Η καινούργια μεθοδολογία της αυτοαπογραφής αλλά και η δύσκολη περίοδος της πανδημίας λειτούργησαν ως τροχοπέδη στην διαδικασία της φετινής απογραφής, όπως τόνισε ο κ. Βύρων Κοτζαμάνης, καθηγητής Δημογραφίας στο Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας. Διέκρινε δε ότι το μεγαλύτερο πρόβλημα ήταν η παρουσία «αρνητών» της απογραφής, με τον ίδιο να εκτιμά ότι το ποσοστό του πληθυσμού που δεν προχώρησε στην απογραφή θα φτάσει έως και το 6%. Εν τέλει, ο ίδιος εξήγησε ότι αυτό θα έχει ως αποτέλεσμα τις ανισότητες σε Δήμους και Περιφέρειες της χώρας.
Συνέντευξη στον ΗΛΙΑ ΚΟΥΤΣΕΡΗ
Σχετικά με την πρόσφατη απογραφή πληθυσμού που έγινε, είναι γεγονός πως ο κόσμος δεν «πήρε… ζεστά» τη διαδικασία σε σχέση με τα προηγούμενα χρόνια. Γιατί θεωρείτε ότι συνέβη αυτό;
Είναι γεγονός αυτό. Πρέπει να δώσουμε βάση, όμως, σε δύο ιδιαίτερα χαρακτηριστικά. Το πρώτο είναι ότι υπήρχε καινούργια μεθοδολογία, όπως η είσοδος της αυτοαπογραφής που είχε δυσκολίες, και το δεύτερο σχετίζεται με την περίοδο που έγινε, δηλαδή εν μέσω πανδημίας, όπως, επίσης, και κατά τη διάρκεια του χειμώνα. Ταυτόχρονα, υπήρχε ομάδα πολιτών που εκφράστηκαν ιδιαίτερα αρνητικά όσον αφορά στην κρατική παρέμβαση και τα μέτρα για την αναχαίτιση της πανδημίας. Η καινούργια μεθοδολογία δε, δεν δοκιμάστηκε και δεν «έτρεξε» πιλοτικά, ώστε να δουν τις δυσκολίες που θα υπάρξουν. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα κατά τη διάρκεια της απογραφής να γίνονται διαδοχικές διορθώσεις. Κατά τη γνώμη μου, για όλα τα παραπάνω, θα οδηγηθούμε σε μια υπό-απογραφή, σε μια υπό-εκτίμηση του πληθυσμού. Στην προηγούμενη απογραφή είχε γίνει πάλι υπό-εκτίμηση του πληθυσμού και ήταν στα όρια του αποδεκτού. Συγκεκριμένα, από την ΕΛΣΤΑΤ εκτιμήθηκε ότι γύρω στο 3% του πληθυσμού δεν προχώρησε στην απογραφή.
Προφανώς, θα υπάρχει και φέτος ένα τέτοιου είδους ποσοστό… Ποια η δική σας εκτίμηση σχετικά;
Για την φετινή απογραφή, η εκτίμησή μου είναι ότι το ποσοστό των πολιτών που δεν έκαναν την απογραφή είναι υψηλότερο. Αυτό θα έχει ως αποτέλεσμα να μην έχουμε μια πιστή εικόνα της πραγματικότητας. Επίσης, το ποσοστό που δεν θα έχει συμμετάσχει στην απογραφή θα είναι κατανεμημένο άνισα.
Αυτό σημαίνει ότι θα υπάρχουν Δήμοι ή ακόμα και Περιφερειακές Ενότητες οι οποίες θα έχουν μεγαλύτερο ποσοστό μη απογραφής σε σχέση με άλλες. Έπρεπε να γίνει μια καμπάνια ευαισθητοποίησης των πολιτών σε συνεργασία με την τοπική αυτοδιοίκηση, ειδικά φέτος, λόγω των δύσκολων συνθηκών που βιώνουμε. Πιστεύω ότι το ποσοστό αυτό φέτος θα ανέβει μέχρι και το 6%. Μπορεί βέβαια, να κάνω και λάθος. Αυτό σημαίνει ότι στους 100, οι έξι δεν θα απογραφούν. Ούτως ή άλλως την τελευταία δεκαετία η χώρα μας υπερέχει σε θανάτους στη γέννα και σε θανάτους γενικότερα, αριθμητικά γύρω στις 450.000. Σχετικά με την πανδημία, η βόρεια Ελλάδα έχει μεγαλύτερο ποσοστό θνησιμότητας εξαιτίας του κορωνοϊού, απ’ ότι έχει η Θεσσαλία.
Προφανώς ο συνολικός πληθυσμός αν είναι λιγότερος, θα έχει σίγουρα και κάποιες επιπτώσεις αυτό, σωστά; Όπως ότι θα υπολείπεται ίσως σε σχέση με τον πληθυσμό άλλων ευρωπαϊκών χωρών ή από την άλλη, σχετικά με τα λεγόμενά σας για τους Δήμους, θα δούμε και «σκαμπανεβάσματα» στις επιδοτήσεις και στα προγράμματα των Δήμων, σωστά;
Ακριβώς όπως τα λέτε είναι. Τα στοιχεία της απογραφής έχουν πολλαπλές χρήσεις. Πρώτον είναι βασικά για τη λήψη μέτρων πολιτικής σε εθνικό και περιφερειακό επίπεδο, αλλά επίσης χρησιμοποιούνται για τις εκλογικές περιφέρειες και για τις επιδοτήσεις των Δήμων. Κατά τη γνώμη μου, η άνιση απογραφή θα δημιουργήσει προβλήματα, ειδικά όσον αφορά στην πολιτική που εξασκείται στη χώρα μας.
Σχετικά με τη Θεσσαλία, έχετε κάποια εικόνα για το ποια περιοχή αντιμετωπίζει το μεγαλύτερο πρόβλημα;
Δεν έχω δει τα προσωρινά στοιχεία που έχουν βγει, μέχρι στιγμής. Στην προηγούμενη απογραφή η περιφέρεια που είχε το μεγαλύτερο πρόβλημα και τη μεγαλύτερη πληθυσμιακή άποψη ήταν η Ήπειρος. Πρέπει, όμως, να δώσουμε μεγαλύτερη βάση στους Δήμους της περιφέρειας και όχι τόσο στις περιφέρειες αυτές καθ’ αυτές. Μπορεί να υπάρχει πολύ άνιση κατανομή κυρίως στους Δήμους. Προς το παρόν είναι «θολό» το τοπίο και πρέπει να δούμε τα δεδομένα. Πρέπει να γίνει καλύτερη καμπάνια ευαισθητοποίησης των πολιτών με την συνεργασία και της τοπικής αυτοδιοίκησης.
