Στο πλαίσιο του κύκλου ομιλιών κοινωνικής θεματολογίας υπό το γενικό τίτλο «Ιδεοδείκτες», που διοργανώνει ο Δικηγορικός Σύλλογος Βόλου, πραγματοποιήθηκε την Τετάρτη 11 Σεπτεμβρίου 2024, στον φιλόξενο αύλειο χώρο του «Αρχοντικό Ζαφειρίου» (Άγιος Ονούφριος) ομιλία του κ. Δημήτρη Θ. Σιάτρα, νομικού, ερευνητή, συγγραφέα με τίτλο «Πνεύμα & Ύλη. Συζυγία».
Η εκδήλωση πραγματοποιήθηκε με την πολύτιμη υποστήριξη του Κέντρου Πολιτισμού «ΙΩΛΚΟΣ», εκκίνησε δε με την τήρηση ενός λεπτού σιγής στη μνήμη του πρόσφατα αποβιώσαντος Νικολάου Τσούκα , προέδρου της Μαγνήτων Κιβωτός.
Πριν την έναρξη της ομιλίας του κ. Σιάτρα, ο Δικηγορικός Σύλλογος Βόλου ,διά του προέδρου του κ. Στρατηγόπουλου, απένειμε στον ομιλητή τιμητική πλακέτα για την εν γένει ερευνητική και συγγραφική προσφορά του.
Ο ομιλητής ανέπτυξε το θέμα – χωρίς τη χρήση σημειώσεων – «επιβάλλοντας» κατά τη διάρκεια της σαραντάλεπτης ομιλίας του, μία κατανυκτική ατμόσφαιρα, καθηλώνοντας το κοινό.
Ορίζοντας το πνεύμα «ως μία υλικά απροσδιόριστη οντότητα, η οποία εποπτεύει την υλική πραγματικότητα , ανεξαρτήτως προέλευσης από την οποία βέβαια διακρίνεται σαφώς», προχώρησε ανιχνεύοντας ιστορικά το θέμα, με αναφορές στον Αναξαγόρα (τα φαινόμενα είναι μια ματιά στο σκοτάδι ) Αριστοτέλη, Πρόκλο, Πλωτίνο Hegel, Ξενοφάνη τον Κολοφώνιο (εν το άπαν) και στην συνέχεια αναφέρθηκε στα πνευματικά δημιουργήματα του ανθρώπου ( ήτοι τις φιλοσοφικές ιδέες, τα μεγάλα έργα ρητορικής , πεζογραφίας , ποίησης, σπουδαία έργα δραματικής τέχνης, μεγάλες εμπνεύσεις εικαστικών έργων αρχιτεκτονικών ρυθμών και τέλος στα μεγάλα έργα μουσικής ). Αναφέρθηκε στην λογική και ηθική ως οδηγούς του πνεύματος .
Στη συνέχεια ο ομιλητής ορίζοντας την ύλη ανέφερε ότι ο όρος αυτός καλύπτει «όχι μόνο την μάζα των αισθητών πραγμάτων αλλά και τα στοιχεία της σωματιδιακής τεχνικής» αναφέρθηκε στις κατακτήσεις της ανθρώπινης γνώσης, χρησιμοποιώντας ως παραδείγματα, τη μεγάλη έκρηξη που έγινε πριν 13,8 δισεκατομμύρια χρόνια, το μποζόνιο, τις σκοτεινές τρύπες του διαστήματος, τις διακυμάνσεις του κβαντικού πεδίου, τη σκοτεινή ενέργεια κλπ. Αναφέρθηκε στην επιστημονική επανάσταση του 17ου αιώνα που έδωσε μεγάλη πρακτική ώθηση και επιστημονική αξία στα δημιουργήματα του ανθρώπου.
Αναπτύσσοντας τις έννοιες , Ιδεαλισμός, υλισμός, αναφέρθηκε στον Καρτέσιο τον Ζαν-Πoλ Σαρτρ ( Jean-PaulCharlesAymardSartre) και στην εντυπωσιακή όπως την χαρακτήρισε σκέψη του , «αν αφαιρούσαμε από το μηδέν την έννοια του κενού και το στοιχείο της χρονικής συγκυρίας του πριν, τότε θα προέκυπτε μία απροσδιοριστία η οποία δεν μπορεί να θεωρηθεί ως μηδέν». Τελικά το μηδέν έλκει την υπόστασή του από το είναι, γιατί δεν θα μπορούσε ν’ αμφισβητήσει το είναι χωρίς να το προϋποθέτει.
Στη ομιλία του έθεσε δύο ερωτήματα:
Α) Μπορεί να υπάρξουν τεχνικά δημιουργήματα χωρίς πνεύμα; (επισημαίνοντας τη Ρωμαϊκή ρήση, mens agitatmolem = το πνεύμα κινεί την ύλη).
Β) Σε ποια εγκόσμια κρίση απόκειται η εκτίμηση της πρακτικής και ηθικής αξίας των τεχνικών δημιουργημάτων του ανθρώπου, αν όχι στο πνεύμα;.
Ο ομιλητής κάνοντας αναφορά στους Στωικούς φιλοσόφους, έκλεισε την ομιλία του, με ένα προβληματισμό σχετικό με την τεχνητή νοημοσύνη, διατυπώνοντας ανησυχία για την αλλοτρίωση του ανθρώπου και δηλώνοντας ότι δεν φοβάται τις μηχανές.
Έκλεισε την ομιλία του λέγοντας:
«Το πράγμα είναι αντικείμενο διεκδίκησης της ανάγκης μας αλλά το πνεύμα είναι η αξία της ύπαρξής μας. Η ενύπαρκτη δύναμη του λόγου, ανεβάζει τον άνθρωπο στις υψηλότερες θέσεις του ζωϊκού βασιλείου».
Μετά την ολοκλήρωση της ομιλίας, ακολούθησε εκτενής διάλογος του κ. Δημητρίου Σιάτρα με το κοινό…
Η εκδήλωση έκλεισε με την επιλογική τοποθέτηση του προέδρου Δ.Σ.Β. κ. Χρήστου Στρατηγόπουλου, που αναφέρθηκε τόσο στον κ. Σιάτρα και την ομιλία του, όσο και στη «Φιλοσοφία» και τις επόμενες εκδηλώσεις του κύκλου του «Ιδεοδεικτών».
Την εκδήλωση, που παρακολούθησε πλήθος κόσμου, τίμησαν με την παρουσία τους – μεταξύ άλλων – οι θεματικοί αντιπεριφερειάρχες Περιβάλλοντος κ. Φώτιος Λαμπρινίδης και Ψηφιακής Διακυβέρνησης & Εξυπηρέτησης του Πολίτη κ. Γιάννης Αναστασίου, η αντιδήμαρχος Πολιτισμού & Μουσείων Δήμου Βόλου κ. Έλενα Αντωνοπούλου, ο επικεφαλής της μείζονος μειοψηφίας στο Δημοτικό Συμβούλιο Βόλου κ. Νίκος Παπαπέτρος, ο πρώην νομάρχης Μαγνησίας και π. δήμαρχος Βόλου κ. Πάνος Σκοτινιώτης ο π. δήμαρχος Βόλου κ. Δημήτριος Πιτσιώρης και ο πρώην δήμαρχος Ιωλκού & βουλευτής Μαγνησίας κ. Πάρις Μουτσινάς.
