Τις τελευταίες ημέρες συγκλόνισαν την κοινωνία του Βόλου, δύο έντονα περιστατικά βίας σε σχολεία της πόλης, με πρωταγωνιστές μαθητές ηλικίας από 12 και 16 έως και 23 ετών. Σουγιάδες και πολλαπλά χτυπήματα, βρισιές και κλωτσιές είναι πια μία καθημερινότητα στα δελτία των ειδήσεων σε πανελλαδικό επίπεδο, πάντα με κύριους δράστες ανήλικους και νέους. Η κ. Εύα Γεράση, παιδοψυχίατρος μίλησε στο Ράδιο ΕΝΑ και στον Ηλία Κουτσερή για την αυξητική τάση που καταγράφεται στα περιστατικά βίας, αλλά και τη συμβολή του σχολείου και των γονιών στην αντιμετώπισή τους.
«Δυστυχώς βλέπουμε αρκετή αύξηση»
«Δυστυχώς βλέπουμε αρκετή αύξηση στο κομμάτι της βίας μεταξύ των ανηλίκων. Η αλήθεια είναι ότι σίγουρα δεν αφορά μόνο στον Βόλο και δεν αφορά μόνο στην Ελλάδα. Χαρακτηριστικά η Ελλάδα, αν και με αυξητική τάση, παραμένει σε χαμηλές κλίμακες σε αυτό που λέμε σκληρή παραβατικότητα, σοβαρά περιστατικά, συμμορίες κτλ. Παρόλα αυτά συνεχίζουμε και βλέπουμε μία αύξηση σε ότι αφορά κομμάτια πιο ήπιας παραβατικότητας και βίας μέσα στα σχολεία πλέον», επεσήμανε η κ. Γεράση.
Σύμφωνα με την Βολιώτισσα παιδοψυχίατρο, η βία είναι ένα πολυπαραγοντικό φαινόμενο, ειδικά στους ανήλικους, που έχει να κάνει τόσο φυσικά με την ίδια την οικογένεια όσο και με το περιβάλλον γενικότερα, εννοώντας το σχολείο, τους συνομηλίκους, την κοινωνία γενικότερα και τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, που είναι κι αυτό που έχει αλλάξει και πάρα πολύ τα τελευταία χρόνια.
Τα παιδιά θα «ξεσηκώσουν» συμπεριφορές των γονέων
Επειδή όμως η βία είναι ένα πολυπαραγοντικό θέμα και η αντιμετώπισή της είναι πολυπαραγοντική και εξετάζεται τόσο στο κομμάτι της οικογένειας, του σχολείου, των μέσων κοινωνικής δικτύωσης και της κοινωνίας γενικότερα.
«Αφορά εμάς τους ενήλικες, τι βλέπουν τα παιδιά μας από εμάς. Εάν οι γονείς πέφτουν σε πιο ακραίες συμπεριφορές εννοείται ότι τα παιδιά θα «ξεσηκώσουν» αυτή τη συμπεριφορά, θα τη μιμηθούν και θα την υιοθετήσουν.
Επίσης, είναι γνωστό, εδώ και πολλά χρόνια ότι οι ακραίες συμπεριφορές μέσα στην οικογένεια σε ό,τι αφορά στην οριοθέτηση των παιδιών και όταν λέμε ακραίες συμπεριφορές εννοούμε και προς το ένα άκρο, πιεστικοί και βίαιοι οι γονείς προς τα παιδιά τους, αλλά και προς το άλλο άκρο, πολύ υποχωρητικοί γονείς προς τα παιδιά τους και τα δύο αυτά μοτίβα υποβοηθούν βίαιες συμπεριφορές εκ μέρους των ανηλίκων», τόνισε.
Αμφιθυμία των εκπαιδευτικών για την
αντιμετώπιση των ακραίων συμπεριφορών
Σε ότι αφορά στην αντιμετώπιση της βίας στα σχολεία, σύμφωνα με την Γεράση, φαίνεται να υπάρχει μία αμφιθυμία μεταξύ των εκπαιδευτικών καθώς είτε είναι πολύ υποχωρητικοί, είτε μπορεί να οδηγηθούν σε πιο ακραίες τιμωρίες.
«Υπάρχει κι εκεί μία αμφιθυμία, όπως υπάρχει και στους γονείς, που τη βλέπουμε, σαν να μην ξέρουν να αντιμετωπίσουν ακριβώς και να οριοθετήσουν συμπεριφορές, που στα παιδιά ξεκινούν πολύ φυσιολογικά σε πιο μικρές ηλικίες, με αποτέλεσμα επειδή στην πορεία αυτό δεν οριοθετείται και δεν αντιμετωπίζεται σωστά, να υπερχειλίζει πλέον και να ξεφεύγει της απλής παιδικής επιθετικότητας, γιατί υπάρχει επιθετικότητα στην παιδική ηλικία και ειδικά στα μικρά παιδιά στο πλαίσιο του παιχνιδιού.
Από εκεί και πέρα δεν πρέπει το σχολείο να παρέμβει μόνο με την έννοια των εκπαιδευτικών. Γενικά ο χώρος του σχολείου είναι ένας χώρος, που πρέπει να αποπνέει μία οικειότητα, μία ζεστασιά και παράλληλα ένα όριο. Όταν τα σχολεία μας, ακόμη κι από αισθητικής άποψης είναι παρατημένα και χαοτικά, αυτό το χάος περνάει και στον εσωτερικό κόσμο των εκπαιδευτικών και των παιδιών», υπογράμμισε.
Σημαντικός ρόλος και των μέσων κοινωνικής δικτύωσης
Πλέον όμως εκτός από την οικογένεια και το σχολείο σημαντικό ρόλο στην αύξηση της ανήλικης και νεανικής παραβατικότητας και επιθετικότητας παίζουν και τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης.
«Πλέον βλέπουμε πολλές φορές συμπεριφορές παιδιών ακραίες, οι οποίοι είτε οφείλονται σε challenges στις διάφορες κοινωνικές εφαρμογές, είτε στην προσπάθεια να ανεβάσω ένα βιντεάκι να γίνω viral, να το δουν οι φίλοι μου και δυστυχώς αυτού του τύπου οι ακραίες επιθετικές συμπεριφορές προωθούνται μέσω των μέσων κοινωνικής δικτύωσης, γιατί έχουν περισσότερα κλικς», τόνισε η κ. Γεράση.
Μάτια, αφτιά και στόματα ανοιχτά
Έχοντας να «πολεμήσουν» πολλά μέτωπα οι γονείς, σύμφωνα με την παιδοψυχίατρο πρέπει να έχουν ανοιχτά μάτια, αφτιά και στόμα. «Ακούμε αυτά που μας λένε για τα παιδιά μας, δεν απορρίπτουμε αμέσως ότι το παιδί μας μπορεί κάπου να έχει εμπλακεί, βλέπουμε τις συμπεριφορές των παιδιών μας, τα παρατηρούμε προσεκτικά, τόσο μέσα στο σπίτι, όσο και εκτός σπιτιού με τα άλλα παιδιά, με τους φίλους τους, τι βλέπουν στο κινητό, σε ποιες διαδικτυακές ομάδες μπαίνουν και μιλάμε με τα παιδιά μας, συζητάμε τα πάντα. Δεν καταφεύγουμε αμέσως σε τιμωρίες, ούτε σε επιβραβεύσεις, εάν δεν ελέγξουμε πρώτα, δεν συζητήσουμε με τα παιδιά, δεν καταλάβουμε πρώτα ακριβώς τι έγινε και πως έγινε», συμβούλευσε τους γονείς, προτρέποντάς τους να είναι κοντά στα παιδιά τους και όχι μακριά και από απόσταση.
Απόδοση ραδιοφωνικής συνέντευξης: Δήμητρα Παλαιοδημοπούλου
