Ότε η αμαρτωλός προσέφερε το μύρον, τότε ο μαθητής συνεφώνει τοις παρανόμοις. (τρίτο στιχηρό ιδιόμελο των αίνων του όρθρου της Μεγάλης Τετάρτης)
Υπάρχει ένα φως που δεν ανήκει ούτε στη μέρα ούτε στη νύχτα, που φωτίζει χωρίς να εκτείνεται στο χώρο και αποκαλύπτεται μόνο όταν η ψυχή στραφεί προς τον πυρήνα της ύπαρξής της. Είναι το φως που γεννάται από την αγάπη, ενυπάρχει στην αλήθεια και τελειούται στην ενότητα. Τι είναι αυτό το φως που εκπορεύεται από την ίδια την πηγή του Είναι, ομοούσιο με την αλήθεια, το οποίο βλέπουν μόνο όσοι το αναζητούν με ταπείνωση;
Στον όρθρο της Μεγάλης Τετάρτης, η Εκκλησία μας καλεί να διαλογιστούμε πάνω σε δύο σπαρακτικές και αντιθετικές σκηνές: την αμαρτωλή γυναίκα που προσφέρει το πολύτιμο μύρο με συντριβή και αγάπη, και τον Ιούδα που συνάπτει συμφωνία προδοσίας για τα τριάκοντα αργύρια. Αυτές οι δύο εικόνες αποτελούν σύμβολα διαχρονικά και πανανθρώπινα, αποκαλύπτοντας τη βαθύτερη πνευματική πάλη ανάμεσα στη μετάνοια και την προδοσία, την αγάπη και τον εγωισμό, την ταπείνωση και την αλαζονεία.
Η πράξη της γυναίκας, που αναφέρεται με δάκρυα στο ιδιόμελο όρθρου της Μεγάλης Τετάρτης, υπερβαίνει τα όρια της λογικής και αγγίζει τα βάθη της ψυχής. Το μύρο, σύμβολο θυσίας και αφοσίωσης, δεν είναι απλώς ένα δώρο αλλά μια έκφραση της καρδιάς που αναγνωρίζει την αλήθεια του Θεού. Η γυναίκα δεν μιλά, δεν επιχειρηματολογεί, δεν απολογείται για το παρελθόν της. Με μια σιωπηλή αλλά εκκωφαντική πράξη, παραδίδει ό,τι πολυτιμότερο έχει στα χέρια Εκείνου που αναγνωρίζει ως Κύριο της ζωής της. Η ταπείνωσή της γίνεται όχημα της θείας Χάριτος, ένα παράδειγμα μετάνοιας που φωτίζει τον δρόμο για κάθε ψυχή που αναζητά την αλήθεια.
Το μύρο της αμαρτωλής είναι η απάντηση της ανθρώπινης ψυχής στην αγάπη του Θεού. Είναι η ενσάρκωση της ευγνωμοσύνης, μια πράξη που ξεπερνά τη λογική του κόσμου και εισέρχεται στη λογική της Βασιλείας. Η γυναίκα, παρά το στίγμα και την απόρριψη από την κοινωνία, έχει τη διαύγεια να δει τη θεότητα στον Χριστό. Η κίνησή της είναι μια κλήση για όλους μας να προσφέρουμε το δικό μας μύρο, το δικό μας θησαυρό, είτε αυτό είναι ο χρόνος μας, οι ικανότητές μας ή η ίδια μας η ύπαρξη.
Απέναντι σε αυτήν τη λαμπρή εικόνα, στέκει η σκιά του Ιούδα. Ο μαθητής που είδε τα θαύματα, άκουσε τη διδασκαλία και έζησε κοντά στον Χριστό, διαλέγει την οδό της προδοσίας. Το κίνητρο του Ιούδα δεν παραμένει μυστήριο: ήταν η φιλαργυρία, κι ο εγωισμός που τον τύφλωσε να δει την αλήθεια του Διδασκάλου του. Η πράξη του Ιούδα αποκαλύπτει τη διαχρονική τάση του ανθρώπου να αποστρέφεται την αλήθεια για χάρη της αυτονομίας και του προσωπικού κέρδους.
Η προδοσία του Ιούδα δεν είναι απλώς μια ιστορική πράξη, αλλά μια διαρκής υπενθύμιση για τον κίνδυνο της πνευματικής πώρωσης. Όταν η καρδιά απομακρύνεται από την αγάπη, γεμίζει με σκοτάδι. Ο Ιούδας, αντί να ακολουθήσει το παράδειγμα της γυναίκας που μετανόησε, κλείνεται στον εαυτό του και επιλέγει τον δρόμο της καταστροφής. Η πράξη του είναι μια τραγική υπενθύμιση ότι η προδοσία της αλήθειας αρχίζει πάντοτε από την προδοσία της αγάπης.Η σύγκριση αυτών των δύο μορφών, της αμαρτωλής γυναίκας και του Ιούδα, μας καλεί να αναλογιστούμε τη δική μας θέση. Είμαστε ικανοί να αναγνωρίσουμε την αλήθεια και να την ακολουθήσουμε, ακόμα κι αν αυτό απαιτεί θυσία, ή παραδιδόμαστε στον πειρασμό της ευκολίας και της προδοσίας;Η αλήθεια είναι σταυρός. Απαιτεί θάρρος, ταπείνωση και αυταπάρνηση. Όπως η γυναίκα έσπασε το αλάβαστρο και πρόσφερε το πολύτιμο μύρο, έτσι και εμείς καλούμαστε να σπάσουμε τα δικά μας αλάβαστρα — την περηφάνια, τον εγωισμό, την αδιαφορία — και να προσφέρουμε την καρδιά μας στον Θεό. Η αλήθεια δεν γίνεται δεκτή χωρίς κόστος. Σταυρώνει την ψυχή, γιατί την απογυμνώνει από τα ψεύδη και την οδηγεί στην πραγματική ζωή.
Αντίθετα, η προδοσία είναι μια πράξη που φαίνεται αρχικά εύκολη και κερδοφόρα, αλλά καταλήγει σε πνευματική πτώχευση. Ο Ιούδας κέρδισε τα αργύρια, αλλά έχασε την ψυχή του.Το ερώτημα για εμάς είναι αν είμαστε διατεθειμένοι να θυσιάσουμε τα “αργύρια” της καθημερινότητάς μας — τους μικρούς και μεγάλους συμβιβασμούς που μας απομακρύνουν από την αλήθεια — για να ακολουθήσουμε τον δρόμο της μετάνοιας.
Η Μεγάλη Τετάρτη δεν είναι απλώς μια ημέρα θλίψης, αλλά και μια πρόσκληση για πνευματική αναγέννηση. Το παράδειγμα της γυναίκας και η πτώση του Ιούδα μας καλούν να κάνουμε έναν εσωτερικό απολογισμό: Τι προσφέρουμε στον Χριστό; Είμαστε πρόθυμοι να ακολουθήσουμε το φως της μετάνοιας ή παραμένουμε στη σκιά της προδοσίας;Η σιωπή της γυναίκας που προσφέρει το μύρο είναι μια κραυγή αφύπνισης για την εποχή μας, μια υπενθύμιση ότι η αγάπη και η ταπείνωση έχουν τη δύναμη να μεταμορφώσουν την ανθρώπινη καρδιά. Η πράξη της είναι ένας ύμνος στην ελευθερία της ψυχής που αναγνωρίζει την αλήθεια. Αντίστοιχα, η επιλογή του Ιούδα μας διδάσκει το τίμημα της απομάκρυνσης από τον Θεό.Ας επιλέξουμε, λοιπόν, την οδό του μύρου και όχι της προδοσίας. Ας αφήσουμε την αλήθεια να σταυρώσει την ψυχή μας, για να μπορέσουμε να γευτούμε τη χαρά της Ανάστασης. Γιατί η αλήθεια, όσο επώδυνη κι αν είναι, είναι η μόνη οδός που οδηγεί στη ζωή.
Όπως το μύρο που απλώνεται στη σιωπή της ψυχής, έτσι και η αλήθεια, στον πυρήνα της, μεταμορφώνει, καθαρίζει, ανασταίνει. Η επιλογή να πορευθούμε με ταπεινότητα ή να παραδοθούμε στο σκοτάδι της προδοσίας δεν είναι απλώς ζήτημα πεπρωμένου, αλλά ικεσία της καρδιάς να αναγνωρίσει το φως που την καλεί από το βάθος της αιωνιότητας. Καθένας μας φέρει το δικό του μύρο – την πράξη, το θυσιασμένο χρόνο, την αλήθεια που προσφέρουμε αθόρυβα, χωρίς έπαρση και χωρίς δόλο. Και όπως η γυναίκα με το άλειμμα του Χριστού, έτσι και εμείς, το δώρο μας, αν το προσφέρουμε με καθαρή καρδιά, γίνεται μυρωδιά ζωής, απαλλαγμένη από τον φόβο της ανθρώπινης αποδοχής ή απόρριψης.
Και αν το λάδι της μεταμέλειας στάζει πένθιμα από τη βουβή μας καρδιά, αυτό είναι το κόστος της αναγέννησης. Η προδοσία μπορεί να προσφέρει στιγμιαία κέρδη, αλλά η ψυχή που καταδύεται στην αγάπη γνωρίζει ότι η αληθινή αφοσίωση δεν έχει τίμημα, εκτός από το άνοιγμα των χεριών μας για να τη δεχθούμε. Στην αλήθεια του Σταυρού αναπαύεται το νόημα του ανθρώπου, και μόνο εκεί βρίσκουμε την πλήρη ελευθερία: να αγαπήσουμε, να συγχωρήσουμε, να αγιαστούμε. Γιατί η αληθινή ζωή δεν έρχεται από την αποφυγή της θυσίας, αλλά από την αποδοχή της αλήθειας που την περιέχει.
*Ποιήτριας, Δοκιμιογράφου, Εικαστικού
