Αυτό το Σάββατο στην εκπομπή του «Ράδιο Ένα 102,5» «Βιβλίο και Πολιτισμός» που επιμελείται και παρουσιάζει η Σοφία Νικολάου θα παρουσιάσουμε το νέο βιβλίο του Γιάννη Μπαλαμπανίδη, πολιτικό επιστήμονα, “Largo”, που κυκλοφόρησε πρόσφατα από τις εκδόσεις Πόλις. Το βιβλίο αποτελείται από 15 διηγήματα. Ο τίτλος του προέρχεται από το δεύτερο κατά σειρά διήγημα και είναι μουσικός όρος που δηλώνει αργό τέμπο και έχει σχέση με το μαρμάρωμα των κατοίκων της Μυρσίνας, μιας πολίχνης, από ένα ακαριαίο πάγωμα του χρόνου Ένα διήγημα που όπως γράφει ο ίδιος ο Μπαλαμπανίδης οδήγησε τους ανθρώπους σε παρεκκλίνουσες «δόξες» και χρησιμοποιεί τη λέξη με τη φιλοσοφική της έννοια, γνώμες, εικασίες. Διήγημα εμπνευσμένο από την Αποκάλυψη του Ιωάννη και το συμφωνικό ποίημα για εκατό μετρονόμους του Γκιόργι Λιγκέτι. Κάθε ύπαρξη της πολίχνης κινείται και ταλαντώνεται στον ρυθμό «ενός εσωτερικού μετρονόμου που κουρδίστηκε όταν άρχισε ο χρόνος να υπάρχει». Ίσως, γι’ αυτό να επιλέχτηκε ο τίτλος για να μιλήσει για το χρόνο όπως ένας μετρονόμος μετράει το χρόνο μιας μουσικής σύνθεσης. Ο χρόνος εξάλλου είναι ο μίτος που συνδέει τα διηγήματα μεταξύ τους σε ένα Largo. Κι ακόμη κάπου στο βάθος των διηγημάτων του να κρύβεται ο απόηχος του χαμένου χρόνου του Προυστ. Γιατί, όπως ο Proust ο Μπαλαμπανίδης γνωρίζει τη μαγική δύναμη της μνήμης και της ακούσιας ανάμνησης. Το κάθε διήγημα δέχεται επιρροές από στίχους ή μουσικές αλλά αποτελεί και μια κοινωνιολογική αποτύπωση μιας γενιάς στις μαγικές εκτάσεις του χρόνου, μια κι ο χρόνος είναι ένα είδος συστηματικής τάσης, μια οργάνωση των νοητικών αναπαραστάσεων.
Στο δεύτερο μέρος της εκπομπής θα μιλήσουμε για το βιβλίο του James Baldwin “Αν η Beale Street μπορούσε να μιλήσει”, θα μας ψιθύριζε τα κρυμμένα μυστικά των δεκαετιών που σημάδεψαν τον πολιτισμό των μαύρων του Αμερικάνικου Νότου. Κατ’ αρχάς είναι μια αποτύπωση της μεγαλειώδους δημώδους μουσικής, των μπλουζ, την τελευταία, ίσως, σημαδιακή μουσική ετούτου του πλανήτη και των μεγάλων και εμβληματικών μορφών της. Όμως, εν προκειμένω, σε τούτο το βιβλίο του James Baldwin, η οδός αυτή που παραπέμπει σε μια βαθιά πολιτιστική εστία με πολλαπλές ρίζες, συμπυκνώνει με μεταφορικό τρόπο τον αγώνα της μαύρης κοινότητας εναντίον του ρατσισμού, της κοινωνικής ισότητας και εν τέλει της επιβίωσής της. To βιβλίο αναδεικνύει μια ιστορία ρατσισμού έχοντας ως όχημα ως όχημα μια ερωτική ιστορία ανάμεσα στην Κλεμεντίν ή Τις, όπως συνήθως την αποκαλούν, και του Φόνι ή Αλόνσο Χαντ, η σχέση των οποίων δοκιμάζεται από τη φυλάκιση του Φόνι για ένα φόνο που δεν έκανε. Ο Φόνι είναι είκοσι δύο ετών και ασχολείται με τη γλυπτική, εκείνη μόλις δεκαεννιά, και η ιστορία στο μεγάλο χωνευτήρι που ακούει στο όνομα Νέα Υόρκη, και πιο συγκεκριμένα στις γνωστές συνοικίες του Μανχάταν. Δυο οικογένειες αυτή της Τις και εκείνη του Φόνι είναι στο κέντρο της ιστορίας αλλά και η ιστορία του μπλουζ ξεδιπλώνεται μέσα στις σελίδες του βιβλίου. Το βιβλίο έγινε ταινία από τον Μπάρρυ Τζένκινς μια εξαιρετική δουλειά προσαρμόζοντας το μυθιστόρημα του Μπόλντουιν για τη μεγάλη οθόνη, με μια μαγευτική προσαρμογή της πλοκής, καθώς με την αφήγηση της Τις σε voice over καταφέρνει να καθηλώσει το θεατή.
