Όπως στην πολιτική, στην κοινωνία έτσι και στην εκκλησία υπάρχουν άνθρωποι συντηρητικοί, προοδευτικοί, φιλελεύθεροι κλπ. Αυτό αποτυπώνεται στις δημόσιες τοποθετήσεις τους ή στα κηρύγματα που κάνουν στο ποίμνιό τους τις Κυριακές.
Με νοσταλγία πραγματικά θυμάμαι τον Αρχιεπίσκοπο Χριστόδουλο που στιγμάτισε με το έργο και τα κηρύγματά του την νεότερη ελληνική ιστορία. Δεν κρίνω την πολιτική του στάση, αλλά την αντίληψή του ότι η εκκλησία έχει πρωτεύοντα ρόλο σε μείζονα κοινωνικά ζητήματα και δεν περιοριζόταν στα αμιγώς θρησκευτικά. Ο «ιερός πόλεμος» κατά της κυβέρνησης Σημίτη στις αρχές του 2000 έδειξε σε όλους πόσο μακριά βρισκόμαστε από έναν πιθανό διαχωρισμό του κράτους με την εκκλησία, μιας και η δεύτερη διεκδικούσε πρωταγωνιστικό ρόλο σε ζητήματα που είχαν να κάνουν με πολιτειακά πράγματα. Παρά την σφοδρότητα της σύγκρουσης, το πιο «ακραίο» που άκουσα να λέει τότε ο Μακαριστός Χριστόδουλος ήταν η ευχή του να επανέλθει η Νέα Δημοκρατία στα πράγματα «με τη βοήθεια της δεξιάς του Κυρίου». Ο Χριστόδουλος όμως για την δική μας γενιά, ακόμη και όσων δεν ήταν τόσο κοντά στην εκκλησία ταυτίστηκε με ένα μετριοπαθές, συγκαταβατικό και ανοιχτό στην διαφορετικότητα προφιλ το οποίο τον έκανε αγαπητό στους νέους της εποχής. «Ελάτε όπως είστε», μια φράση που μπορεί να ακούγεται πεζή σήμερα, αλλά για έναν ιεράρχη εκείνη την εποχή ίσως να ήταν και αιρετική. Και όταν έλεγε τη συγκεκριμένη φράση ο Χριστόδουλος, δεν εννοούσε μόνον το σκουλαρίκι και το σκισμένο τζιν, αλλά και άλλα εσωτερικά γνωρίσματα των ανθρώπων που τους κρατούσαν μακριά από την αυστηρότητα της ορθόδοξης ελληνικής εκκλησίας. Θα μπορούσα να τον χαρακτηρίσω τον πιο φιλελεύθερο ιεράρχη ο οποίος μάλιστα έδειξε μεγάλη ανοχή ακόμη και στα πνευματικά του παιδιά που εμπλέκονταν σε ιστορίες που πλήγωσαν την εικόνα της εκκλησίας.
Σε αντιδιαστολή με όλα τα παραπάνω, βλέπουμε σήμερα ο λόγος των ιεραρχών να χαρακτηρίζεται από μισαλλοδοξία και κοινωνικό ρατσισμό. Η αθώωση του Μητροπολίτη Αιγιαλείας και Καλαβρύτων Αμβρόσιου από το Μονομελές Πλημμελειοδικείο Αιγίου, για δημόσια υποκίνηση βίας ή μίσους κατά ομοφυλοφίλων, προκαλεί το δημόσιο αίσθημα, μιας και ο κατηγορούμενος σχολιάζοντας ενώπιον του δικαστηρίου μια φωτογραφία από Pride που έδειχνε δύο άντρες να φιλιούνται είπε πως «Αν είχα όπλο και με άφηνε ο νόμος θα το χρησιμοποιούσα να ξεμπερδεύουμε» και πρόσθεσε: «Όλους αυτούς ο Θεός τους σιχαίνεται».
Σημαντικό ρόλο για τον εαυτό του επιφυλάσσει ο Αμβρόσιος στη νεότερη εκκλησιαστική ιστορία, μιας και οι μέχρι τώρα ερμηνείες που αφορούσαν στη ζωή του Χριστού μέσα από τα 12 Ευαγγέλια δεν έκαναν λόγο για παρά μόνο για την αγάπη που επέδειξε ο Χριστός ο υιός του Θεού και τίποτ΄ άλλο. Ο Αμβρόσιος φαίνεται πως γνωρίζει και ποιον ο Θεός σιχαίνεται. Εγώ θα έλεγα, με τον κίνδυνο να παρεξηγηθώ, ότι ο Θεός θα σιχαίνονταν περισσότερο αυτόν που τον παρερμηνεύει και μάλιστα εις το όνομά του και ενώ θα έπρεπε να διδάσκει την αγάπη, χύνει το μισαλλόδοξο δηλητήριό του κηρύσσοντας το μίσος κατά όποιου είναι διαφορετικός.
Σκεφθείτε να μην είχαμε καταφέρει κάποιες κοινωνικές κατακτήσεις και να ήμασταν Θεοκρατικό κράτος όπου φονταμενταλιστές ιερείς τύπου Αμβρόσιου θα κήρυτταν το μίσος τους και κάποιος «πιστός» θα έπαιρνε ένα όπλο και θα «καθάριζε» κόσμο.
Μπορεί ο «πόλεμος» των ομάδων στο ποδόσφαιρο να ανέδειξε σε μείζον ζήτημα την ένοπλη εισβολή του Ιβάν Σαββίδη μέσα στο γήπεδο, για την οποία ο ίδιος απολογήθηκε βέβαια. Εξίσου επικίνδυνος αλλά και αποκρουστικός είναι όμως ο δημόσιος λόγος ενός ιεράρχη που προτρέπει τους πιστούς του σε πράξεις βίας. Μόνο αηδία μου προκαλεί η ρητορική που μόνο «αμβροσία» δεν είναι. Ευτυχώς είναι εξαίρεση και όχι κανόνας στον χώρο της εκκλησίας.
