Ο πρόεδρος της Ρωσίας Βλάντιμιρ Πούτιν πραγματοποιεί επίσκεψη υψηλής συμβολικής σημασίας στο Βελιγράδι για να επισφραγίσει την ρωσική επιρροή και παρουσία στη Σερβία, υποψήφια προς ένταξη στην Ευρωπαϊκή Ενωση χώρα, η οποία φροντίζει με μεγάλη προσοχή να μην διαταράξει τις σχέσεις της με τον παραδοσιακό της σύμμαχο τα τελευταία 25 χρόνια.
Ο κ. Πούτιν, ο οποίος θα παραστεί στις εκδηλώσεις της 70ής επετείου της απελευθέρωσης του Βελιγραδίου, μπορεί να υπολογίζει σε μία θερμή υποδοχή της Σερβίας, η οποία αρνείται να συμμετάσχει στις κυρώσεις που έχουν επιβληθεί από τις Βρυξέλλες στη Μόσχα για τον ρόλο της στην ουκρανική κρίση.
«Οταν αποφασίσαμε να διαπραγματευθούμε με την Ευρωπαϊκή Ενωση, δεν μιλήσαμε για κυρώσεις κατά της Ρωσίας», δήλωσε το σαββατοκύριακο ο πρόεδρος της Σερβίας Τόμισλαβ Νίκολιτς.
«Η Ρωσία έχει πολλούς συμμάχους στο κόσμο, αλλά στην Ευρώπη λίγοι είναι εκείνοι που είναι έτοιμοι να σταθούν στο πλευρό του κ. Πούτιν. Αντίθετα, στη Σερβία η μεγάλη πλειλοψηφία των πολιτών έχει θετική γνώμη για τον Ρώσο πρόεδρο», σύμφωνα με τον Σέρβο ιστορικό Τσέντομιρ Αντιτς.
Από την έναρξη της ουκρανικής κρίσης τον Νομέβριο 2013, η σερβική διπλωματία διατηρεί μία εύθραυστη ισορροπία ανάμεσα στην τήρηση των υποχρεώσεών της απέναντι στην Ε.Ε. και τη διατήρηση καλών σχέσεων με τη Μόσχα, η οποία έχει υποστηρίξει το Βελιγράδι σε σειρά ευαίσθητων διεθνών θεμάτων, όπως το ζήτημα της ανεξαρτησίας του Κοσόβου, το οποίο δεν έχει αναγνωρισθεί από τη Μόσχα.
Για τη Μόσχα είναι σημαντικό η προσέγγιση της Σερβίας με την Ευρωπαϊκή Ενωση να μην θίξει τη σχέση της με το Βελιγράδι και να μην πλήξει τα ρωσικά συμφέροντα.
«Ο κύριος στόχος της επίσκεψης στη Σερβία είναι η υποστήριξη των υπαρχόντων δεσμών. Η ενέργεια θα είναι ένα από τα πολύ σημαντικά θέματα των συνομιλιών», δήλωσε στο Γαλλικό Πρακτορείο ο Φεντόρ Λουκιάνοφ, διευθυντής της επιθεώρησης «Η Ρωσία στην παγκόσμια πολιτική».
Η Σερβία βρίσκεται επάνω στη χάραξη του αγωγού φυσικού αερίου South Stream, προγράμματος της ρωσικής Gazprom ύψους 16 δισεκατομμυρίων δολαρίων, για τη μεταφορά από το τέλος του 2015 του ρωσικού φυσικού αερίου στην Ευρώπη παρακάμπτοντας την Ουκρανία.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, η οποία θεωρεί ότι οι ευρωπαϊκοί κανόνες για τους δημόσιους διαγωνισμούς δεν έχουν τηρηθεί στο πλαίσιο της εκπόνησης του προγράμματος, κυρίως ως προς την πρόσβαση τρίτων χωρών, επέτυχε τη διακοπή των εργασιών στη Βουλγαρία, όμως η Σερβία κατέστησε σαφές ότι τα έργα του South Stream συνεχίζονται στο έδαφός της.
Η Gazprom είναι επίσης ο πλειοψηφικός ιδιοκτήτης της σερβικής πετρελαϊκής εταιρείας NIS, με 51%.
Το Βελιγράδι και η Μόσχα έχουν επίσης έχουν εγκαταστήσει στο αεροδρόμιο της Νις, στη νότια Σερβία, «Περιφερειακό Κέντρο Εκτάκτων Καταστάσεων», όπου σταθμεύουν ρωσικά αεροσκάφη έτοιμα να επέμβουν στην περιοχή, κατόπιν αιτήματος της ενδιαφερόμενης χώρας.
Τον Ιανουάριο 2013, η Μόσχα και το Βελιγράδι υπέγραψαν συμφωνία για τη χορήγηση πίστωσης ύψους 800 εκατομμυρίων δολαρίων για την ανοικοδόμηση του σιδηροδρομικού συστήματος. Τον Απρίλιο, η Μόσχα χορήγησε δάνειο ύψους 500 εκατομμυρίων δοαλρίων για την χρηματοδότηση του δημοσιονομικού ελλείμματος της Σερβίας.
Για το Βελιγράδι, η επίσκεψη του προέδρου της Ρωσίας αποτελεί ευκαιρία για την αποστολή πολιτικών μηνυμάτων στη Δύση, σύμφωνα με τον πολιτικό αναλυτή Μίοντραγκ Ραντόγεβιτς.
Την ώρα που η Σερβία ετοιμάζεται να αναλάβει την προεδρία του Οργανισμού για την Ασφάλεια και τη Συνεργασία στην Ευρώπη (ΟΑΣΕ), το 2015, το Βελιγράδι «είναι πιθανόν να θέλει να προβληθεί ως κατάλληλος τόπος για συνομιλίες ανάμεσα στη Ρωσία και τις δυτικές χώρες για θέματα όπως η Ουκρανία, που δεν αφορούν αναγκαστικά στη Σερβία», προσθέτει ο αναλυτής.
Ο Βλαντίμιρ Πούτιν θα παραστεί στη μεγάλη στρατιωτική παρέλαση, την πρώτη που οργανώνεται στο Βελιγράδι από το 1985, με την ευκαιρία της 70ής επετείου από την απελευθέρωση της πρωτεύουσας και θα απευθυνθεί στο συγκεντρωμένο πλήθος.
