Η Ελλάδα είναι μια χώρα θαλασσινή, φωτεινή, με πλούσια ιστορία και πολιτισμό. Είναι, λοιπόν, σημαντικό που αυτές τις ημέρες ξεκίνησε η λειτουργία του πρώτου στην Ελλάδα επισκέψιμου ενάλιου αρχαιολογικού χώρου της νησίδας Περιστέρα εντός της προστατευόμενης περιοχής του Εθνικού Θαλάσσιου Πάρκου Αλοννήσου – Βόρειων Σποράδων.
Πρόκειται για το αποτέλεσμα ενός νέου υποδείγματος δημόσιας διαχείρισης των ενάλιων μνημείων μας που σχεδίασε και ξεκίνησε να υλοποιεί η κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ με τις υπηρεσίες του υπουργείου Πολιτισμού, σε συνεργασία με την Περιφέρεια Θεσσαλίας και τον Δήμο Αλοννήσου. Μετά την αδράνεια, την αναποτελεσματικότητα και τις στοχεύσεις ιδιωτικοποίησης σε βάρος του δημοσίου συμφέροντος που είχαν προηγηθεί από τις προηγούμενες κυβερνήσεις της Νέας Δημοκρατίας, με σταθερά και πρακτικά βήματα ανοίξαμε τον δρόμο για μια καινούρια μορφή ανάπτυξης της ελληνικής περιφέρειας, η οποία ταιριάζει με τον θαλασσινό και γεμάτο φως και πολιτισμό χαρακτήρα της χώρας μας.
Η ενάλια αρχαιολογία, αυτή η γοητευτική πλευρά της πολιτιστικής μας κληρονομιάς, συνδέεται με τον καταδυτικό τουρισμό, μια ποιοτική μορφή του θαλάσσιου τουρισμού με επισκέπτες υψηλού μορφωτικού επιπέδου που σέβονται το φυσικό περιβάλλον και τον πολιτισμό των τοπικών κοινωνιών. Πρόκειται για τουρίστες που δεν διστάζουν να ταξιδεύουν σε μακρινούς προορισμούς για πολυήμερες διακοπές καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους, στις οποίες δαπανούν σημαντικά ποσά. Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις του Παγκόσμιου Οργανισμού Τουρισμού η μέση διάρκεια διαμονής ανά ταξίδι των καταδυόμενων τουριστών είναι 7 – 10 ημέρες με τα συνολικά ετήσια έσοδα του καταδυτικού τουρισμού να φτάνουν τα 5 δισ. Ευρώ. Χαρακτηριστικές είναι οι περιπτώσεις της Μάλτας όπου η καταδυτική δραστηριότητα εισφέρει το ένα τέταρτο του ΑΕΠ και της Κροατίας που η οικονομία της ενισχύθηκε αισθητά μέσα από μια μεγάλη αύξηση του καταδυτικού τουρισμού στο δεύτερο μισό της δεκαετίας του 2000.
Στην Ελλάδα υπάρχουν ισχυρές προοπτικές για την ανάπτυξη του αρχαιολογικού καταδυτικού τουρισμού, με συγκριτικά πλεονεκτήματα τον πλούτο μνημειακού αποθέματος των ελληνικών θαλασσών και τη διαύγεια των νερών όλο τον χρόνο. Στη χώρα μας οι λάτρεις των καταδύσεων δεν θα βρουν μόνο ένα πλούσιο υποθαλάσσιο περιβάλλον. Εδώ μπορούν να «βουτήξουν» στην ιστορία και τον πολιτισμό, από τα προϊστορικά χρόνια μέχρι τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, και μάλιστα όλες τις εποχές του χρόνου. Έτσι, ο αρχαιολογικός καταδυτικός τουρισμός μπορεί να συμβάλει σημαντικά στην ενίσχυση των μεγεθών και της ποιότητας του τουρισμού αλλά και στην επιμήκυνση της τουριστικής περιόδου. Κάτι που έχει μεγάλη σημασία για την προσπάθεια ανάκαμψης του τουρισμού στη μετά τον κορονοϊό εποχή, που ελπίζουμε να έρθει σύντομα.
Ταυτόχρονα, βέβαια, η ενάλια αρχαιολογία αποτελεί διεθνώς ένα σημαντικό ερευνητικό τομέα που συνδέεται με την οικονομία της γνώσης και την καινοτομία. Είναι ένα πεδίο στο οποίο οι νέες και οι νέοι επιστήμονές μας μπορούν να διαπρέψουν και να ακτινοβολήσουν παγκοσμίως.
Με δυο λόγια ο φυσικός και πολιτιστικός πλούτος που κρύβει ο βυθός των ελληνικών θαλασσών προσφέρει μεγάλες δυνατότητες ανάπτυξης σε τοπικό και εθνικό επίπεδο, με ποιοτικές θέσεις εργασίας, ισχυρή προστιθέμενη αξία, βιωσιμότητα και αειφορία, που πρέπει να τις αξιοποιήσουμε στο έπακρο.
Σε συνέχεια των όσων σχεδιάστηκαν και υλοποιήθηκαν τα προηγούμενα χρόνια φτάσαμε σήμερα στο σημείο να ξεκινούν οι υποβρύχιες επισκέψεις στο αρχαίο ναυάγιο της Περιστέρας, ίσως το σημαντικότερο ναυάγιο της κλασικής περιόδου. Ταυτόχρονα, με νέες κηρύξεις διαμορφώσαμε ένα ευρύ δίκτυο οκτώ επισκέψιμων ενάλιων αρχαιολογικών χώρων στην περιοχή Σποράδων και Παγασητικού, καθιστώντας το εγχείρημα περισσότερο ανταγωνιστικό στον παγκόσμιο χάρτη του καταδυτικού τουρισμού. Για τους μη καταδυόμενους επισκέπτες προβλέψαμε και υπάρχουν Κέντρα Ενημέρωσης και Ευαισθητοποίησης, ένα από αυτά στη Χώρα Αλοννήσου, με πλούσιο ενημερωτικό υλικό και εφαρμογές επαυξημένης πραγματικότητας που δίνουν τη δυνατότητα εικονικής κατάδυσης και περιήγησης σε αρχαία ναυάγια. Ενώ, στο πλαίσιο της ευρύτερης στρατηγικής μας για την προώθηση της ενάλιας αρχαιολογίας, επαναφέραμε στο προσκήνιο το Μουσείο Ενάλιων Αρχαιοτήτων στην Πολιτιστική Ακτή Πειραιά με τις αποφάσεις μας για το master plan του ΟΛΠ, που δέχτηκαν τις άφρονες επιθέσεις από την τότε αντιπολίτευση και σημερινή κυβέρνηση.
Με πρόσφατο νόμο του υπουργείου Τουρισμού προχώρησε η επικαιροποίηση του θεσμικού πλαισίου των επισκέψιμων ενάλιων αρχαιολογικών χώρων και των καταδυτικών πάρκων που είχε ωριμάσει ήδη από την κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ, ώστε να αρθούν τα εμπόδια που έθεταν οι διατάξεις των παλαιότερων κυβερνήσεων της Νέας Δημοκρατίας. Ταυτόχρονα, όμως, ψηφίστηκαν ρυθμίσεις που επαναφέρουν παρωχημένες και αποτυχημένες ιδεοληψίες της ΝΔ για την παραχώρηση των ενάλιων αρχαιοτήτων και των εσόδων από τη διαχείρισή τους σε ιδιώτες, όπως είχε επιχειρηθεί με προγραμματικές συμβάσεις το 2014 στη Μεθώνη και την Πύλο, εκλογική περιφέρεια του τότε πρωθυπουργού. Πρόκειται για στοχεύσεις που αφίστανται τόσο από το δημόσιο συμφέρον όσο και από το ρόλο του Δημοσίου να διασφαλίζει, ιδίως σε φυσικά μονοπώλια, τον υγιή ανταγωνισμό και ίσους κανόνες για όλους (level playing field).
Θέλουμε να ελπίζουμε ότι το πετυχημένο υπόδειγμα δημόσιας διαχείρισης του ενάλιου αρχαιολογικού μας πλούτου που ξεκίνησε η κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ τα προηγούμενα χρόνια και ήδη αποδίδει καρπούς, δεν θα ανακοπεί ούτε θα ανατραπεί από τη νέα κυβέρνηση αλλά θα συνεχίσει με βάση τα όσα είχαμε δρομολογήσει.
Σε κάθε περίπτωση, ευχόμαστε κάθε επιτυχία στον πρώτο επισκέψιμο ενάλιο αρχαιολογικό χώρο της νησίδας Περιστέρα στην Αλόννησο και απευθύνουμε θερμά συγχαρητήρια στα στελέχη των δημόσιων υπηρεσιών που τον έκαναν πραγματικότητα.
(αναδημοσίευση από το left.gr)
