Την ανάγκη δραστικής αλλαγής και μετασχηματισμού στις ελληνικές εξωστρεφείς επιχειρήσεις αναγνωρίζουν οι ειδικοί των εξαγωγών. Σε αυτή τη διαδικασία καταγράφουν ως μεγαλύτερο εμπόδιο την έλλειψη ευελιξίας και προσαρμοστικότητας (56,8%), σύμφωνα με έρευνα που διεξήχθη σε συνεργασία του Πανελληνίου Συνδέσμου Εξαγωγέων και της Stanton Chase.
Από την άλλη πλευρά, στο σύνολό τους οι export managers αναφέρουν ως αναγκαία προτεραιότητα τον στρατηγικό προσανατολισμό (45,8%), τον προσανατολισμό στον πελάτη (45,8%), την εμπειρία από πολλαπλές κουλτούρες (39,8%), επικοινωνιακές δεξιότητες (33,9%) και δυνατό εμπορικό/marketing background (31,4%).
Με τις διεθνείς προβλέψεις να κάνουν λόγο για αύξηση της συνολικής αξίας των ελληνικών εξαγωγών κατά 3,6% το τρέχον έτος και κατά 4% το 2018 -μπορεί και παραπάνω σύμφωνα με τους εκπροσώπους του Συνδέσμου-, η χώρα μας υπολείπεται σημαντικά των ευρωπαϊκών μέσων όρων τόσο σε επίπεδο συμμετοχής της εξωστρέφειας στον σχηματισμό του ΑΕΠ (Ελλάδα: 30,2%, Ε.Ε.: 44%), όσο και στην εξωστρέφεια των ίδιων των επιχειρήσεων (εξαγωγές προς Ε.Ε./Ελλάδα: 6,05%, μ.ό. Ε.Ε.: 17,3%, Εισαγωγές από Ε.Ε./ Ελλάδα: 8,78%, μ.ό. Ε.Ε.: 25,95%). Αντίστοιχα, σύμφωνα με τα στοιχεία SBA Fact Sheet 2016, προς Τρίτες Χώρες από την Ελλάδα εξάγουν περίπου 16.000 επιχειρήσεις (ποσοστό 2,5%, έναντι 3,2% του μ.ό. Ε.Ε.).
Οι εξωστρεφείς επιχειρήσεις στον τομέα εξαγωγών προϊόντων υπολογίζονται συνολικά σε 57.000 περίπου, ενώ συμπεριλαμβανομένων και των εισαγωγικών ξεπερνούν τις 70.000 επιχειρήσεις. Οι συνολικά 704.339 ενεργές επιχειρήσεις της χώρας απασχολούν συνολικά 2.138.960 εργαζομένους, ενώ οι διεθνοποιημένες εξ αυτών υπολογίζεται ότι απασχολούν μεταξύ 400.000 και 420.000 εργαζομένων, με τη μερίδα του λέοντος να αφορά 400 μεγάλες επιχειρήσεις (273.000 απασχολούμενοι).
Οι μικρομεσαίες εξωστρεφείς επιχειρήσεις απασχολούν 130.000-150.000 εργαζομένους, ανάλογα με το είδος της δραστηριότητάς τους (εξαγωγές ή εξαγωγές και εισαγωγές). Κατά μέσο όρο, οι εξωστρεφείς επιχειρήσεις απασχολούν από 7 έως 8 άτομα, ενώ αν το δείγμα περιοριστεί στις μικρομεσαίες επιχειρήσεις η μέση απασχόληση περιορίζεται σε 2,6 εργαζομένους.
Παράλληλα, σύμφωνα με ανάλυση του ΠΣΕ, στη χώρα περιγράφονται και μεγάλες ανισότητες στις εξαγωγικές επιδόσεις των Περιφερειών, με τις εξαγωγές της Αττικής να αντιστοιχούν στο 50,9% του συνόλου των ελληνικών εξαγωγών, της Κεντρικής Μακεδονίας στο 22,4% του συνόλου των εξαγωγών, ενώ ακολουθούν με φθίνουσα τάξη μεγέθους οι λοιπές 11 περιφέρειες με αξία εξαγωγών που κυμαίνεται από 5,2% (Στερεά Ελλάδα) έως 0,1% (Ιόνιοι Νήσοι).
Κατάρτιση ανέργων σε εξαγωγικές επιχειρήσεις
Δύο ολόκληρα χρόνια πέρασαν -λόγω πολιτικών αλλαγών και των γνωστών… ταχυτήτων της κεντρικής εξουσίας-, ώστε να καταστεί δυνατό να προχωρήσει η Πράξη με τίτλο «Κατάρτιση, πιστοποίηση και συμβουλευτική με στόχο την ενδυνάμωση των δεξιοτήτων άνεργων νέων 18-24 ετών σε ειδικότητες του τομέα του εξαγωγικού εμπορίου προϊόντων με έμφαση στον πρωτογενή τομέα της παραγωγής».
Πρόκειται για μέρος του Επιχειρησιακού Προγράμματος «Ανάπτυξη Ανθρώπινου Δυναμικού, Εκπαίδευση και Διά Βίου Μάθηση» (ΕΣΠΑ 2014-2020), που αφορά επίδομα 1.471 ευρώ ανά άνεργο (το πρόγραμμα αφορά 3.600 ανέργους) για πρακτική άσκηση σε εξωστρεφείς επιχειρήσεις.
Το πρόγραμμα, συνολικού προϋπολογισμού 9,5 εκατ. ευρώ (αρχικά ήταν 12 εκατ., αλλά στην πορεία τροποποιήθηκε), συγχρηματοδοτείται από την Ε.Ε. και υλοποιείται από την ΕΥΕ/ΕΚΤ και την ΕΕΔΕ, σε συνεργασία με τον ΠΣΕ και τον ΣΕΒΕ.
Ειδικότερα, προβλέπεται εντός 380 ωρών, συμβουλευτική καθοδήγηση, κατάρτιση και πιστοποίηση των επαγγελματικών προσόντων στο αντικείμενο των εξαγωγών με έμφαση στον πρωτογενή τομέα με στόχο την ενίσχυση των προσόντων τους, ώστε να αποτελέσουν ένα σημαντικό απόθεμα ανθρώπινου δυναμικού των ελληνικών εξαγωγών. Ο απαιτούμενος αριθμός των ανέργων έχει ήδη συγκεντρωθεί και δε θα γίνονται δεκτές άλλες αιτήσεις, ενώ έχουν ξεκινήσει οι συνεδρίες συμβουλευτικής προς τους ωφελούμενους. Η έναρξη της θεωρητικής κατάρτισης αναμένεται εντός του Απριλίου, για τους ωφελούμενους που έχουν ολοκληρώσει τις πρώτες συνεδρίες συμβουλευτικής. Με την ολοκλήρωση του Α’ κύκλου κατάρτισης, θα ξεκινήσει και η Α’ Φάση Πρακτικής Άσκησης.
Παρουσιάζοντας, χθες, την εν λόγω Πράξη, η πρόεδρος του ΠΣΕ, κυρία Χριστίνα Σακελλαρίδη ανέφερε πως ήδη εκατοντάδες εξαγωγικές επιχειρήσεις και μέλη του Συνδέσμου μπορούν να υποβάλουν αιτήσεις, τονίζοντας «τη δέσμευση του Συνδέσμου για την παροχή εξατομικευμένων λύσεων εξαγωγών (personalized solutions for exports), στέλνοντας ηχηρό σύνθημα επανεκκίνησης της παραγωγής στην οικονομία και ειδικά τον πρωτογενή τομέα και επενδύοντας στο ανθρώπινο δυναμικό της χώρας».
Από την πλευρά της, η αντιπρόεδρος του ΠΣΕ, κυρία Μαρίνα Οφλούδη-Γιαβρόγλου, δηλώνοντας τη συμμετοχή στην Πράξη 3 επιχειρήσεων του ομίλου (Μύλοι Σόγιας, Ελληνικά Εκλεκτά Έλαια, GF Energy), τόνισε «την ανάγκη να σταματήσει το brain drain, η έξοδος δηλαδή από τη χώρα καταρτισμένου ανθρώπινου δυναμικού, με τη συστηματικότερη προσέγγιση των εξαγωγικών διαδικασιών από τις ελληνικές επιχειρήσεις, ειδικά τις νεοφυείς και τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις».
