Η άγνοια είναι η νύχτα του μυαλού αλλά μια νύχτα χωρίς φεγγάρι και αστέρια

Η Σοφία Νικολάου
Της Σοφίας Νικολάου

Η μουσική κατείχε σημαντική θέση στην ιδιωτική καθώς και στη δημόσια ζωή των αρχαίων Ελλήνων. Συνδεόταν με ευχάριστες ή δυσάρεστες περιστάσεις της ειρηνικής αλλά και της πολεμικής περιόδου. Συγκεκριμένα, χρησιμοποιείτο στις δημόσιες εορτές, στη λατρεία των θεών, στους αθλητικούς αγώνες, στις γαμήλιες και επικήδειες τελετές, στα συμπόσια και στην καθημερινή εργασία, συνόδευε δε την πορεία προς τη μάχη. Ο όρος μουσική δεν περιλαμβάνει μόνο τη μουσική με τη σημερινή έννοια, αλλά περιλαμβάνει όλες τις καλές τέχνες και τα γράμματα, των οποίων προστάτιδες ήταν οι Μούσες . Και στη Σπάρτη, όπως μας πληροφορεί ο Πλάτωνας και ο Αριστοτέλης, τη μουσική παιδεία την είχαν σε υψηλή εκτίμηση και μάλιστα οι πολίτες εντάσσονταν σε ομάδες ανάλογα με την ηλικία τους έτσι όπως μας πληροφορεί ο Πλούταρχος υπήρχε Ο «χορός των Μουσών» με μέλη παιδιά, ο «χορός του Απόλλωνα» από εφήβους και ο «χορός του Διονύσου» από πολίτες ηλικίας τριάντα έως εξήντα ετών.
Όποιος δεν έπαιζε λύρα θεωρείτο ότι είχε ελλιπή παιδεία. Ο Πυθαγόρας, ο Πλάτωνας και ο Αριστοτέλης κάνουν προσπάθεια να αναδείξουν τη σημασία της μουσικής για την κοινωνία και την επίδρασή της στην ψυχοσωματική κατάσταση του ανθρώπου. Και τώρα τι; Καταργούνται τα καλλιτεχνικά μαθήματα και η μουσική. Μήπως επειδή όπως επισημαίνουν ο Adorno και ο Horkheimer(1996), η γνώση είναι αναπόφευκτα συνυφασμένη με την εξουσία, και δυστυχώς η εξουσία αυτή επιλέγει, όπως συχνά έγινε και στο παρελθόν, να συσκοτίσει τη γνώση και εν προκειμένω και να καθοδηγήσει τη συμπεριφορά των άλλων ;
Μήπως επειδή ο Adorno και ο Max Horkheimer, εμβριθείς μελετητές των θεμάτων αυτών, υποστηρίζουν ότι η τέχνη μπορεί να αναπτύξει τον κριτικό στοχασμό; Μήπως στην Ελλάδα δεν θέλουμε τέτοιου είδους πολίτες; Μήπως αυτό είναι το πρόβλημα; Μήπως καταδικάζουμε την τέχνη τη μουσική τα εικαστικά αλλά και την κοινωνιολογία στο πυρ το εξώτερον επειδή η τέχνη αλλά και η κοινωνιολογία παρέχουν τη δυνατότητα ενός διαφορετικού τρόπου σκέψης; Μήπως επειδή όλα αυτά τα μαθήματα δείχνουν στους μαθητές τρόπους να κρίνουν, να προβληματίζονται πάνω στα σύγχρονα κοινωνικά προβλήματα, να αμφισβητούν και στο τέλος να εναντιώνονται; Μήπως επειδή η επαφή με την τέχνη μπορεί να συμβάλει στην διαδικασία της χειραφέτησης; Μήπως γιατί η τέχνη με τη δομή της και το πνευματικό περιεχόμενο των έργων τέχνης, περιέχουν χαρακτηριστικά πολύ διαφορετικά από αυτά που συναντούν τα άτομα στην καθημερινότητά τους οπότε η επαφή μαζί τους μπορεί να καλλιεργήσει ένα τρόπο σκέψης που εναντιώνεται στον κομφορμισμό και την αλλοτρίωση της καθημερινότητας; Μήπως γιατί τη θεωρία της υπεραξίας του Μαρξ τη βιώνουμε σήμερα κάθε μέρα στο πετσί μας; Εν τέλει θέλουμε πολίτες με κρίση ή μια αγέλη που πείθεται από τα διαβρωμένα, βιτριολικά ΜΜΕ και τις ιδεοληψίες ανεγκέφαλων κρατούντων; Η άγνοια είναι η νύχτα του μυαλού αλλά μια νύχτα χωρίς φεγγάρι και αστέρια έλεγε ο Κομφούκιος.

Εγγραφείτε στην ομάδα Magnesianews στο Viber για να λαμβάνετε ενημερώσεις.
Ακολουθήστε τη ροή Magnesianews στο Google News και μείνετε σε επαφή με ότι συμβαίνει.