Το Brexit, το Πολυετές Δημοσιονομικό Πλαίσιο της περιόδου 2021-2027, η περαιτέρω ολοκλήρωση της ενιαίας αγοράς και της ενεργειακής ένωσης, η προώθηση της επιχειρηματικότητας και των επενδύσεων, αλλά και η προστασία των πολιτών, αποτελούν τις βασικές προτεραιότητες των τριών επόμενων Προεδριών (ρουμανική, φινλανδική, κροατική) της Ε.Ε. για την περίοδο μεταξύ 1ης Ιανουαρίου 2019 και 30 Ιουνίου 2020.
Οι τρεις Προεδρίες σε συνεργασία με την ύπατη εκπρόσωπο για την Εξωτερική Πολιτική, Ασφάλεια και Άμυνα, Φεντερίκα Μογκερίνι, καθόρισαν τις βασικές προτεραιότητες του νομοθετικού έργου της Ε.Ε. για το επόμενο 18μηνο:
– Brexit: Οι τρεις Προεδρίες θα καταβάλουν κάθε δυνατή προσπάθεια, όπως τονίζουν, ώστε να διεξαχθούν έγκαιρα και αποτελεσματικά όλες οι εργασίες που συνεπάγεται η διαδικασία της εξόδου του Ηνωμένου Βασιλείου από την Ε.Ε., ενισχύοντας την ενότητα μεταξύ των 27 κρατών-μελών. Υπενθυμίζεται ότι η έξοδος είναι προγραμματισμένη για τις 29 Μαρτίου 2019, ενώ αμέσως μετά θα ξεκινήσουν διαπραγματεύσεις για τον καθορισμό των μελλοντικών σχέσεων. Ωστόσο, αυτήν τη στιγμή, εξαιτίας των δυσκολιών που έχει η βρετανική κυβέρνηση να περάσει τη συμφωνία στη Bουλή, όλα τα σενάρια είναι ανοικτά, μεταξύ αυτών και η μετάθεση της εξόδου για αργότερα.
ΠΔΠ: Η διαπραγμάτευση για το νέο Πολυετές Δημοσιονομικό Πλαίσιο της περιόδου 2021-2027 έχει ήδη καθυστερήσει για πολιτικούς λόγους, δεδομένου ότι οι κυβερνήσεις χωρών του Βορρά που είναι και καθαροί συνεισφορείς στον κοινοτικό προϋπολογισμό επιθυμούν να περάσουν πρώτα οι ευρωεκλογές του Μαΐου 2019 και στη συνέχεια να ληφθούν αποφάσεις. Κι αυτό γιατί φοβούνται ότι μια συμφωνία τώρα θα γινόταν αντικείμενο πολιτικής εκμετάλλευσης από τους λαϊκιστές.
Όπως επισημαίνεται στο πρόγραμμα, οι τρεις Προεδρίες είναι αποφασισμένες να διευκολύνουν την ολοκλήρωση των διαπραγματεύσεων σχετικά με το ΠΔΠ, σε στενή συνεργασία με τον πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου. Επιπλέον, θα επιδιώξουν να ολοκληρώσουν τις εργασίες επί των τομεακών προτάσεων που συνδέονται με το επόμενο ΠΔΠ.
Οι τρεις Προεδρίες θα μεριμνήσουν ιδιαίτερα για την ισορροπία των παραδοσιακών πολιτικών και των κοινών νέων προτεραιοτήτων και προκλήσεων. Διαβεβαιώνουν δε ότι όλες οι νομοθετικές προτάσεις θα αποτελέσουν αντικείμενο ιδιαίτερης προσοχής και προσπάθειας.
– Ενιαία αγορά: Η ισχυρή βιομηχανική πολιτική θα είναι βασική προτεραιότητα, όπως και η προώθηση των εργασιών ολοκλήρωσης της αγοράς υπηρεσιών και της ψηφιακής ενιαίας αγοράς, καθώς επίσης της οικονομίας δεδομένων και πλατφορμών, του ψηφιακού μετασχηματισμού της ευρωπαϊκής βιομηχανίας και των επιχειρήσεων και την αποδέσμευση της καινοτομίας, με αξιοποίηση της τεχνητής νοημοσύνης. Για την ενιαία αγορά είναι αναγκαία η διασύνδεση μεταξύ όλων των κρατών-μελών και των περιφερειών της Ένωσης, καθώς και μεταξύ της Ε.Ε. και των παγκοσμίων εταίρων της. Προς τούτο, είναι σημαντικό να βελτιωθούν και να ολοκληρωθούν τα διευρωπαϊκά δίκτυα (ΔΕΔ), μεταξύ άλλων και με σκοπό την ψηφιακή συνδεσιμότητα σε ολόκληρη την Ευρώπη, καθώς επίσης και να προετοιμασθεί η αναθεώρηση που έχει προγραμματισθεί για το 2023.
Η εξασφάλιση σωστής και αποτελεσματικής φορολόγησης εξακολουθεί να είναι βασική προτεραιότητα. Η ανάγκη προσαρμογής των φορολογικών συστημάτων στην ψηφιακή εποχή είναι πραγματική.
Στο πλαίσιο αυτό, οι τρεις Προεδρίες θα προωθήσουν τις εργασίες επί των προτάσεων της Επιτροπής για τη φορολογία της ψηφιακής οικονομίας, ενώ θα προχωρήσουν οι εργασίες επί όλων των άλλων εκκρεμών φορολογικών προτάσεων, όπως το νέο και οριστικό σύστημα ΦΠΑ.
– Επιχειρηματικότητα-απασχόληση: Η προώθηση κλίματος επιχειρηματικότητας και δημιουργίας θέσεων εργασίας εξακολουθεί να είναι βασικός παράγοντας για την άνθηση των ευρωπαϊκών επιχειρήσεων, περιλαμβανομένων των μμε, οι οποίες δημιουργούν απασχόληση και ανάπτυξη. Ως εκ τούτου, οι τρεις Προεδρίες φρονούν ότι, όταν προτείνεται και θεσπίζεται νέα νομοθεσία, είναι σημαντικό να τηρείται η αρχή «προτεραιότητα στις μικρές επιχειρήσεις» με σκοπό την προώθηση των συμφερόντων των μμε.
Παρότι έχει σημειωθεί πρόοδος όσον αφορά την κάλυψη του επενδυτικού κενού μετά την οικονομική κρίση, εφαρμόζοντας μεταξύ άλλων το επενδυτικό σχέδιο Γιούνκερ για την Ευρώπη, η τόνωση των επενδύσεων εξακολουθεί να αποτελεί κρίσιμο ζήτημα. Αυτό σημαίνει ότι πρέπει να εξακολουθήσει να προωθείται η πολιτική στους τομείς της έρευνας και της τεχνολογίας ως αναπτυξιακός παράγων, συνεχίζοντας τις εργασίες σχετικά με το πρόγραμμα «Ορίζων Ευρώπη» και το ταμείο InvestEU, που θα διαδεχθεί το σχέδιο Γιούνκερ μετά το 2021.
Οι τρεις Προεδρίες τονίζουν ότι η μείωση της ανεργίας και η αύξηση της συμμετοχής στην αγορά εργασίας αποτελεί σημαντικό επίτευγμα, ωστόσο απαιτούνται συνεχείς προσπάθειες για την επανένταξη των μακροχρόνια ανέργων στην αγορά εργασίας και την υποστήριξη των νέων, ώστε να αναπτύξουν τις αναγκαίες δεξιότητες, καθώς και για τη μεγαλύτερη συμμετοχή των γυναικών στην αγορά εργασίας.
Μεταξύ των τομέων που θεωρούν ότι απαιτούνται περισσότερες προσπάθειες είναι και ο τουρισμός, ο οποίος θα έχει καλύτερη θέση στο θεματολόγιο της Ε.Ε., ιδίως με σκοπό την προαγωγή της ανάπτυξης και της απασχόλησης.
– Ενεργειακή ένωση: Οι τρεις Προεδρίες αναφέρουν ότι η Ε.Ε. πρέπει να διατηρήσει και να ενισχύσει τον ηγετικό της ρόλο στην επίτευξη των στόχων της Συμφωνίας των Παρισίων, μεριμνώντας ιδιαίτερα για τον μετριασμό και την προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή, καθώς και για τη χρηματοδότηση των μέτρων αντιμετώπισής της.
Επισημαίνουν ότι πρέπει να ληφθούν μέτρα για τη μετάβαση προς μια οικονομία χαμηλών εκπομπών άνθρακα, ιδίως στους τομείς όπου παρατηρείται καθυστέρηση στην απαλλαγή από τις ανθρακούχες εκπομπές. Να εφαρμοσθούν μέτρα βελτίωσης της ενεργειακής απόδοσης, παρέχοντας ταυτόχρονα ασφαλή και οικονομική βιώσιμη ενέργεια στους Ευρωπαίους πολίτες.
Οι τρεις Προεδρίες σκοπεύουν να ολοκληρώσουν τις διαπραγματεύσεις επί της δέσμης μέτρων για καθαρή ενέργεια. Αυτό θα γίνει αξιοποιώντας το πλαίσιο της Ενεργειακής Ένωσης, με ιδιαίτερη προσοχή στην ενσωμάτωση της Ενεργειακής Ένωσης στις εθνικές πολιτικές των κρατών-μελών και στην εφαρμογή ολοκληρωμένων σχεδίων για το κλίμα και την ενέργεια.
Θα προωθηθεί η μακροπρόθεσμη στρατηγική της Ε.Ε. για τη μείωση των εκπομπών αερίων θερμοκηπίου δυνάμει της Συμφωνίας των Παρισίων, σύμφωνα με τους κοινούς κλιματικούς στόχους.
Ολιστική λύση για το μεταναστευτικό
Για το μεταναστευτικό ζήτημα απαιτείται -όπως τονίζουν οι τρεις επόμενες Προεδρίες της Ε.Ε.- ολοκληρωμένη προσέγγιση, η οποία θα συνδυάζει ουσιαστικότερο έλεγχο των εξωτερικών συνόρων της Ε.Ε., ενισχυμένη εξωτερική δράση και εσωτερικές πτυχές, σύμφωνα με τις αρχές και τις αξίες της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Το ζήτημα αυτό αφορά όχι μόνο κάθε κράτος-μέλος, αλλά και την Ευρώπη στο σύνολό της και πέραν αυτής.
Οι πολιτικές αυτές πρέπει να συνεχισθούν και να ενισχυθούν, ώστε να μην ξανασυμβεί το φαινόμενο των ανεξέλεγκτων ρευμάτων του 2015 και να αναχαιτισθεί η παράνομη μετανάστευση σε όλους τους υφιστάμενους και νέους διαδρόμους.
Απαιτούνται περισσότερες προσπάθειες για την επίτευξη συμφωνίας σε σχέση με την ενίσχυση της Ευρωπαϊκής Συνοριοφυλακής και Ακτοφυλακής, την εισαγωγή των νέων συστημάτων πληροφοριών και την εφαρμογή των αναγκαίων ποιοτικών μηχανισμών ελέγχου και διαχείρισης των εξωτερικών συνόρων.
Σε επίπεδο εξωτερικής δράσης, για να αντιμετωπισθεί το ζήτημα στον πυρήνα του απαιτείται πραγματική σύμπραξη με τις τρίτες χώρες προέλευσης, προκειμένου να αντιμετωπισθούν τα γενεσιουργά αίτια της μετανάστευσης, αλλά και αποτελεσματικότερη διαδικασία επιστροφής παράτυπων μεταναστών.
Οι τρεις Προεδρίες, σύμφωνα με τα συμπεράσματα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, θα δώσουν ιδιαίτερη προσοχή στις οδούς της Κεντρικής, Δυτικής και Ανατολικής Μεσογείου. Η συνεργασία με τους εταίρους της Αφρικής, της περιοχής των Δυτικών Βαλκανίων και την Τουρκία και η στήριξή τους εξακολουθούν να αποτελούν προτεραιότητα.
Όσον αφορά τα εσωτερικά ζητήματα, θα επιδιώξουν να ολοκληρώσουν τη μεταρρύθμιση του κοινού ευρωπαϊκού συστήματος ασύλου, καθώς και να επιτύχουν συναίνεση επί του κανονισμού του Δουβλίνου.
