«Είστε υπό κράτηση, στρατηγέ μου!», αυτές οι πέντε λέξεις δια στόματος του υπουργού Εσωτερικών της Βολιβίας, Τζόνι Αγκιλέρα αρκούσαν για να τερματίσουν την αποτυχημένη απόπειρα πραξικοπήματος που επιχείρησε να κάνει χθες (26.06.2024) ο επικεφαλής των ενόπλων δυνάμεων της Βολιβίας, Χουάν Χοσέ Σουνίγια.
Με την παραπάνω φράση, οι αρχές της Βολιβίας περνούσαν χειροπέδες στον στρατηγό Χουάν Χοσέ Σουνίγια καθώς τον οδηγούσαν «στην έδρα ειδικής μονάδας της αστυνομίας για να ανακριθεί από την εισαγγελία, η οποία τον κατηγορεί για τρομοκρατία και ένοπλη εξέγερση.
Ο στρατηγός Χουάν Χοσέ Σουνίγα συνελήφθη την ώρα που μιλούσε στους δημοσιογράφους έξω από στρατώνα στη Λα Πάς, αφού είχε αποσυρθεί μαζί με τα στρατεύματά του από την πλατεία Μουρίγιο μπροστά από το προεδρικό μέγαρο, την οποία είχαν καταλάβει για ώρες.
Προτού συλληφθεί ο Σουνίγα υποστήριξε στους δημοσιογράφους ότι έδρασε με βάση εντολές του προέδρου της Βολιβίας, Λουίς Άρσε, ο οποίος του ζήτησε την Κυριακή «να προετοιμάσει κάτι» για να ενισχυθεί η δημοτικότητά του.
Ο στρατηγός και οι άνδρες του περπάτησαν στους δρόμους της Λα Πας ως την πλατεία Μουρίγιο, όπου τοποθέτησαν οκτώ άρματα μάχης και έριχναν δακρυγόνα εναντίον οποιουδήποτε προσπαθούσε να πλησιάσει.
«Αναδιάρθρωση της Δημοκρατίας»
Ο επικεφαλής των ενόπλων δυνάμεων της Βολιβίας συγκέντρωσε άνδρες και άρματα μάχης μπροστά από το προεδρικό μέγαρο στη Λα Πας ισχυριζόμενος ότι επιθυμεί να «αναδιαρθρώσει τη δημοκρατία», με τον Βολιβιανό πρόεδρο Λουίς Άρσε να καταγγέλλει απόπειρα πραξικοπήματος.
Ο Άρσε τότε κατήγγειλε στο Χ «μη κανονικές κινήσεις κάποιων μονάδων του στρατού της Βολιβίας». «Πρέπει να γίνει σεβαστή η δημοκρατία», τόνισε ο πρόεδρος.
Ο Λουίς Άρσε
Σύμφωνα με δημοσιογράφους του AFP, ένα άρμα μάχης προσπάθησε να ρίξει τη μεταλλική πόρτα του Παλάσιο Κεμάδο, την έδρα της προεδρίας, όπου ο Σουνίγα εισήλθε για λίγο προτού ξαναβγεί.
Περιτριγυρισμένος από στρατιώτες, ο στρατηγός δήλωσε ότι «οι ένοπλες δυνάμεις προσπαθούν να αναδιαρθρώσουν τη δημοκρατία, να την κάνουν πραγματική δημοκρατία. Όχι αυτή των λίγων, όχι αυτή των αφεντικών που κυβερνούν τη χώρα εδώ και 30- 40 χρόνια».
Ο νέος αρχηγός του στρατού, Jose Sanchez
Από το προεδρικό μέγαρο ο Άρσε απέπεμψε τον Σουνίγα και διόρισε νέα διοίκηση των ενόπλων δυνάμεων.
«Είμαστε αντιμέτωποι με απόπειρα πραξικοπήματος από στρατιωτικούς που ατιμάζουν τη στολή», κατήγγειλε ο Βολιβιανός πρόεδρος στη διάρκεια της τελετής ορκωμοσίας.
Ο πρώην πρόεδρος της Βολιβίας Έβο Μοράλες (2009-2019) κατήγγειλε επίσης στο Χ ότι «ένα πραξικόπημα προετοιμάζεται» και ζήτησε «εθνική κινητοποίηση για την υπεράσπιση της δημοκρατίας».
Ποιος είναι ο στρατηγός Σουνίγα
Πρόκειται για μία αμφιλεγόμενη φιγούρα στην πολιτική της Βολιβίας και είναι αντίπαλος του πρώην προέδρου της Βολιβίας Έβο Μοράλες, ο οποίος εξακολουθεί να έχει σημαντικό βάρος στο πολιτικό σκηνικό της χώρας (Ο Άρσε ανήκει στο ίδιο πολιτικό κόμμα με τον Μοράλες).
Yπηρέτησε ως συνταγματάρχης του συντάγματος REIM-23 Max Toledo μεταξύ 2012 και 2013. Κατηγορήθηκε για υπεξαίρεση 2,7 εκατομμυρίων Bs που προορίζονταν για την Renta Dignidad και τον Juancito Pinto κατά τη διάρκεια της θητείας του και φυλακίστηκε για επτά ημέρες.
Αφού υπηρέτησε ως αρχηγός του επιτελείου και ταξίαρχος, ο Zúñiga διορίστηκε διοικητής του βολιβιανού στρατού με διάταγμα του Luis Arce την 1η Νοεμβρίου 2022.
Στο πρόσφατο παρελθόν, ο Ζουνίγα έχει ασκήσει αρκετά έντονη κριτική στον Μοράλες, ο οποίος σχεδιάζει να διεκδικήσει άλλη μια θητεία ως πρόεδρος το 2025. Σύμφωνα με την ισπανική εφημερίδα El País, ο Zuniga δήλωσε ότι ο Μοράλες «δεν θα μπορούσε να είναι ξανά πρόεδρος αυτής της χώρας» και ότι δεν θα του επέτρεπε να «καταπατήσει το σύνταγμα και να μην υπακούσει στην εντολή του κοινού».
Σύμφωνα με την El Deber, ο Zuniga δεν είχε καλές ακαδημαϊκές επιδόσεις. Ωστόσο, οι γνωστικές του ικανότητες και η κατανόηση της πολιτικής δυναμικής τον βοήθησαν να ανέβει στις βολιβιανές ένοπλες δυνάμεις.
Ο Μοράλες κατηγόρησε επίσης τον Ζουνίγα ως διοικητή της στρατιωτικής οργάνωσης Pachajcho, ο οποίος φέρεται να σχεδίαζε την εξόντωσή του στο πλαίσιο ενός «μαύρου σχεδίου» εναντίον ηγετών της παραγωγής κόκας και πολιτικών αντιπάλων.
Σε συνέντευξή του τη Δευτέρα σε τηλεοπτικό δίκτυο, ο Σουνίγα είχε δηλώσει ότι θα συλλάβει τον Μοράλες, αν προσπαθήσει να θέσει υποψηφιότητα στις προεδρικές εκλογές του 2025, παρά το γεγονός ότι το Συνταγματικό Δικαστήριο είχε αποφασίσει τον Δεκέμβριο του 2023 ότι δεν μπορεί να το πράξει.
«Από νομική άποψη έχει αποκλειστεί, δεν μπορεί να είναι πλέον πρόεδρος αυτής της χώρας», είχε τονίσει ο στρατηγός.
Οι στρατιωτικοί «είναι ο ένοπλος βραχίονας της χώρας και θα υπερασπιστούμε το Σύνταγμα με κάθε κόστος», είχε προσθέσει.
Το κυβερνών κόμμα στη Βολιβία, το Κίνημα προς τον Σοσιαλισμό (MAS), είναι βαθιά διχασμένο μεταξύ του Άρσε και του Μοράλες, οι οποίοι στο παρελθόν ήταν σύμμαχοι, αλλά πλέον αντίπαλοι ενόψει των εκλογών του 2025.
Ο Μοράλες διεκδικεί το χρίσμα του MAS για να είναι υποψήφιος του κόμματος στις εκλογές, ενώ ο Άρσε ακόμη δεν έχει ανακοινώσει επισήμως την υποψηφιότητά του.
