Στα χαρακώματα παραμένει η Ευρωπαϊκή Ένωση με την AstraZeneca έπειτα από την άρνηση της φαρμακευτικής εταιρείας να χρησιμοποιήσει τα εργοστάσιά της στη Βρετανία ώστε να καλύψει τις δόσεις που οφείλει στα κράτη μέλη.
Η διαμάχη μεταξύ των δύο μερών ξεκίνησε έπειτα από την ανακοίνωση της AstraZeneca πως θα καθυστερήσουν οι παραδόσεις των εμβολίων στην ΕΕ, κάτι που οι Βρυξέλλες υποστηρίζουν πως παραβιάζει την σύμβαση την οποία έχουν υπογράψει.
Οι δύο πλευρές μίλησαν την Τετάρτη το απόγευμα επιμένοντας στις θέσεις τους . Παράλληλα αναμένεται και νέα συνάντηση.
«Λυπούμαστε για τη συνεχιζόμενη έλλειψη διαφάνειας που παρατηρείται ως προς το πρόγραμμα των παραδόσεων του εμβολίου και ζητούμε ένα σαφές σχέδιο από την AstraZeneca για τη γρήγορη παράδοση της ποσότητας εμβολίων που δικαιούμαστε για το πρώτο τρίμηνο», δήλωσε η αρμόδια Επίτροπος Υγείας της ΕΕ, Στέλλα Κυριακίδου μετά την εικονική συνάντηση με τον επικεφαλής της AstraZeneca.
Η αντιπαράθεση αυτή θα μπορούσε να οδηγήσει σε νέες καθυστερήσεις στην αργή εκστρατεία εμβολιασμού των ευρωπάϊκών χωρών. Επίσης, έχει ωθήσει την φαρμακευτική εταιρεία σε μια «πολιτικό σύγκρουση» με τα 27 κράτη μέλη που είναι απελπισμένα να βγάλουν τις οικονομίες τους από την χειρότερη ύφεση στη ζωντανή μνήμη.
Έχοντας εμβολιάσει κατά του Covid-19 μόλις 2,3 άτομα για κάθε 100, η ΕΕ βρίσκεται πολύ πίσω από τις ΗΠΑ και το Ηνωμένο Βασίλειο, οι οποίες έχουν φτάσει τα 7,8 και 11,4 αντίστοιχα. Το μπλοκ απέχει αρκετούς μήνες από την ανοσοποίηση επαρκούς αριθμού ατόμων για να έχει απτή επίδραση στον ιό.
Η διαμάχη αυτή δημιουργεί ένα ακόμη αγκάθι στις τεταμένες σχέσεις μεταξύ της Βρετανίας και της ΕΕ μετά το Brexit. Το Ηνωμένο Βασίλειο, το οποίο σύναψε συμφωνία με την φαρμακευτική εταιρεία τρεις μήνες νωρίτερα από την ΕΕ, προσπαθεί να αποφύγει τη διαμάχη, ενώ παράλληλα προσπαθεί να αναδείξει τα πλεονεκτήματα της ανεκάρτησης διαχείρισης.
Ο Βρετανός πρωθυπουργός Μπόρις Τζόνσον δήλωσε ότι οι ελλείψεις στην ΕΕ «αποτελεί πραγματικά ένα θέμα για τους φίλους μας στην ΕΕ και τις ενδιαφερόμενες εταιρείες», προσθέτοντας ότι «είμαστε πολύ σίγουροι για τις συμβάσεις μας, είμαστε πολύ σίγουροι για τον εφοδιασμό μας».
Η ΕΕ κατηγορεί την AstraZeneca ότι χρησιμοποιεί ευρωπαϊκή χρηματοδότηση που προορίζεται για την ανάπτυξη της παραγωγικής της ικανότητας για την αύξηση της παραγωγής στα εργοστάσιά της στο Ηνωμένο Βασίλειο.
Ο διευθύνων σύμβουλος της AstraZeneca, Πασκάλ Σοριό , δήλωσε σε συνέντευξή του ότι η εταιρεία έχει τη λεγόμενη συμφωνία «βέλτιστης προσπάθειας» και ότι αυτή η θέση δεν έχει αλλάξει.
Τα κράτη μέλη είναι εξοργισμένα με την εταιρεία, σύμφωνα με διπλωμάτες που γνωρίζουν για μια συνάντηση κυβερνητικών απεσταλμένων στις Βρυξέλλες. Μιλώντας ιδιωτικά, ο αξιωματούχος της ΕΕ υποστήριξε ότι ενώ το μπλοκ δεν επιθυμεί κλιμάκωση των εντάσεων, χρειάζεται ακόμη πολλή δουλειά για να βγούμε από το αδιέξοδο.
Η κ. Κυριακίδου και ο εκπρόσωπος της εταιρείας χαρακτήρισαν τις χθεσινές συνομιλίες τους ως «εποικοδομητικές».
Η ΕΕ έχει δεσμευτεί να δημιουργήσει έναν μηχανισμό που θα μπορούσε ενδεχομένως να επιβάλει εμπόδια στις εξαγωγές των εμβολίων που παράγονται σε ευρωπαϊκές εγκαταστάσεις παραγωγής.
Η πρόταση, η οποία αναμένεται να συζητηθεί αργότερα αυτήν την εβδομάδα, απειελί να πυροδοτήσει ένα κύμα προστατευτικών μέτρων που θα μπορούσαν να διαταράξουν τις αλυσίδες εφοδιασμού οδηγώντας στην αναμονή δισεκατομμύρια ανθρώπους που περιμένουν τα εμβόλια, προϋπόθεση για την επιστροφή της παγκόσμιας οικονομίας σε κάποιο είδος κανονικότητας.
Υπενθυμίζεται ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή υπέγραψε πέρυσι συμφωνία προκαταβολικής αγοράς με την AstraZeneca για την προμήθεια έως και 400 εκατομμυρίων δόσεων του εμβολίου. Η συμφωνία αποτελεί μέρος των συνολικών 2,3 δισεκατομμυρίων δόσεων που έχουν εξασφαλιστεί μέχρι τώρα για την ΕΕ.
Το εμβόλιο της AstraZeneca ενδέχεται να λάβει το «πράσινο φως» από τις ρυθμιστικές αρχές της ΕΕ έως το τέλος αυτής της εβδομάδας.
Αυτή η διαμάχη θα μπορούσε να έχει σημασία για όλο τον κόσμο, και την ώρα που οι κυβερνήσεις αγωνίζονται για να σταματήσουν την εξάπλωση της πανδημίας προτού πολλαπλασιαστεί ο αριθμός των μεταλλάξεων που καθιστούν τα εμβόλια λιγότερο αποτελεσματικά κατά του Covid-19.
«Οι υποχρεώσεις των συμβάσεων πρέπει να πληρούνται, τα εμβόλια πρέπει να παραδίδονται στους πολίτες της ΕΕ», δήλωσε η κ. Κυριακίδου.
