Με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Θρόμβωσης, ο καθηγητής Χημείας–Βιοχημείας του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων και μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου του Ινστιτούτου Μελέτης και Εκπαίδευσης στη Θρόμβωση και την Αντιθρομβωτική Αγωγή (Ι.Μ.Ε.Θ.Α.), κ. Αλέξανδρος Τσελέπης, μίλησε στο Ράδιο Ένα 102,5 και τον Ηλία Κουτσερή για μία πάθηση που, όπως τόνισε, «δεν είναι σπάνια, αλλά αντιθέτως πολύ συχνή και συχνά υποτιμημένη».
«Χρειάζεται καθημερινή εγρήγορση», επισημαίνει ο καθηγητής, εξηγώντας πως το Ι.Μ.Ε.Θ.Α., ως επίσημος εκπρόσωπος της Διεθνούς Εταιρείας Θρόμβωσης στην Ελλάδα, προσπαθεί με συνέδρια και διαδικτυακά σεμινάρια (webinars) να διατηρεί ζωντανή την ενημέρωση του κοινού και της ιατρικής κοινότητας. «Στόχος μας είναι να θυμίζουμε σε όλους ότι η θρόμβωση είναι ένας κίνδυνος που μπορεί να προληφθεί, εφόσον υπάρχει γνώση και ευαισθητοποίηση», σημειώνει.
Η θρόμβωση πίσω από τα εγκεφαλικά και τα εμφράγματα
Όπως εξηγεί, η θρόμβωση βρίσκεται πίσω από πολλές παθήσεις που κοστίζουν ζωές κάθε χρόνο: «Εγκεφαλικό, έμφραγμα, πνευμονική εμβολή, φλεβική θρόμβωση, περιφερική αρτηριακή νόσος• όλα αυτά έχουν κοινό παρονομαστή τη δημιουργία ενός θρόμβου, δηλαδή την πήξη του αίματος μέσα στα αγγεία». Ο θρόμβος αυτός φράζει την κυκλοφορία του αίματος και εμποδίζει την οξυγόνωση των οργάνων. «Το έμφραγμα του μυοκαρδίου ή το ισχαιμικό εγκεφαλικό είναι μορφές θρόμβωσης. Από εκεί ξεκινούν όλα», εξηγεί.Η θρόμβωση, όπως λέει, δεν κάνει διακρίσεις, αλλά προτιμά την ακινησία. «Η παρατεταμένη καθιστική στάση, η έλλειψη κίνησης ή η ακινησία για μεγάλα χρονικά διαστήματα, όπως σε ταξίδια ή μετά από νοσηλεία, αυξάνει σημαντικά τον κίνδυνο. Ακόμα και στο σπίτι, το “αράζω” για ώρες χωρίς να κινούμαι είναι λάθος».
Οι παράγοντες κινδύνου
που πρέπει να γνωρίζουμε
Ο κ.Τσελέπης τονίζει ότι η γνώση των παραγόντων κινδύνου για καρδιαγγειακή νόσο είναι καθοριστική για την πρόληψη: «Κάπνισμα, αυξημένη αρτηριακή πίεση, υψηλή χοληστερίνη και τριγλυκερίδια, διαταραχές στα λιπίδια, παχυσαρκία και καθιστική ζωή είναι τα κυριότερα. Όσο περισσότεροι από αυτούς συνυπάρχουν, τόσο αυξάνεται εκθετικά ο κίνδυνος».Παράλληλα, δίνει έμφαση στη σωστή καθοδήγηση:
«Ακούμε μόνο τον γιατρό μας, όχι τον φίλο ή τον γείτονα. Ο θεράπων ιατρός γνωρίζει το ιστορικό μας και μπορεί να καθορίσει την κατάλληλη αγωγή ή πρόληψη. Η συμμόρφωση στις οδηγίες του είναι ζωτικής σημασίας».
Θρόμβωση και καρκίνος,
ένας επικίνδυνος συνδυασμός
Ιδιαίτερη αναφορά κάνει ο καθηγητής στους καρκινοπαθείς, οι οποίοι, όπως επισημαίνει, αντιμετωπίζουν αυξημένο κίνδυνο θρόμβωσης.
«Ο καρκίνος, ανάλογα με τη μορφή και το σημείο που αναπτύσσεται, μπορεί να προκαλέσει θρόμβωση. Δυστυχώς, πολλοί ασθενείς χάνουν τη ζωή τους όχι εξαιτίας του ίδιου του καρκίνου, αλλά εξαιτίας των θρομβώσεων που προκαλεί ή των επιπλοκών της αντικαρκινικής θεραπείας», αναφέρει χαρακτηριστικά.Παράλληλα, διευκρινίζει πως η ιατρική παρακολούθηση και η προληπτική αγωγή μπορούν να αποτρέψουν αυτά τα περιστατικά. «Ο ειδικός ιατρός γνωρίζει το ιστορικό του ασθενούς και λαμβάνει τα απαραίτητα μέτρα για την πρόληψη. Το σημαντικό είναι να υπάρχει εγρήγορση και συνεργασία με τον γιατρό», λέει.
Τα αντιθρομβωτικά φάρμακα σώζουν
ζωές, αλλά απαιτούν προσοχή
Σχετικά με τη θεραπεία, ο κ.Τσελέπης εξηγεί ότι «σήμερα έχουμε εξαιρετικά αντιθρομβωτικά φάρμακα, αντιαιμοπεταλιακά και αντιπηκτικά που έχουν αλλάξει ριζικά την αντιμετώπιση των θρομβώσεων». Ωστόσο, τονίζει ότι η σωστή λήψη τους είναι απολύτως κρίσιμη.«Αν ο ασθενής δεν είναι συνεπής στη θεραπεία του, κινδυνεύει να πάθει ξανά θρόμβωση. Αν, αντίθετα, λάβει μεγαλύτερη δόση ή κάνει λάθος στη λήψη, μπορεί να προκληθεί αιμορραγία, επίσης πολύ επικίνδυνη. Τα φάρμακα αυτά δεν συγχωρούν αμέλεια ή πειραματισμούς», εξηγεί.Η συμμόρφωση στις οδηγίες του θεράποντος ιατρού, όπως λέει, είναι ζήτημα ζωής και θανάτου. «Δεν μπορούμε να παραλείπουμε δόσεις ή να τις διπλασιάζουμε επειδή ξεχάσαμε. Η σωστή δοσολογία και η συνέπεια είναι καθοριστικές για την ασφάλεια του ασθενούς».
Η πρόληψη είναι το καλύτερο φάρμακο
Ο κ.Τσελέπης καταλήγει με μια απλή αλλά ουσιαστική φράση: «Το σημαντικότερο είναι να έχουμε την πρόληψη κατά νου. Η θρόμβωση δεν προειδοποιεί, αλλά μπορούμε να την προλάβουμε». Η καθημερινή φυσική δραστηριότητα, η διακοπή του καπνίσματος, η σωστή διατροφή, η τακτική ιατρική παρακολούθηση και η πειθαρχία στις οδηγίες των γιατρών είναι, όπως τονίζει, τα όπλα που σώζουν ζωές.«Ζούμε σε μια εποχή που η επιστήμη μάς έχει δώσει ισχυρά μέσα. Το στοίχημα είναι να μάθουμε να τα χρησιμοποιούμε σωστά, με υπευθυνότητα και συνέπεια», σημειώνει.
Απόδοση ραδιοφωνικής συνέντευξης: Μαριάνθη Λίκαϊ
