθούν στο taxis μέσα στον Νοέμβριο. Τώρα, το υπουργείο Οικονομικών έχει ξεκαθαρίσει ότι τα τέλη της επόμενης χρονιάς θα ανακοινωθούν μέχρι τις 15 Νοεμβρίου.
2. Πρέπει να κλείσει η εκκρεμότητα με το επίδομα θέρμανσης. Το οικονομικό επιτελείο έχει ανακοινώσει ότι θα δοθούν τα 105 εκατ. ευρώ για τη φετινή σεζόν, αλλά ακόμη δεν έχει δημοσιευτεί στο ΦΕΚ η σχετική υπουργική απόφαση.
3. Πρέπει να επιτευχθεί ο εισπρακτικός στόχος στο σκέλος των εσόδων σε έναν μήνα που θα κρίνει οριστικά το αν θα κλείσει με υπέρβαση στο σκέλος των εσόδων και ο φετινός προϋπολογισμός. Τα αποτελέσματα του Οκτωβρίου έχουν δώσει μεγάλο «αέρα», καθώς αντί για 3,907 δισ. ευρώ που ήταν ο στόχος, εισπράχθηκαν 4,742 δισ. ευρώ. Για τον Νοέμβριο -λόγω φόρου εισοδήματος φυσικών προσώπων, νομικών προσώπων και ΕΝΦΙΑ- ο εισπρακτικός στόχος κινείται ακόμη υψηλότερα στα 4,474 δισ. ευρώ.
4. Πρέπει να κλειδώσει το νομοσχέδιο για την τόνωση των ηλεκτρονικών πληρωμών, καθώς σε διαφορετική περίπτωση το 2017 θα είναι η 3η συνεχόμενη χρονιά για την οποία δεν θα υπάρχει υποχρέωση συλλογής αποδείξεων από τους φορολογούμενους. Αυτό το θέμα εξαρτάται από τη διαπραγμάτευση, καθώς το νομοσχέδιο για την τόνωση των ηλεκτρονικών πληρωμών συνδέεται με το θέμα του ακατάσχετου λογαριασμού των επιχειρήσεων για το οποίο προς το παρόν δεν υπάρχει συμφωνία με τους θεσμούς.
5. Πρέπει να προχωρήσουν έλεγχοι της Γενικής Γραμματείας Δημοσίων Εσόδων που βρίσκονται σε εκκρεμότητα εδώ και μεγάλο χρονικό διάστημα (ανασφάλιστα Ι.Χ., αυτοκίνητα που δεν έχουν περάσει από ΚΤΕΟ, οδηγοί που δεν έχουν πληρώσει τέλη κυκλοφορίας προηγούμενων ετών κ.λπ.).
