Η πρώτη φετινή ομιλία της Εταιρείας Αστρονομίας και Διαστήματος Βόλου θα πραγματοποιηθεί την Κυριακή 14 Δεκεμβρίου στις 7:30 μ.μ. στην αίθουσα Β1 του Οικονομικού Τμήματος του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας (28ης Οκτωβρίου 78 – κτίριο Ματσάγγου – είσοδος από Παύλου Μελά), με θέμα: «Ένα ταξίδι στο φαντασμαγορικό κόσμο των νεφελωμάτων και της αστρογένεσης»
Ομιλητής θα είναι ο γνωστός συμπολίτης μας Δρ Φυσικός, κ. Χρίστος Ξενάκης.
Μια σύντομη περίληψη της ομιλίας του έχει ως εξής:
Τι είναι τα νεφελώματα και πού βρίσκονται, από τι αποτελούνται και τι έκταση καταλαμβάνουν, πόσα είδη νεφελωμάτων υπάρχουν στο Γαλαξία μας και πώς εξηγείται το χρώμα τους, πώς συνδέονται τα νεφελώματα με τη γέννηση και το θάνατο των άστρων;
Σε αυτά και σε άλλα συναφή ερωτήματα θα προσπαθήσουμε να απαντήσουμε στη σημερινή ομιλία, ταξιδεύοντας στην απεραντοσύνη του Γαλαξία μας!
Η ιστορία της παρατήρησης των νεφελωμάτων είναι παλιά. Πρώτος ο αστρονόμος Πτολεμαίος, το 150 μ.Χ., σημείωσε στο βιβλίο του «Αλμαγέστη» ότι ορισμένα ουράνια αντικείμενα (αστέρια) που παρατηρούσε, ήταν διάχυτα και νεφελώδη.
Ο Edwin Hubble όμως, άρχισε τη συστηματική μελέτη των νεφελωμάτων, το 1923.
Σήμερα, γνωρίζουμε αρκετά για τα διάχυτα νεφελώματα και τα έχουμε κατατάξει, με βάση την εμφάνισή τους σε δύο μεγάλες κατηγορίες: α) στα φωτεινά νεφελώματα και β) στα σκοτεινά. Τα φωτεινά, αν εκπέμπουν δικό τους φως, ονομάζονται νεφελώματα εκπομπής, ενώ αν αντανακλούν το φως κοντινών λαμπρών αστέρων, ονομάζονται νεφελώματα ανάκλασης.
Στην κατηγορία των νεφελωμάτων εκπομπής ανήκουν επίσης και τα πλανητικά νεφελώματα που είναι απομεινάρια του τελικού σταδίου της εξέλιξης αστέρων μεσαίας μάζας, όπως ο Ήλιος μας.
Τέλος, στην κατηγορία των νεφελωμάτων που συνδέονται με το θάνατο των άστρων, ανήκουν και τα υπολείμματα από τις εκρήξεις υπερμαζικών αστέρων, σουπερνόβα, που ονομάζονται εκρηκτικά νεφελώματα.
Αυτό, πάντως, που διαπιστώθηκε από την πολύχρονη και συστηματική μελέτη των νεφελωμάτων είναι ότι το υλικό τους, κυρίως υδρογόνο, ήλιο αλλά και άλλα βαρύτερα στοιχεία, χρησιμοποιείται από τη συμπαντική δημιουργικότητα, ως πρώτη ύλη για τη σύνθεση νέων άστρων, πλανητών, δορυφόρων των πλανητών, κλπ.
Συμπερασματικά: τίποτα δεν πάει χαμένο στο θαυμαστό κύκλο της δημιουργίας!
Τα υλικά αυτά, όπως και αν προέκυψαν, σε συνδυασμό με τη βαρύτητα και τις άλλες δυνάμεις της φύσης, δημιούργησαν τον άβιο και έμβιο Κόσμο που παρατηρούμε και θαυμάζουμε!
