Μια διαφορετική οπτική, γεμάτη πράσινο, νερό, δράσεις και ιστορία παρουσίασε η αρχιτεκτονική ομάδα των Κωνσταντίνου Πετράκου, Μιχάλη Πιρόκκα και Matt Moffitt στον Αρχιτεκτονικό Διαγωνισμό με τίτλο “Ανάπλαση του Πολυλειτουργικού Πάρκου Πεδίου και απέσπασε το 3ο βραβείο.
Αντικείμενο έρευνας και σχεδιασμού του διαγωνισμού, ήταν το πάρκο της περιοχής του Πεδίου του Άρεως στον Βόλο. Η σχεδιαστική ομάδα, προτείνει αφενός την ενίσχυση και ανάδειξη του υπάρχοντος φυσικού τοπίου και αφετέρου την προσθήκη νέων προγραμμάτων με στόχο τη μετατροπή του ανενεργού πάρκου, σε πόλο έλξης για όλες τις ηλικιακές ομάδες και καθ’ όλη τη διάρκεια της ημέρας. Μέσα από την ιστοσελίδα τους παρουσιάζουν την πρότασή της, η οποία ομολογουμένως εντυπωσιάζει.
Η οπτική των αρχιτεκτόνων
Όπως σημειώνει η αρχιτεκτονική ομάδα, το Πεδίον του Άρεως είναι μια ανάμνηση στη κλασσική τυπολογία πάρκου. Είναι ένας κήπος τοπίου, με σαφή διάθεση ισχυροποίησης της τοπογραφικής συνθήκης “λίμνης-νησιού” και με προσθήκη ενός κύκλου εφαρμογής προγραμμάτων και λειτουργιών γύρω από αυτή. Η μοναδικότητα του συγκεκριμένου χώρου έγκειται στο γεγονός ότι πρόκειται για ένα αστικό πάρκο με έντονα φυσικά στοιχεία.
Με βάση τον τρόπο χρήσης των πάρκων μπορούμε να αναγνωρίσουμε δύο κατηγορίες πάρκων: Τα παθητικά, που αφορούν δημόσιους χώρους για χαλαρωτικές και οικογενειακές δραστηριότητες και τα ενεργητικά πάρκα, που λειτουργούν ως χώροι για ενεργό αναψυχή και συχνά προϋποθέτουν συνεταιριστική ή ομαδική δραστηριότητα. Η κεντρική ιδέα της πρότασης είναι ο συνδυασμός αυτών των δύο κατηγοριών με στόχο την δημιουργία ενός ισχυρού πόλου για την καθημερινή ζωή των κατοίκων.
Στόχος της πρότασης είναι να προσφέρει πολλές χρήσεις και δραστηριότητες στην πόλη του Βόλου για διάφορες ηλικιακές ομάδες έτσι ώστε να επιτύχει ένα πάρκο με μεγάλη επισκεψιμότητα κατά την διάρκεια της ημέρας, σε αντίθεση με το υπάρχον πάρκο.
Χρήσεις σχετικές με τον αθλητισμό, την διασκέδαση και την αναψυχή που απευθύνονται στους κατοίκους του Βόλου και την καθημερινότητα τους εγγυούνται ένα ζωντανό και βιώσιμο πάρκο.
Πως θα μεταμορφώνονταν το Πεδίον του Άρεως
μέσα από τα μάτια της αρχιτεκτονικής ομάδας
Ξεκινώντας τη περιήγηση στο πάρκο ο επισκέπτης εισέρχεται στη περιοχή του αστικού πάρκου. Η περιοχή αυτή είναι ένας χώρος μετάβασης από την πόλη προς το εσωτερικό του πάρκου. Ένα αμιγώς αστικό πάρκο που μετατρέπεται σε πιο φυσικό όσο ο επισκέπτης πλησιάζει προς την λίμνη.
Οι πλατείες φιλοξενούν δραστηριότητες υψηλής έντασης ενώ οι περιοχές των πυκνών φυτεύσεων που βρίσκονται στο όριο του πάρκου με την πόλη προσφέρουν φυσική ηχομόνωση από τους θορύβους του παρακείμενου δρόμου ενώ προσφέρουν την αίσθηση της απομόνωσης από τους ρυθμούς της πόλης. Οι σημειακές φυτεύσεις στο εσωτερικό του αστικού πάρκου έχουν επιλεγεί ώστε να προσφέρουν κάτι μοναδικό και ιδιαίτερο για κάθε εποχή του χρόνου. Οι φυτεύσεις αποτελούνται από ψηλά δέντρα, χαμηλότερα σημειακά ανάμεσα στα προγράμματα καθώς και καλλωπιστικούς θάμνους.
Από το αστικό πάρκο ο επισκέπτης συνεχίζει τη πορεία του προς το εσωτερικό του πάρκου περνώντας στη περιοχή του νερού. Η περιοχή αυτή αποτελείται από τις ακτές του αστικού πάρκου, τη τεχνητή λίμνη και τα νησάκια καθώς και τις ακτές του κεντρικού νησιού. Από τις ακτές του αστικού πάρκου ο επισκέπτης μέσω δύο γεφυρών μπορεί να βρεθεί απέναντι στο κεντρικό νησί, ενώ από τις «παραλίες» μπορεί να πάρει κανό και να κινηθεί στη λίμνη φτάνοντας είτε στα νησάκια είτε στις «παραλίες» του κεντρικού νησιού. Οι φυτεύσεις στην περίμετρο του νησιού είναι αρκετά ψηλές και βοηθούν στην δημιουργία ενός ξέφωτου στο κέντρο του νησιού.
Φτάνοντας στο νησί ο επισκέπτης αντιλαμβάνεται την αλλαγή του περιβάλλοντος. Το σύνολο της παρέμβασης στο νησί και οι φυτεύσεις προσφέρουν ένα φυσικό τοπίο το οποίο χαρακτηρίζεται από έντονα φυσικά στοιχεία, «μαλακά» υλικά πεζοδρόμησης, ένα πιο «άγριο» τοπίο που στόχο έχει την αντίθεση με το αστικό πάρκο και την δημιουργία μιας διαφορετικής εμπειρίας. Εδώ ο χρόνος του επισκέπτη είναι πιο βραδύς καθώς εδώ μπορεί να απολαύσει το νερό, την λίμνη, τις φυτεύσεις, το ξέφωτο και τα μικρά περίπτερα. Από το αστικό πάρκο με τις έντονες δραστηριότητες έχει μεταβεί σε ένα ήσυχο σημείο απομακρυσμένο από τη πόλη ιδανικό για χαλαρωτικές δραστηριότητες όπως βόλτες, πικνίκ κλπ.
Στο νησί και στο όριο του ξέφωτου και της πυκνής περιμετρικής φύτευσης τοποθετούνται δύο περίπτερα που ενεργοποιούν το νησί. Τα περίπτερα παρουσιάζονται ως χώροι εκδηλώσεων και δράσεων στο φυσικό τοπίο του νησιού. Στο σύνολο του το κτιριολογικό κομμάτι αξιοποιεί με το μικρότερο δυνατό κόστος και κατ’ ελάχιστον πρόσθετες κατασκευές τις υπάρχουσες κτιριακές υποδομές.
Ιδιαίτερα σημαντικό για την πρόταση ήταν η αποκατάσταση της διαδρομής του υπάρχοντος τρένου. Το τρένο είναι το μέσο που οργανώνει και επαναπροσδιορίζει κάποιες από τις χρήσεις του πάρκου καθώς πλέον φέρει πολλές από τις χρήσεις του πάρκου (σκηνή, χώρος παραστάσεων, καφετέρια κ.α.) καθώς και μέρος του αστικού υπαίθριου εξοπλισμού σε αυτό. Το τρένο επινοεί ένα νέο τρόπο διαχείρισης του προγράμματος άλλοτε πιο εφήμερο και άλλοτε πιο μόνιμο αλλά πάντοτε ευέλικτο.
Το βόρειο τμήμα του πάρκου φιλοξενεί τις αθλητικές εγκαταστάσεις που λειτουργούν υποστηρικτικά με τις υφιστάμενες γειτονικές στον πανεπιστημιακό χώρο. Η δημιουργία τοπογραφίας και ψηλής φύτευσης στο όριο του βόρειου πάρκου παρέχει ηχοπροστασία και απομόνωση από τον παρακείμενο δρόμο, όπως συμβαίνει και στο κύριο πάρκο. Προτείνεται χώρος για τρέξιμο, τοίχος αναρρίχησης, χώρος για σκέιτ, γήπεδα βόλεϊ και περίκλειστα γήπεδα μπάσκετ.
Αν και το βόρειο πάρκο έχει έντονο το αθλητικό στοιχείο ο μεγάλος όγκος της προτεινόμενης φύτευσης και η εποχικότητα τους το καθιστά ως μια ακόμα τυπολογία του πάρκου που συνδυάζει την άθληση με την περιπλάνηση στο πάρκο και το φυσικό τοπίο.
Στοιχεία έργου:
Αρχιτεκτονική Μελέτη: Constantinos Petrakos Architects + Michalis Pirokka + Matt Moffitt
Κατηγορία: Αρχιτεκτονικός Διαγωνισμός
Διάκριση: 3ο Βραβείο
Ομάδα Μελέτης: Κωνσταντίνος Πετράκος, Μιχάλης Πιρόκκας, Matt Moffitt, Ευαγγελία Σταματίου Κώνστα, Σάββας Κακαλής, Αδαμαντία Σουλιώτη, Ανδρέας Μακεντούδης, Χριστίνα Αθανασίου
Σύμβουλοι: Αθανάσιος Καράμπελας (φυτοτεχνικά), Αθανάσιος Πετράκος (στατικά), Δημήτριος Νικολόπουλος (μηχανολογικά)
3D visualization: Γεράσιμος Γιαννόπουλος
