To Ευρωπαϊκό Σχέδιο για την Προσιτή Στέγαση (European Affordable Housing Plan), που προτάθηκε πρόσφατα από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, πρέπει να επικεντρωθεί στο να κάνει την κατοικία οικονομικά προσιτή για τους πολίτες, και όχι απλώς στο να διευκολύνει τους εργολάβους ακινήτων να αυξήσουν τα κέρδη τους, προειδοποίησε η Greenpeace.
Οι λογαριασμοί ενέργειας αποτελούν περίπου το ένα πέμπτο των εξόδων στέγασης στην ΕΕ, όπως και στην Ελλάδα, ενώ το κόστος μεταφοράς κοστίζει κατά μέσο όρο στους ανθρώπους το μισό από ό,τι η στέγαση. Η ενεργειακή απόδοση, δηλαδή το πόσο εύκολα θερμαίνεται ή ψύχεται ένα σπίτι, καθώς και η ύπαρξη προσιτών επιλογών μεταφοράς, συμβάλλουν σημαντικά στο συνολικό κόστος διαβίωσης.
Ο εκπρόσωπος του ευρωπαϊκού γραφείου της Greenpeace, John Hyland, δήλωσε: “Υπάρχει μια ξεκάθαρη στεγαστική κρίση στην Ευρώπη και οι λύσεις έχουν καθυστερήσει πολύ. Ωστόσο, υπάρχει σοβαρός κίνδυνος τα σχέδια της ΕΕ να εξυπηρετήσουν ασυνείδητους εργολάβους αντί για οικογένειες που έχουν ανάγκη από ένα σπίτι. Τα σπίτια πρέπει να είναι οικονομικά προσιτά όχι μόνο στην αγορά ή το ενοίκιο, αλλά και στη θέρμανση, την ψύξη και τη μετακίνηση. Τα πρότυπα ενεργειακής απόδοσης και ο σωστός σχεδιασμός είναι κρίσιμα για να επιτευχθούν τα παραπάνω. Η αύξηση των διαθέσιμων κατοικιών στην αγορά δεν πρέπει να γίνει εις βάρος της ασφάλειας, της ενεργειακής απόδοσης ή των οικοσυστημάτων από τα οποία εξαρτόμαστε.”
Η Greenpeace ζητά επίσης την επένδυση σε συστήματα θέρμανσης από ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, ώστε τα νοικοκυριά να απομακρυνθούν από τα συστήματα ενέργειας που λειτουργούν με ορυκτά καύσιμα. Ο οικιακός τομέας καταναλώνει περίπου το 40% του ορυκτού αερίου που καίγεται στην ΕΕ.
Στην Ελλάδα, με περισσότερες από 6,3 εκατομμύρια κατοικίες για πληθυσμό 10 εκατομμυρίων ανθρώπων, το έντονο πρόβλημα στέγασης δεν οφείλεται στην έλλειψη κτιρίων κατοικιών[1]. Εκτιμάται ότι το ένα τρίτο των διαμερισμάτων είναι κλειστά, ενώ πολλά διατίθενται για βραχυχρόνια μίσθωση, δεδομένα που επηρεάζουν καθοριστικά τόσο τη διαθεσιμότητα όσο και τις τιμές των κατοικιών.
Σύμφωνα με τον Κώστα Καλούδη, υπεύθυνο εκστρατείας για το κλίμα και την ενέργεια στο ελληνικό γραφείο της Greenpeace, “χρειάζονται νέες πολιτικές εστιασμένες στις πραγματικές αιτίες του προβλήματος της στέγασης. Αντ’ αυτών, η κυβέρνηση έχει ανακοινώσει την προώθηση μέτρων με κύριο σκοπό την προσφορά περισσότερων κατοικιών, συμπεριλαμβάνοντας στα σχέδιά της τη δόμηση νέων συγκροτημάτων σε αστικά και περιαστικά σημεία όπου τώρα υπάρχουν χώροι πρασίνου, όπως σε παλιά στρατόπεδα. Οι κάτοικοι πρέπει να απολαμβάνουν μία προσιτή και ποιοτική διαβίωση με τις κατάλληλες υποδομές, με πρόσβαση σε μέσα μαζικής μεταφοράς, χώρους πρασίνου κ.λπ., παράγοντες για τους οποίους δεν μπορεί να μεριμνήσει η λογική του real estate που ακολουθείται ως τώρα”.
Πρέπει να διατεθούν κατοικίες στην αγορά με υψηλού επιπέδου πρότυπα που θα μειώνουν το ενεργειακό βάρος των νοικοκυριών και η στρατηγική της σύνδεσης περισσότερων αστικών περιοχών με το δίκτυο παροχής ορυκτού αερίου να αντικατασταθεί από στροφή σε καθαρές τεχνολογίες χαμηλής ενεργειακής κατανάλωσης (αντλίες θερμότητας, φωτοβολταϊκά πάνελ κ.λπ.). Προς αυτόν τον σκοπό πρέπει να διατεθούν περισσότεροι πόροι για την ενεργειακή αναβάθμιση των υπαρχόντων κτιρίων, όπως έχουμε επισημάνει σε πρόσφατη ανάλυσή μας[2], με γενναιότερα, ολοκληρωμένα και εύστοχα προγράμματα αναβάθμισης κατοικιών, αλλά και κτιρίων.
