Ένας δισκοβόλος Ολυμπιονίκης του 1896, που έζησε στον Βόλο

ΜΟΙΡΑΣΟΥ ΤΟ
της Μαρίας Κ. Σπανού

Ζήσαμε τις τελευταίες ημέρες από τις οθόνες τον παλμό των Ολυμπιακών Αγώνων, τις θαυμάσιες ελληνικές νίκες και την εντυπωσιακή τελετή λήξης με τη Νίκη της Σαμοθράκης στο «Σταντ ντε Φρανς» να εντυπωσιάζει τον κόσμο, προκαλώντας δέος και το κοινό να αποθεώνει τους Γάλλους για τη σημειολογική αυτή επιλογή τους, τιμώντας την χώρα που γέννησε την ολυμπιακή ιδέα. Και ανάμεσα στα αθλήματα, ο στίβος, και πάλι πρωταγωνίστησε, όπως συμβαίνει σε κάθε ολυμπιακή διοργάνωση, δίνοντας περισσή λάμψη στην πόλη του φωτός που φιλοξένησε αυτούς τους Αγώνες. 

Με αφορμή τον στίβο ας θυμηθούμε και πάλι έναν δικό μας αθλητή,  που μας χάρισε το 1896, στους πρώτους Ολυμπιακούς Αγώνες στην Αθήνα μια μεγάλη νίκη. Πρόκειται για τον Παναγιώτη Παρασκευόπουλο (1875-1956)  που φοιτητής τότε της Ιατρικής αγωνίστηκε στη δισκοβολία και κατέκτησε το αργυρό μετάλλιο με επίδοση 28.95 μ. Ο Παρασκευόπουλος ενθουσίασε τους θεατές με το συμμετρικό και άψογο παλμό του.  Ήταν ένας δύσκολος αγώνας, όπως έχει γραφεί, και ο Παρασκευόπουλος μαζί με τον Σωτήρη  Βερσή αποτελούσαν τους δύο αγωνιζόμενους  Έλληνες αθλητές του στίβου, που στόχευαν μια θέση στην πρώτη τριάδα. Οι Έλληνες φίλαθλοι περίμεναν με αγωνία τη διεξαγωγή του αγωνίσματος, ελπίζοντας στον Παρασκευόπουλο. Το 27.81 που είχε πετύχει αρχικά ήταν τεράστιο ρεκόρ για την εποχή. Είχε όμως να αντιμετωπίσει τον Αμερικανό Ρόμπερτ Γκάρετ, που είχε προπονηθεί στην Αμερική με βαρύτερο δίσκο. Και έπρεπε όλοι οι αθλητές να ρίχνουν το δίσκο από στάση, δηλαδή με τον αρχαίο ελληνικό ρυθμό, αλλά τελικά αυτό ατόνησε και ο κάθε αθλητής έριχνε με τον δικό του τρόπο. Ο δίσκος ήταν κατασκευασμένος από ξύλο και περιφερειακά ήταν καλυμμένος από σίδηρο. Ο Παρασκευόπουλος πέρασε γρήγορα επικεφαλής με βολή στα 28.95 και μέχρι την προτελευταία προσπάθεια βρισκόταν στην πρώτη θέση. Τότε ο Γκάρετ, στην τελευταία του βολή με 29.15 μ.,  πέρασε πρώτος, κατακτώντας  παγκόσμιο ρεκόρ. Το αποτέλεσμα καταγράφηκε ως εξής: «Γκάρετ (ΗΠΑ) 29.15, Παρασκευόπουλος (Ελλάς) 28.95,  Βερσής (Ελλάς) 27.76 και τέταρτος ο Ρόμπερτσον (Μ. Βρετανία), Σε πρωτοσέλιδο δημοσίευμά της η βολιώτικη εφημερίδα του Γ. Σακελλαρίδη «Αναμόρφωσις» σχολιάζει: «Η Ελλάς ενίκησε την γηραιάν Ευρώπην και παλεύει προς τον νέον κόσμον μετά μεγαλυτέρας αντοχής….». 

Το ενδιαφέρον είναι  ότι ταυτόχρονα ο Παρασκευόπουλος συμμετείχε και στην ποδηλασία, στην κούρσα 12 ωρών, στην οποία τερμάτισε τρίτος και είναι από τους λίγους με μετάλλιο σε διαφορετικό αγώνισμα στην ίδια Ολυμπιάδα. Η συνέχειά του είναι εντυπωσιακή: Το 1901 ο Παρασκευόπουλος σημειώνει τη δεύτερη μεγάλη του επιτυχία στο Παρίσι, όπου συνέχιζε να σπουδάσει, σπάζοντας ρεκόρ. Ο Παρασκέ, όπως τον έλεγαν οι Γάλλοι, κέρδισε λοιπόν στο γαλλικό πρωτάθλημα στις 16 και 17 Ιουνίου στον δίσκο με 34.19 μ. και την σφαίρα με 11.93 μ. Και στα δύο αγωνίσματα οι νίκες του ήταν και γαλλικά ρεκόρ, ενώ της σφαίρας ήταν και ελληνικό. Το 1902 ο Παρασκέ πάλι κερδίζει στο πρωτάθλημα στο Παρίσι στη σφαίρα με 12 μ., νέο γαλλικό και ελληνικό ρεκόρ ενώ στον δίσκο έχασε από τον πρωτοεμφανιζόμενο τότε δισκοβόλο Ευνάρ. Στο γαλλικό πρωτάθλημα κέρδισε και τρίτη φορά, το 1903, θριαμβεύοντας στη σφαίρα με 12.27 μ., και τέταρτη πάλι στο Παρίσι το 1904 με 11.54 μ. ξεπερνώντας τους Γάλλους αθλητές. 

Είκοσι χρόνια μετά, ο Ολυμπιονίκης και παλιός δισκοβόλος Π. Παρασκευόπουλος βρίσκεται εγκαταστημένος στον Βόλο ως γιατρός επιδημιολόγος, ο πρώτος με αυτή την ειδικότητα,  και μεγαλουργεί.  Στο πλευρό του, η Κερκυραία σύζυγός του Ελένη Θεοτόκη (1883-1941) με τεράστια κοινωνική και πνευματική δραστηριότητα στην πόλη του Βόλου. Το 1923 ο Παρασκευόπουλος, εκτός της επιστημονικής και επαγγελματικής του δράσης είναι πρόεδρος του Γυμναστικού Συλλόγου Βόλου με μεγάλη συνεισφορά στον αθλητισμό σε μια δύσκολη εποχή. 

Αν και για την προσφορά των δύο  έχουμε αναφερθεί διεξοδικά στο παρελθόν, επί τροχάδην σημειώνουμε: Ο  Παρασκευόπουλος με μεγάλη επιστημονική καριέρα στο Παρίσι,  με το τέλος του A΄ Παγκοσμίου Πολέμου, όπου ανιδιοτελώς είχε καταταχθεί για να προσφέρει, εγκαθίστανται στον Βόλο, όπου διέμενε ο μεγαλύτερος αδελφός του,  Κωνσταντίνος  Παρασκευόπουλος. Ο Κ. Παρασκευόπουλος από την ορεινή Γορτυνία, απόγονος  του οπλαρχηγού του 1821 Πλαπούτα, όπως είναι γνωστό είναι ο ιδρυτής της εφημερίδας «Η Θεσσαλία» και πατέρας του  Γιώργου Παρασκευόπουλου. Έτσι,  συνδέεται το όνομα του μεγάλου Ολυμπιονίκη Π. Παρασκευόπουλου με την πόλη μας.. Ο γιατρός Παρασκευόπουλος εγκατέστησε το ιατρείο του μαζί με το σπίτι του στην οδό Αλεξάνδρας, μεταξύ Ορμινίου και Πηλέως. Παράλληλα, ορίστηκε υπεύθυνος του μικροβιολογικού εργαστηρίου του Νοσοκομείου και διευθυντής υγειονομικής υπηρεσίας του Δήμου Παγασών (1919-1923). Η Ε. Θεοτόκη έχοντας βαθιά παιδεία και φιλανθρωπικό ζήλο,  δια μέσου του  Λυκείου των Ελληνίδων Βόλου (εκλέχτηκε στις πρώτες αρχαιρεσίες του 1923 στη διοίκησή του) και αργότερα μέσω του Βρεφικού Σταθμού Βόλου, πρόσφερε σπουδαίο έργο στην πόλη μας. Το σπίτι τους το είχε μετατρέψει με δικές της δαπάνες σε μια μόνιμη εστία συσσιτίου και ανθρωπιστικής βοήθειας για τα παιδιά των προσφύγων και οποιασδήποτε κατατρεγμένης οικογένειας. Το ίδιο σημαντική ήταν η κοινωνική προσφορά του Παρασκευόπουλου στον τομέα της ιατρικής, όπου πρόσφερε τις πολύτιμες υπηρεσίες του,  συχνά χωρίς οικονομική ανταμοιβή, σε μια εποχή, όπου ένα μεγάλο μέρος του ντόπιου πληθυσμού νοσούσε από μολυσματικές ασθένειες.

Η αφιλοχρηματία του όμως αυτή φαίνεται ότι ενόχλησε αρκετούς από το περιβάλλον των γιατρών.  Έτσι,  το ζεύγος Παρασκευοπούλου, λίγο πριν το 1930, αναγκάστηκε να  μεταστεγαστεί στην Αθήνα. Στον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο η παλαίμαχος αδελφή νοσοκόμα Ε. Θεοτόκη, που, στο μεταξύ, είχε λάβει το παράσημο του Ερυθρού Σταυρού,  και ο Π. Παρασκευόπουλος, παρά την προχωρημένη ηλικία τους,  έσπευσαν και πάλι να καταταγούν στο μέτωπο για να βοηθήσουν. Η μοίρα το έφερε να συναντηθούν για τελευταία φορά, μόνο για λίγα λεπτά,  ανήμερα του Πάσχα του 1941, στο νοσοκομείο των Ιωαννίνων. Την ίδια στιγμή έγινε ο σφοδρός βομβαρδισμός των Ιωαννίνων από γερμανικά αεροπλάνα λίγο πριν την υπογραφή της συνθηκολόγησης στο Βοτονόσι.  Ήταν  20 Απριλίου του 1941, η τελευταία μέρα του πολέμου. Το στρατιωτικό νοσοκομείο στην παλαιά Ζωσιμαία Παιδαγωγική Ακαδημία βομβαρδίστηκε μολονότι έφερε τεράστιο ευδιάκριτο σήμα του Ερυθρού Σταυρού.  Η βόμβα που έσκασε ακριβώς στο κατώφλι της πόρτας του ενός από τα δύο χειρουργεία, κομμάτιασε νοσοκόμους, αρρώστους και τραυματίες. Ανάμεσά τους και η Ελένη Θεοτόκη. Ο Παναγιώτης  συντετριμμένος κατάφερε να ανασύρει μόνο τη μια γάμπα του ποδιού της, που  έθαψε στην ιδιαίτερη πατρίδα της, την Κέρκυρα.  Ο  ίδιος αποσύρθηκε στο χωριό των  Καρουσάδων,  στον  παλιό  πύργο της οικογένειάς της και πέθανε 15 χρόνια μετά. Αυτός ήταν ο τραγικός επίλογος της ιστορίας δυο σημαντικών ανθρώπων,  που έζησαν ένα διάστημα στο Βόλο, προσφέροντας έργο αλησμόνητο στον αθλητισμό, στην πατρίδα αλλά και στην τοπική κοινωνία. 

 

Σημειώσεις:

  • Βραχνή, Ε., «Το καταματωμένο Πάσχα του 1941 στα Ιωάννινα», περιοδικό  «Η Δράσις μας», Σύλλογος Τυφλών Ελλάδος,  τχ.  Απριλίου 2008.
  • Εφημερίδα «Aναμόρφωσις», Βόλος 28.3.1896.  
  • Κολιού Νίτσα, «Σελίδες από την τοπική ιστορία, Ο Γυμναστικός Σύλλογος», εφημ. «Θεσσαλία», Βόλος 25.4.1976. 
  • Σπανού Μ., «Δύο σημαντικές προσωπικότητες στα μέτωπα των πολέμων», εφημ. Μαγνησία, 25.10.2023.
  • Το Μικροβιολογικό Εργαστήριο στο Αχιλλοπούλειο Δημοτικό Νοσοκομείο Βόλου με διευθυντή τον Παρασκευόπουλο ιδρύθηκε το 1919 (βλ. αρ. 140/1919 απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου Παγασών (εισηγητής Σπ.  Σπυρίδης)  τόμος: 14, σελ. 292 – 293.
  • Το 1920 ο Παρασκευόπουλος υπέβαλε στο Δήμο Παγασών πλήρη μελέτη για λήψη εξυγιαντικών μέτρων σε συνοικίες του Βόλου, μαζί με προτάσεις σχετικά με τα λύματα των εργοστασίων. Στη συνέχεια, λειτούργησε μικροβιολογικό εργαστήριο, το οποίο εξοπλίστηκε με κλιβάνους, απομονωτήριο και άλλα μέσα με δαπάνη του Δήμου (αρ. απόφ. 43/1920). τόμος: 15, σελ. 143 και τόμος: 15, σελ. 199.
  • Προφορικές μαρτυρίες του Γιώργου Παρασκευόπουλου. 
  • https://www.hoc.gr/athletes/paraskevopoulos-panagiotis
  • https://www.segas.gr/athletes/panagiotis-paraskeyopoylos

Εγγραφείτε στην ομάδα Magnesianews στο Viber για να λαμβάνετε ενημερώσεις.
Ακολουθήστε τη ροή Magnesianews στο Google News και μείνετε σε επαφή με ότι συμβαίνει.
Γίνετε μέλος στο κανάλι Magnesianews στο Messenger για όλες τις τελευταίες ειδήσεις.