Στην ανάγκη να προωθηθεί μία ζώνη ελεύθερου εμπορίου στην περιοχή Ασίας-Ειρηνικού συμφώνησαν το Πεκίνο και η Μόσχα, την ώρα που οι τάσεις προστατευτισμού στον ανεπτυγμένο κόσμο ενισχύονται.
Η πρωτοβουλία αυτή θεωρείται έμμεση «απάντηση» στα σχέδια του νέου προέδρου των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ, να επαναδιαπραγματευθεί τις μεγάλες εμπορικές συμφωνίες που η χώρα του έχει υπογράψει, συμπεριλαμβανομένης της TTP με τις χώρες του Ειρηνικού.
Ο πρόεδροι της Κίνας και της Ρωσίας, Σι Τζινπίνγκ και Βλαντιμίρ Πούτιν, συναντήθηκαν στη Λίμα του Περού, όπου έλαβε χώρα η Σύνοδος Οικονομικής Συνεργασίας Ασίας-Ειρηνικού (APEC).
Σε ανακοίνωση, που εξεδόθη μετά τη συνάντηση, επισημαίνεται ότι βρίσκονται σε τακτική επικοινωνία, επιδιώκουν την ενίσχυση εμπορικών και ευρύτερα οικονομικών σχέσεων των δύο πλευρών, αλλά και συνολικά των χωρών της περιοχής και θα εργαστούν στην κατεύθυνση μίας ζώνης ελεύθερου εμπορίου.
Το Πεκίνο προωθεί εδώ και καιρό τη λεγόμενη Περιφερειακή Οικονομική Συνεργασία (RCEP), η οποία περιλαμβάνει περισσότερες από 12 χώρες, μεταξύ των οποίων η Αυστραλία, η Νέα Ζηλανδία και η Ινδία, αλλά δεν περιλαμβάνει τις ΗΠΑ ή άλλες χώρες της αμερικανικής ηπείρου.
Η κοινή δήλωση Σι – Πούτιν φαίνεται να δίνει ώθηση σε αυτή την ιδέα, λίγες ημέρες μετά το αποτέλεσμα-έκπληξη των αμερικανικών εκλογών και την αβεβαιότητα γύρω από το μέλλον της TTP. Η RCEP θα είναι πιθανότατα το πρώτο αναγκαίο βήμα πριν από μία ευρύτερη συμφωνία για τη Ζώνη Ελευθέρου Εμπορίου Ασίας – Ειρηνικού (FTTAP), όπως σχολίαζαν οικονομικοί αναλυτές.
Σε συνέντευξη Τύπου που παραχώρησε στη Λίμα ο Κινέζος πρόεδρος υπογράμμισε ότι «η Κίνα όχι μόνο δεν θα κλείσει την πόρτα της στον έξω κόσμο, αλλά θα την ανοίξει κι άλλο». Πρόσθεσε δε πως μέριμνα της κυβέρνησής του είναι να διασφαλίσει ότι «οι καρποί της ανάπτυξης θα διαμοιραστούν σε όλους».
Ενδεικτικές του κλίματος που επικρατεί είναι και οι δηλώσεις του πρωθυπουργού της Νέας Ζηλανδίας, Τζον Κι. Μιλώντας σε δημοσιογράφους παραδέχθηκε ότι οι ΗΠΑ είναι ένας πολύ σημαντικός εμπορικός εταίρος για την περιοχή, προσθέτοντας όμως ότι εάν η νέα κυβέρνηση Τραμπ γυρίσει τελικά την πλάτη στο ελεύθερο εμπόριο, η Κίνα θα μπορέσει να καλύψει το αμερικανικό κενό.
Δεν έχασε μάλιστα την ευκαιρία να αστειευθεί, σημειώνοντας ότι ίσως θα πρέπει να προωθηθούν κάποιες «αισθητικές αλλαγές» στην TTP, που θα καταστούσαν τη συμφωνία αποδεκτή από τον νεοεκλεγμένο Αμερικανό πρόεδρο, όπως για παράδειγμα η μετονομασία της σε… «Trump Pacific Partnership».
Από την πλευρά του ο Αυστραλός πρωθυπουργός, Μάλκολμ Τέρνμπουλ, υπενθύμισε πως ούτε και ο Μπαράκ Ομπάμα ήταν υπέρμαχος της TTP όταν εξελέγη, αλλά ετοιμάζεται να αποχωρήσει ως ένας από τους πλέον ένθερμους υποστηρικτές της.
Όσον αφορά την RCEP, σημείωσε πως θα είναι μία πιο «παραδοσιακή» εμπορική συμφωνία, η οποία θα αφορά κατά κύριο λόγο τον περιορισμό των δασμών σε αγαθά και υπηρεσίες και δεν θα αγγίζει τόσο ευρεία ζητήματα όπως η TTP.
Σημειώνεται πως οι μεγάλες αντιδράσεις για την TTP (όπως συμβαίνει και με την υπό διαπραγμάτευση TTIP μεταξύ ΗΠΑ και Ευρωπαϊκής Ένωσης) δεν αφορούν την άρση των δασμών, αλλά τις υποχωρήσεις σε στάνταρντ προστασίας των καταναλωτών και του περιβάλλοντος, όπως και την πρόβλεψη για έναν μηχανισμό επίλυσης διαφορών, που θα δίνει τη δυνατότητα σε πολυεθνικές επιχειρήσεις να προσφεύγουν κατά κυβερνητικών αποφάσεων.
