Οι ευρωπαϊκές εκλογές πλησιάζουν και ο φόβος όλων στρέφεται στο ενδεχόμενο επικράτησης των αντι-ευρωπαϊκών και λαϊκιστικών δυνάμεων. Ωστόσο, μήπως ο πραγματικός κίνδυνος για το ευρωπαϊκό οικοδόμημα βρίσκεται αλλού; Μήπως, για παράδειγμα, η κύρια πρόκληση των Βρυξελλών συνίσταται στην αδιαφορία των φιλο-ευρωπαίων ψηφοφόρων;
Η συμμετοχή στις εκλογές για το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, κατά τη διάρκεια των τελευταίων αναμετρήσεων, μπορεί να χαρακτηριστεί έως και… απογοητευτική. Από το 62% το 1979 έφθασε στο 43% το 2014. Και η κατηφόρα φαίνεται πως θα συνεχιστεί.
Αναμφίβολα, τα λαϊκιστικά κόμματα έχουν κερδίσει σημαντικό πολιτικό έδαφος από το 2015 και μετέπειτα, χάρη και στην αδυναμία των Βρυξελλών να επιλύσουν το προσφυγικό-μεταναστευτικό ζήτημα. Από την Ιταλία έως την Πολωνία, οι κυβερνήσεις υιοθετούν ολοένα και πιο ακραίες προσεγγίσεις έναντι των υπαρκτών προβλημάτων της Ευρώπης, στρέφοντας την πολιτική ατζέντα προς το προνομιούχο πεδίο των αντι-ευρωπαϊκών δυνάμεων.
«Αυτό που καλούμαστε να απαντήσουμε είναι αν η Ευρώπη θεωρείται κάτι χρήσιμο ή όχι» δηλώνει στο πρακτορείο Bloomberg ο Ραμόν Λουίς Βαλκαρέλ, αντιπρόεδρος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και μέλος του ισπανικού «Λαϊκού Κόμματος».
Κίνδυνος ακυβερνησίας;
Η ψήφος αδιαφορίας ή και αποδοκιμασίας, η οποία μεταφράζεται ως ψήφος στήριξης στα λαϊκιστικά κόμματα της Ευρώπης, εκτιμάται ότι θα θέσει πλήθος προβλημάτων στη διακυβέρνηση της Ε.Ε. Και ο λόγος δεν είναι άλλος από τον κίνδυνο αδυναμίας των συστημικών κομμάτων να διαμορφώσουν τις απαιτούμενες πλειοψηφίες και να ελέγξουν τα κύρια θεσμικά ευρωπαϊκά όργανα.
Οι προκλήσεις καθίστανται ακόμη μεγαλύτερες λόγω της προσδοκώμενης ηχηρής αποχής. Η μη προσέλευση μεγάλης μάζας των ψηφοφόρων στις ευρωπαϊκές κάλπες, εκτιμάται ότι θα ωφελήσει ακόμη περισσότερο τα αντι-ευρωπαϊκά κόμματα, καθώς σύμφωνα με τους αναλυτές, πρόκειται για ψηφοφόρους οι οποίοι κατά κύριο λόγο προέρχονται από τη «δεξαμενή «των λεγόμενων συστημικών-ευρωπαϊκών κομμάτων.
Οι δημοσκοπήσεις προμηνύουν ότι τα μη συστημικά κόμματα αναμένεται να καταλάβουν το 1/3 των βουλευτικών εδράνων (751 έδρες συνολικά), αυξάνοντας σημαντικά την αντιπροσώπευσή τους, η οποία αυτή τη στιγμή ανέρχεται σε 200 ευρω-βουλευτές.
Ποιες χώρες… αντιστέκονται
Υπάρχουν βέβαια, και ορισμένες χώρες, όπου ο κύριος όγκος των ψηφοφόρων εξακολουθεί να προσέρχεται στις κάλπες, γεγονός το οποίο υποδηλώνει το «ζωντανό» ενδιαφέρον των πολιτών για τις ευρωπαϊκές εξελίξεις. Ολλανδία και Γερμανία είναι δύο εξ αυτών.
Σύμφωνα με το ευρω-βαρόμετρο, συγκεκριμένα, το 55% των πολιτών της Ολλανδίας δηλώνει ότι θα συμμετάσχει «πολύ πιθανόν» στις εκλογές του Μαΐου, το 16% «πιθανόν» και το 10% «μετρίως πιθανόν» (σύνολο 81%). Αντίστοιχα, στη Γερμανία, τα ποσοστά συμμετοχής στην προσεχή αναμέτρηση κυμαίνονται σε 48%, 17% και 9% (σύνολο 74%).
Υπάρχει όμως, και η άλλη όψη των πραγμάτων, η οποία αντικατοπτρίζεται πλήρως στην περίπτωση της Ιταλίας. Στη γειτονική χώρα, χαρακτηριστικά, μόλις το 16% δηλώνει ότι θα προσέλθει «πολύ πιθανόν» στις κάλπες. Ανάλογη η κατάσταση και στην Πολωνία (21%), αλλά και στην Ισπανία (23%).
Στη δε Γαλλία, όπου πάντα καραδοκεί ο κίνδυνος της Μαρίν Λε Πεν, το ποσοστό της «πολύ πιθανής» συμμετοχής κυμαίνεται στο 34%, γεγονός το οποίο εκτιμάται ότι -εφόσον επιβεβαιωθεί και στην κάλπη- θα ωφελήσει σημαντικά την ηγέτιδα του Εθνικού Συναγερμού.
Η τελευταία αναμέτρηση της Μέρκελ
Αξίζει μάλιστα, να σημειωθεί ότι οι εκλογές του Μαΐου, οι οποίες κατά πολλούς λαμβάνουν κρίσιμο χαρακτήρα, θα είναι οι τελευταίες, στις οποίες θα συμμετέχει ενεργά στις εξελίξεις η ηγέτιδα της Γερμανία, Άγκελα Μέρκελ.
Η τελευταία, σε καίριες στιγμές της Ευρωζώνης και της Ε.Ε., αποτέλεσε το συγκολλητικό υλικό για τη διασφάλιση της ενότητας της Γηραιάς Ηπείρου, και το κενό της δείχνει ότι δύσκολα θα αναπληρωθεί -κάτι το οποίο ενδεχομένως, να αποδεχθεί μοιραίο για το ευρωπαϊκό «όραμα».
