«Πότε ήταν άραγε η τελευταία φορά που οι 20αρηδες και 30αρηδες αντίκρισαν το μέλλον τους με ελπίδα;»
Καθημερινά, με αρχή εκείνη την 11η Μαρτίου του 2020- την ημέρα που βίαια άλλαξε την ζωή μας στο επίκεντρο βρίσκεται σταθερά η πορεία της πανδημίας, η αιώνια κρισιμότητα των δύο επόμενων εβδομάδων και οι τεράστιες οικονομικές επιπτώσεις των «έξυπνων»,σε άπειρα εισαγωγικά μέτρων στο οποίο επιδίδεται η Κυβέρνηση καθώς δεν φαίνεται να διαθέτει κάτι αποτελεσματικότερο στη φαρέτρα της εκτός ίσως άπο τα self test που θα το ρίξουν πάλι…στην ατομική ευθύνη ενόψει και τουριστικών αφίξεων.
Τα προσπερνώ όλα αυτά επί τροχάδην, γιατί σκοπός του συγκεκριμένου άρθρου δεν είναι να κριτικάρει τη γνωστή συνθήκη,αλλά να βάλει στο πεδίο συζήτησης μια άλλη αναφυόμενη πανδημία, εκείνη της ψυχολογικής κατάρρευσης και πίεσης κυρίως της νεολαίας και των παραγωγικών ηλικιών.
Ο Π.Ο.Υ πριν λίγες εβδομάδες εξέδωσε ανακοίνωση alert για τις ψυχολογικές επιπτώσεις της πανδημίας. Έτσι λοιπόν βάσει των στοιχείων από στρές και κατάθλιψη κινδυνεύουν άμεσα οι παραγωγικές ηλικίες ενω το 20% του νοσηλευτικού προσωπικού υποφέρει από μετατραυματικό στρες. Επίσης σύμφωνα με το ίδρυμα Prince’s Trust σε συνεργασια με την εταιρεία έρευνας, αγοράς και ανάλυσης ΥouthGov πάνω απο τον 50% των νέων 16 – 25 αισθάνονται διαρκώς αγωνία – ποσοστό ρεκόρ 12ετίας. Στη συνέχεια δημοσιοποιήθηκαν και άλλες μελέτες με παρόμοια ευρήματα.
Οι νέοι τόσο το καλοκαίρι όσο και αργότερα έγιναν ο αποδιοπομπαίος τράγος της Κυβέρνησης για την ανευθυνότητα τους και τη διασπορά του κορονοϊού. Πάντα κάποιος δεν πρέπει να φταίει για να καλυφθούν οι ανεπάρκειες των ιθυνόντων;
Σκεφτείτε όμως τι βάρος είναι στις πλάτες ενος 17χρονου που δεν μπορεί να ζήσει τις δύο πιο ωραίες αν και αγχώδεις σχολικές του χρονιές, αυτές τις Β και της Γ Λυκείου φυσιολογικά. Για αυτά τα παιδιά δεν υπάρχει πενθήμερη, δεν θα υπάρξουν φροντιστήρια με διαλείμματα και συζητήσεις σε πηγαδάκια, αυτή η ομαλή μετάβαση στην πρώτη ενήλικη ζωή, δεν θα υπαρχουν αναμνηστικές φωτογραφίες στη τάξη με χαμόγελα, όλη αυτή η μαγεία της σχολικής πραγματικότητας που την αντιλαμβάνεσαι λίγα χρόνια αργότερα.
Σκεφτείτε μετά εναν 21χρονο που η φοιτητική του ζωή αρχίζει και τελειώνει πάνω σε ένα laptop, μακριά από το Πανεπιστήμιο και τα αμφιθέατρα,αυτό που τώρα θέλουν να γεμίσουν με αστυνομικούς και καταστολή, μακριά από το Κυλικείο της σχολής, τα γλέντια της πρώιμης νιότης,το erasmus, τα ταξίδια, το φοιτητικό του σπίτι-προπύργιο της ανεξαρτησίας του.
Σκεφτείτε και έναν 25χρονο τελείωσε τη σχολή του, είναι στο μεταπτυχιακό του ή εχει μπει στην παραγωγική διαδικασία, έχει ξεκινήσει δειλά δειλά να πραγματώνει τα όνειρά του και ξαφνικά βρίσκεται στριμωγμένος σε ένα μετρό με μάσκες και σκυμμένο κεφάλι σπίτι-δουλειά-σπίτι. Τον τελευταίο μήνα τον έβαλαν σε αναστολή, Τώρα είναι σπίτι, των γονιών του- δεν φτάνουν τα 534 ευρώ για το ενοίκιο και τη διαβίωση σε δικό του. Προσπαθεί να μεγαλουργήσει στον Υπολογιστή του,τελικά αναπολεί τη ζωή του σε φωτογραφίες,προαυλίζεται καθημερινά με τη μάσκα του. Γυρνάει σπίτι πριν την απαγόρευση κυκλοφορίας μη πέσει και κανένα πρόστιμο και μονολογεί πως στα 18 του βρέθηκε μπροστά στην οικονομική κρίση και πως στα 25 του πρέπει να αντιμετωπίσει ξανά άλλη μια μέγγενη που ουδείς ξέρει που θα μας βγάλει. Πότε θα ξαναδουλέψουμε φυσιολογικα; Πότε θα επιστρέψουμε στις σχολές μας; Πότε θα τσουγκρίσουμε ξανά ποτήρια με τους φίλους μας; Πως θα είναι μετά η οικονομική κατάσταση; Θα μας επιτρέπεται να ζούμε ή απλώς να αναπνέουμε;
Είναι πολλοί που ρωτούν πως είναι δυνατόν “όταν πεθαίνουν άνθρωποι” να σκέφτεστε πότε θα ξαναπάτε στα μπαράκια. Όχι δεν είμαστε στωικοί, αδιάφοροι, παρτάκηδες όμως ο άνθρωπος δεν γεννήθηκε μόνο για να εργάζεται και να καταναλώνει. Δεν θέλουμε και φοβόμαστε ότι η γενιά μας θα επιβεβαιώσει τον Όργουελ. Κανείς δεν μιλάει για αυτήν, οι ανάγκες μας και η ζωή μας έχει γίνει θυσία στην ανάσχεση (;) της πανδημίας με μέτρα παράλογα, με μέτρα που προσομοιάζουν στο μαρτύριο της σταγόνας, με μέτρα ακορντεόν μη επιστημονικής παρέμβασης που περισσότερο εκνευρισμό, παρανόηση και κακό προκαλούν παρά άμβλυνση της μάστιγας της εποχής μας που έχει στοιχίσει στην Ελλάδα τη ζωή σε πάνω 8000 ανθρώπους.
Η παρατεταμένη μοναξιά εγκεφαλικά επιδρά όπως η πείνα, είναι και αυτη μια αιτία που οι άνθρωποι το ‘εχουμε ρίξει στο φαί, ενώ τα lockdowns οδηγούν σε συναισθήματα βαθιάς μελαγχολίας, εκρήξεων θυμού, κρίσεων πανικού και άγχους και παρατεταμένης αίσθησης ανασφάλειας για το μέλλον.
Είναι σίγουρο οτι στην μετά-πανδημίας εποχή όποτε και αν αυτή έρθει πέρα από την διαφαινόμενη τεράστια οικονομική κρίση θα έχουμε να αντιμετωπίσουμε και εύθραυστες ψυχολογίες των ανθρώπων που αποτελούν τους πρωταγωνιστές της εποχής, τους νέους που βλέπουν τα όνειρά τους να περιορίζονται σε τέσσερις τοίχους και προαυλισμούς με κανόνες. Πιστέψτε με, οτι όλοι εμείς ενδιαφερόμαστε και αγωνιούμε για τη ζωή των αγαπημένων μας αλλά αγωνιούμε και για τα νιάτα μας που κάθε μέρα μπαίνουν σε αναμονή.
Κανείς δεν είναι αντίθετος σε μέτρα που όντως θα φέρουν ένα αποτέλεσμα, που θα προστατεύουν την υγεία μας και θα μας επιτρέψουν να αναπνεύσουμε αέρα με περισσότερη ελευθερία χωρίς φόβο. Όμως ο δρόμος που ακολουθείται με αποσπασματικά μέτρα, ελάχιστα επιστημονικής παρέμβασης – τα εμβόλια φτάνουν με το σταγονόμετρο ενώ έχουν εμφανώς καταστεί αντικείμενο πολιτικής διαμάχης και πεδίο ανταγωνισμού και κυριαρχίας Ανατολής-Δύσης- ευνοουν όσο τίποτα τις συνωμοσιολογικές φωνές και εντείνουν την κούραση μας.
Μια κούραση που στο τέλος θα εκφραστεί ως πλήρη παραίτηση, ή αποκτήνωση ή ανεξέλεγκτη έκρηξη, Κανένα από τα παραπάνω δεν είναι λυσιτελές για να πάρουμε πίσω τη ζωή μας αλλά ας αναλάβει καθείς τις ευθύνες του γιατι δεν θα είναι η νεολαία πάντα ο στόχος και ο ένοχος όταν ουδείς εξετάζει τις αναγκες της και η μόνη διαρκής λύση που προωθείται είναι ο περιορισμός σε οτιδήποτε δεν αφορά εργασία ή κατανάλωση.
*Τελοιόφοιτη γνωστικής επιστήμης και νευροψυχολογίας, μέλος της Γραμματείας Νεολαίας ΣΥΡΙΖΑ Μαγνησίας.
