Ιστορίες από δαντέλα: Το φετινό ημερολόγιο του Λυκείου των Ελληνίδων Βόλου

ΜΟΙΡΑΣΟΥ ΤΟ

Ένα ακόμα συλλεκτικό ημερολόγιο για το έτος 2026, βρίσκεται στη διάθεση των φίλων του Λυκείου των Ελληνίδων Βόλου, για το οποίο,  όπως υπογραμμίζει στο προλογικό της σημείωμα η δρ Καίτη Πολυμέρου- Καμηλάκη, ομότιμη διευθύντρια του Κέντρου Λαογραφίας της Ακαδημίας Αθηνών «αξιοποιώντας τις πολύτιμες συλλογές του μας προσφέρει τα τελευταία χρόνια μια ανθοδέσμη με έργα χειροτεχνίας που στολίζουν τους μήνες μας και προδιαθέτουν την πολυπόθητη «ευετηρία». Υφαντά πολύχρωμα, κεντήματα που μιμούνται τη φύση και τώρα πανέμορφες δαντέλες που δημιουργούν μια αίσθηση ηρεμίας και ψυχραιμίας σε μια ταραγμένη γενικά εποχή».

Τα έργα που κοσμούν τις σελίδες του είναι μια συγκομιδή από μουσειακά εργόχειρα, χαρακτηριστικά δείγματα της ελληνικής δαντελοπλεκτικής και του ασπροκεντήματος. Μέσα από τα κειμήλια αυτά, επιχειρείται αφενός, η ανάδειξη του εικονογραφικού και τεχνοτροπικού  πλούτου τους, όπως εκφράστηκε και καλλιεργήθηκε στις πρώτες δεκαετίες του 20ού αιώνα και στον Βόλο, με σαφείς ευρωπαϊκές επιρροές, και αφετέρου, η διαπίστωση πιθανών συγγενειών και αλληλεπιδράσεων με άλλα είδη λαϊκού πολιτισμού των πληθυσμιακών ομάδων που εγκαταστάθηκαν εδώ, συμπεριλαμβανομένου και του μεγάλου αριθμού των προσφύγων.

Το ημερολόγιο, εκτός από δωρεές, σχετίζεται, κυρίως, με το εργαστήριο κεντητικής, που μαζί με μια δέσμη παραδοσιακών τεχνών διδάσκονταν στο ΛΕΒ από την ίδρυσή του, το 1920. Στη δεκαετία του 1930 τα εργαστήριά του διεύρυναν τα είδη της παραγωγής και η κεντητική κυριάρχησε. Σαράντα και πλέον κοπέλες διδάσκονταν κέντημα, με σχέδια ελληνικά και ευρωπαϊκά. Οι δαντέλες και τα ασπροκεντήματα έγιναν με τον καιρό περιζήτητες καλλιτεχνικές δημιουργίες, λόγω της μοναδικότητας των σχεδίων και των λεπτοδουλεμένων υλικών τους. Μάλιστα λειτουργούσε οργανωμένο τοπικό δίκτυο αγορών με παραγγελίες γυναικών, οι οποίες εμπιστεύονταν τα είδη σπιτιού, τα εσώρουχά τους και τις προίκες των κοριτσιών τους στο Λύκειο, επειδή δεν έβρισκαν είδη αντίστοιχης εκλεκτής ποιότητας στο εμπόριο. Τα δαντελένια εργόχειρα έγιναν επίσης εκθέματα εξαιρετικής ποιότητας στις εκθέσεις χειροτεχνίας των Αθηνών και του Βόλου. Η άνθιση της τέχνης αυτής ανακόπηκε με τον πόλεμο του 1940. Τα εργαστήρια βέβαια συνεχίστηκαν και μεταπολεμικά, εναρμονισμένα στο πνεύμα και τις ανάγκες της εποχής.

Τα νοσταλγικά αυτά κεντήματα, που χαρακτηρίζονται από εκτελεστική τελειότητα, αρμονία και ποικιλομορφία, ονοματοδοτήθηκαν από την τεχνική τους, τα μέσα κατασκευής τους και βεβαίως ανάλογα με τον προορισμό τους. Περίτεχνες δαντέλες πάνω σε λευκά και παλ υφάσματα εσωρούχων (κρεπ σατέν, μετάξι,  οργαντίνα, βατίστα, τούλι, περκάλι, λεπτός χασές). Πανέμορφοι γιακάδες σε λινό, ποπλίνα ή τούλι. Χρηστικά είδη και στολίσματα σπιτιού, κεντημένα με περίσσια λεπτομέρεια, με λεπτοδουλεμένες και πλούσιες δαντέλες. Ρόδακες και γεωμετρικά μοτίβα σε ρυθμικά εναλλασσόμενες συνθέσεις. Κόμποι καλοδουλεμένοι, που μοιάζουν με μαργαριτάρια, γύρω από άνθινες διακοσμήσεις, θέματα που περικλείουν ιστορίες και παραμύθια. Ελικοειδείς φυλλοφόροι κλάδοι, στεφανάκια, πεταλούδες, πουλιά και πεταλούδες, πάνω σε φίνα υφάσματα με δαντελωτά τελειώματα, μαρτυρούν τον αστικό χαρακτήρα του παλιού Βόλου, την ευαισθησία και τις αισθητικές ανάγκες των κατοίκων του.

«Με την ελπίδα ότι το στοίχημα της αναζωογόνησης της ελληνικής χειροτεχνίας θα γίνει πράξη, τώρα που ξαναμπήκε σοβαρά στο δημόσιο διάλογο η αναγκαιότητά της, σας παραδίδουμε το φετινό μας ημεροδείκτη – αφιέρωμα στην ελληνική δαντέλα. Αυτήν που καλλιεργήθηκε στον τόπο μας, αποτυπώνοντας την εφευρετικότητα και την καλλιτεχνική ευαισθησία των γυναικών, οι οποίες συνδύασαν αρχέγονα σύμβολα και διακοσμητικά θέματα ποικίλων προελεύσεων σε συνθέσεις, που μπορούν να συγκριθούν με εικαστικές δημιουργίες»  τονίζεται στο εισαγωγικό σημείωμα της προέδρου και του διοικητικού συμβουλίου του ΛΕΒ.

Για όσους ενδιαφέρονται να το αποκτήσουν η διάθεσή του γίνεται στο Γραφείο του  Λυκείου των Ελληνίδων (Κοραή 79) καθημερινά, τηλ. 2421033938-  2421305753, στις ώρες: 11:30-14:30.Το Διοικητικό Συμβούλιο του ΛΕΒ εύχεται σε όλους Καλά Χριστούγεννα και το 2026 να είναι χαρούμενο, δημιουργικό και απλόχερο σε προσδοκίες και όνειρα!

Εγγραφείτε στην ομάδα Magnesianews στο Viber για να λαμβάνετε ενημερώσεις.
Ακολουθήστε τη ροή Magnesianews στο Google News και μείνετε σε επαφή με ότι συμβαίνει.
Γίνετε μέλος στο κανάλι Magnesianews στο Messenger για όλες τις τελευταίες ειδήσεις.