Στο … περιθώριο μπαίνουν πλέον, οι εθελοντές, όπως μετέφερε με παράπονο ο αντιπρόεδρος της Λέσχης Ειδικών Δυνάμεων Μαγνησίας, Βασίλης Ηλιόπουλος, που μίλησε χθες στο Ράδιο Ένα 102,5 και στον Ηλία Κουτσερή για τις δυσκολίες που αντιμετωπίζουν οι εθελοντικές ομάδες μετά τις πρόσφατες αλλαγές στη νομοθεσία.
Οι εθελοντές στο περιθώριο
Η αναμόρφωση του μητρώου της Πολιτικής Προστασίας και το νέο πλαίσιο πιστοποίησης έχουν περιορίσει αισθητά τον ρόλο των εθελοντικών ομάδων. Στον Νομό Μαγνησίας, από τις 14 οργανώσεις που υπήρχαν παλαιότερα, παρέμειναν ενεργές μόλις τρεις. Παρά την εμπειρία και την ετοιμότητά τους, δεν έχουν το δικαίωμα να παρέμβουν σε μια πυρκαγιά αν δεν υπάρξει επίσημη κλήση από την Περιφέρεια ή την Πυροσβεστική Υπηρεσία.
Αυτό σημαίνει ότι ομάδες με εκπαίδευση, εξοπλισμό και διαθέσιμα οχήματα μένουν σε αναμονή, χωρίς ουσιαστικό πεδίο δράσης. Το αποτέλεσμα είναι να χάνεται χρόνος, να απαξιώνονται οι εθελοντές και να περιορίζεται η συμβολή τους στην αντιμετώπιση εκτάκτων αναγκών.
Από την πρωτοβουλία στον αποκλεισμό
Μέχρι πρότινος, οι εθελοντές είχαν τη δυνατότητα να σπεύδουν άμεσα όπου υπήρχε ανάγκη, υποστηρίζοντας τις κρατικές δυνάμεις. Σε δύσβατα σημεία, τα ευέλικτα οχήματα των τοπικών ομάδων αποδεικνύονταν πολλές φορές καθοριστικά. Σήμερα, ωστόσο, η αυστηρή τήρηση των διαδικασιών συχνά τους αφήνει αδρανείς, ακόμη κι όταν η παρουσία τους θα μπορούσε να κάνει τη διαφορά.
Ενδεικτικό είναι ότι σε περιστατικά που στο παρελθόν οι εθελοντές συνέβαλαν αποφασιστικά, σήμερα κάτι τέτοιο θα θεωρούνταν παράτυπο. Αν βρεθούν σε μια φωτιά χωρίς να έχουν κληθεί, δημιουργείται ζήτημα ευθυνών και ασφάλισης, με αποτέλεσμα οι ίδιοι να αποφεύγουν οποιαδήποτε αυθόρμητη παρέμβαση.
Απογοήτευση και απαξίωση
Η εικόνα αυτή επηρεάζει άμεσα το ανθρώπινο δυναμικό. Οι εθελοντές, που αφιερώνουν χρόνο και ενέργεια στην εκπαίδευση και τη διαθεσιμότητά τους, βλέπουν τελικά να μην αξιοποιούνται. Η συνεχής ετοιμότητα χωρίς ενεργοποίηση οδηγεί σε απογοήτευση και θέτει σε κίνδυνο την ίδια τη βιωσιμότητα των ομάδων. Όπως εξηγεί ο Βασίλης Ηλιόπουλος, οι άνθρωποι αισθάνονται ότι δεν έχουν ουσιαστικό ρόλο, γεγονός που με τον καιρό μπορεί να αποθαρρύνει τη συμμετοχή τους.
Οι τοπικές ομάδες γνωρίζουν καλύτερα τον τόπο
Ένα ακόμη ζήτημα που αναδεικνύεται είναι η επιλογή να καλούνται ενισχύσεις από άλλους νομούς, ενώ οι τοπικές δυνάμεις παραμένουν ανενεργές. Οχήματα και πληρώματα από Λάρισα, Λαμία ή Τρίκαλα καταφθάνουν συχνά σε περιοχές που δεν γνωρίζουν, με αποτέλεσμα να δυσκολεύονται στον προσανατολισμό και στην άμεση επέμβαση. Αντίθετα, οι εθελοντές της Μαγνησίας γνωρίζουν τις ιδιαιτερότητες του Πηλίου και των γύρω περιοχών και θα μπορούσαν να κινηθούν αποτελεσματικότερα.
Αναγκαία η αναθεώρηση
Η συμβολή των εθελοντών στην Πολιτική Προστασία είναι αναντικατάστατη, ωστόσο η νέα νομοθεσία έχει περιορίσει τον ρόλο τους σε σημείο που ουσιαστικά αδρανοποιούνται. Αυτό που ζητούν οι ίδιες οι ομάδες δεν είναι ασυδοσία, αλλά καλύτερος συντονισμός, θεσμική αξιοποίηση και ένα σαφές πλαίσιο που θα διασφαλίζει τόσο την ασφάλεια όσο και τη χρησιμότητα της παρουσίας τους. Η εμπειρία, η τοπική γνώση και η διαθεσιμότητά τους αποτελούν πολύτιμα στοιχεία για την πρόληψη και την αντιμετώπιση κρίσεων. Η κοινωνία έχει ανάγκη από τον εθελοντισμό και είναι κρίμα να χάνεται αυτή η δύναμη εξαιτίας γραφειοκρατικών αγκυλώσεων.
Απόδοση ραδιοφωνικής συνέντευξης : Αλίκη Γεωργοπούλου
