Για την μοναδικότητα στη ζωγραφική του Θεόφιλου μίλησε στο Ράδιο ΕΝΑ και στον Ηλία Κουτσερή, η Επίκουρη Καθηγήτρια του ΕΚΠΑ κ. Ευαγγελία Διαμαντοπούλου, η οποία ασχολήθηκε με το έργο του γνωστού λαϊκού καλλιτέχνη, το οποίο άνθισε στο Πήλιο, με αφορμή και την δεύτερη έκδοση του βιβλίου της, (απ΄ τις εκδόσεις ΕΠΙΚΕΝΤΡΟ), με τίτλο «Ο Θεόφιλος στο Πήλιο».
«Τον Θεόφιλο τον γνώρισα πολύ νωρίς, δηλαδή το 1976 πρώτη φορά που βρέθηκα στη Μακρινίτσα, στο καφενείο που έχει ζωγραφίσει τον Κατσαντώνη στα Τζουμέρκα. Μετά πέρασαν κάποια χρόνια και όταν αποφάσισα να κάνω τη διδακτορική μου διατριβή και ήθελα να ασχοληθώ με ένα θέμα που να εμπεριέχει το χρώμα μέσα σε μια ζωγραφική σύνθεση. Τότε επανήλθε ο Θεόφιλος, γιατί αν μη τι άλλο, η ζωγραφική του είναι κυρίως χρωματική και έτσι πέρασα πάρα πολλές περιόδους στο Πήλιο, επισκέφθηκα σπίτια, καφενεία, μίλησα με συλλέκτες, βρήκα μία πραγματικά πολύ φιλόξενη διάθεση και από τους Πηλιορείτες και από τους Βολιώτες , επισκέφθηκα τα αρχεία των εφημερίδων και έτσι δημιουργήθηκε αυτή η διδακτορική διατριβή, η οποία εστιάζεται περισσότερο σε ζητήματα που έχουν σχέση με τη διακόσμηση χώρων, γιατί ναι μεν ο Θεόφιλος ζωγράφιζε και πάρα πολλά φορητά έργα αλλά πιστεύω ότι εκεί που φαίνεται η ζωγραφική του σκηνοθεσία είναι οι χώροι, τα σπίτια που διακόσμησε με τις ζωγραφικές του απεικονίσεις, τα μαγαζιά που παρουσιάζουν ιδιαίτερο ενδιαφέρον.
«Ο Θεόφιλος εισάγει τη ζωγραφική
διακόσμηση στα μαγαζιά του Πηλίου»
Πραγματικά ο Θεόφιλος εισάγει τη ζωγραφική διακόσμηση στα μαγαζιά του Πηλίου, δηλαδή μέχρι τότε ήταν οι λιθογραφίες, κάποιες αναπαραστάσεις του ηρωικού παρελθόντος, αυτό ο Θεόφιλος το ζωντάνεψε μέσω των τοιχογραφιών του», είπε χαρακτηριστικά η κ. Διαμαντοπούλου.
Η ίδια επεσήμανε πως ο Θεόφιλος, εισάγει μία καινοτομία στη ζωγραφική και είναι η διακόσμηση σπιτιών με θέματα που έχουν σχέση με την ελληνική ιστορία και κυρίως με την Επανάσταση του 1821.
Με το έργο του Θεόφιλου, έχουν ασχοληθεί πολλοί, με την κ. Διαμαντοπούλου να σημειώνει ότι για πρώτη φορά γράφει για τον σημαντικό αυτόν καλλιτέχνη ο Κίτσος Μακρής, μετά από μια πολύ σοβαρή έρευνα που έκανε. Απλώς το βιβλίο του, αναφέρεται στο Πήλιο και δίνει τα πρώτα και βασικά στοιχεία, χωρίς να εστιάζεται στις αναλύσεις έργων και σε βάθος στις ανιχνεύσεις κάποιων ζητημάτων.
Η σύνδεση του Θεόφιλου με τη λαϊκή τέχνη
Σύμφωνα με την κ. Διαμαντοπούλου, στην δεύτερη έκδοση του βιβλίου της, φαίνεται ιδιαίτερα η σύνδεση του Θεόφιλου με την λαϊκή τέχνη εν γένει, που υπήρχε στο Πήλιο και πριν τον Θεόφιλο.
«Θεωρώ ότι ο Θεόφιλος είναι κάτι ξεχωριστό και κατά τη γνώμη μου και η έννοια λαϊκός ζωγράφος δεν είναι και ιδιαίτερα σωστή. Τι σημαίνει λαϊκός; Είναι κάτι αντίστοιχο με αυτό που γίνεται με το τραγούδι που λέμε λαϊκό και έντεχνο. Δηλαδή το άλλο είναι άτεχνο; Δεν μπορεί να ισχύει αυτό. Πιστεύω ότι κάθε καλλιτέχνης από τη στιγμή που αναγνωρίζουμε ότι είναι καλλιτέχνης, έχει τη δική του τεχνοτροπία, το προσωπικό του ύφος και πρέπει να τον αντιμετωπίζουμε ξεχωριστά. Ιδιαίτερα, για τον Θεόφιλο, ένα έργο του να δεις τον αναγνωρίζεις, είναι αναγνωρίσιμος, έχει κάποια βασικά χαρακτηριστικά στα έργα του, που τον καθιστούν αναγνωρίσιμο και πιστεύω ότι δεν θα πρέπει να καταχωρίζεται στους λαϊκούς απλώς καλλιτέχνες . Είναι ο Θεόφιλος Χατζημιχαήλ, είναι ένας ξεχωριστός καλλιτέχνης», υπογράμμισε η συγγραφέας.
Να μπει ο Θεόφιλος και ο τοπικός πολιτισμός
στην καθημερινότητα της πόλης
Η κ. Διαμαντοπούλου επεσήμανε πως ο Θεόφιλος και το έργο του έχουν βρει τη θέση που τους αρμόζει στον χώρο του πολιτισμού, καθώς έχουν γίνει πάρα πολλές κινήσεις για την προβολή του έργου του, οι οποίες ξεκίνησαν ήδη από την περίοδο που βρισκόταν στη Μυτιλήνη, όταν επέστρεψε από τον Βόλο.
Ο Στρατής Ελευθεριάδης, τεχνοκρίτης και εκδότης ήταν από τους πρώτους που ανέδειξαν το έργο του, μαζί και με μια ομάδα λογοτεχνών όπως ο Οδυσσέας Ελύτης, ο Γιώργος Σεφέρης, επίσης ομάδες καλλιτεχνών είδαν έργα του Θεόφιλου.
«Απλώς πιστεύω ότι δικαιώθηκε περισσότερο μετά θάνατον. Ναι μεν βίωσε μία αναγνώριση, αλλά εάν σκεφτούμε ότι πέθανε στη φτώχεια αυτό κάτι λέει», σχολίασε η ίδια.
Σημείωσε ότι μπορεί κατά καιρούς στον Βόλο και στο Πήλιο να έχουν διεξαχθεί Συνέδρια και εκδηλώσεις για το έργο του Θεόφιλου, όμως τόνισε πως μπορούν να γίνουν κι άλλα πράγματα και κυρίως μέσα από την εκπαίδευση.
«Για μένα είναι πολύ σημαντικό ο πολίτης να γνωρίζει την πόλη του. Σε αυτό το πλαίσιο πιστεύω ότι και οι μαθητές και των μικρότερων και μεγαλύτερων τάξεων θα πρέπει να γνωρίζουν τον Θεόφιλο. Στο πλαίσιο των πολιτιστικών εκδρομών μπορεί να γίνεται μία δια ζώσης γνωριμία των χώρων. Θεωρώ πολύ σημαντικό να γνωρίζουν από κοντά τα έργα, είναι άλλο πράγμα, από το να γίνει μία εορταστική εκδήλωση. Το ουσιαστικό είναι εκ του σύνεγγυς, γνωριμία με τα έργα», πρότεινε η κ. Διαμαντοπούλου, συμπληρώνοντας πως και οι εκπαιδευτικοί θα μπορούσαν να ενσωματώσουν τον Θεόφιλο στη διδασκαλία τους.
