«Σήμερα, δυστυχώς εξακολουθεί η γυναίκα να θεωρείται κτήμα…» τονίζει σε συνέντευξή της στο magnesianews.gr με αφορμή την παράσταση «Φαίδρας Άτοπος», η αγαπημένη ηθοποιός Ηρώ Μουκίου. Ερμηνεύοντας έναν συγκλονιστικό μονόλογο, για τη γυναικεία ψυχή, τον έρωτα, τη σάρκα και τις αδυναμίες της, η σύγκριση της Φαίδρας της Μινωϊκής εποχής με οποιαδήποτε… Φαίδρα της σύγχρονης πλέον περιόδου, είναι αναπόφευκτη. Οι γυναικοκτονίες είναι φαινόμενο και των δυτικών κοινωνιών και δεν θα έπρεπε, τονίζει, δίνοντας ταυτόχρονα και ένα μήνυμα ότι, «θα πρέπει να προσπαθήσουμε να μεγαλώνουμε τα παιδιά μας με τέτοιο τρόπο, ώστε να μην έχουμε εν δυνάμει θύτες, ούτε θύματα»…
Συνέντευξη στον ΗΛΙΑ ΚΟΥΤΣΕΡΗ
Τι πραγματεύεται η παράσταση «Φαίδρας άτοπος»;
Πρόκειται για μια παράσταση με πολλές καινοτομίες, καθώς εμπεριέχει αρκετά είδη θεάτρου όπως είναι το σωματικό θέατρο, ο χορός, η τραγωδία, η σύγχρονη απεύθυνση στον θεατή. Το σημαντικότερο στοιχείο όμως που την κάνει άκρως γοητευτική και ενδιαφέρουσα είναι η σύμπραξη του Νίκου Ξανθούλη επί σκηνής με συνοδεία αρχαίας επτάχορδης λύρας. Η μουσική έχει το ρόλο του ηθοποιού – γίνεται Ιππόλυτος και Θησέας αντίστοιχα. Υπάρχει διάδραση. Να σημειώσω ότι για πρώτη φορά η αρχαία λύρα παίζεται ζωντανά επί σκηνής.
Πείτε μας για τη Φαίδρα. Πόσο… σημερινή είναι η ηρωίδα του μύθου;
Η Φαίδρα της Μινωικής εποχής φεύγει από την Κρήτη, όπου οι γυναίκες είχαν σημαντική θέση και πολλές ελευθερίες, και έρχεται στην Αθήνα του συντηρητισμού , ως σύζυγος του Θησέα. Ο γάμος αυτός ήταν μια συμφωνία για ειρήνη ανάμεσα στους δύο βασιλιάδες τον Μίνωα και τον Θησέα. Είναι μια γυναίκα που την περιφέρει σαν τρόπαιο ο Θησέας. Δεν αγαπήθηκε ποτέ. Έκανε την επανάσταση της μέσα από τον έρωτα. Τόλμησε να ερωτευτεί τον γιο του άντρας της από τον γάμο με την Ιππολύτη. Αυτή της η ενέργεια είχε ολέθρια αποτελέσματα. Στο σήμερα δυστυχώς εξακολουθεί η γυναίκα να θεωρείται κτήμα. Οι γυναικοκτονίες είναι φαινόμενο και των δυτικών κοινωνιών και δεν θα έπρεπε. Η φράση που κυριαρχεί στο στόμα των θυτών είναι «Αν δεν μπορώ να σε έχω εγώ , δεν θα σε έχει κανένας». Η βούληση και η ελευθερία αν και αυτονόητες έννοιες δεν εύπεπτες από τις ανδροκρατούμενες κοινωνίες.
Τι κατά τη γνώμη σας φταίει γι΄ αυτήν την στασιμότητα στην εξέλιξη της ίσης αντιμετώπισης ανάμεσα στα δύο φύλα;
Είναι δύσκολο να απαντήσει κανείς σε αυτό το ερώτημα. Πιστεύω ότι ένα μεγάλο μέρος του προβλήματος της ενδοοικογενειακής βίας, από το χθες μέχρι το σήμερα – ίσως και το αύριο- είναι το γεγονός ότι η οικογένεια αντιμετωπίζει διαφορετικά το αγόρι από το κορίτσι. Θα πρέπει να προσπαθήσουμε να μεγαλώνουμε τα παιδιά μας με τέτοιο τρόπο ώστε να μην έχουμε εν δυνάμει θύτες, ούτε θύματα. Η Φαίδρα προσπάθησε να αντισταθεί στην καταπίεση γενικότερα. Εκείνο που την κάνει να χάνει το δίκιο της, είναι η εκδικητικότητα απέναντι στον Ιππόλυτο που την περιφρόνησε. Η βία που της ασκήθηκε, έφερε βία.
Μπορεί ο έρωτας να φέρει βία στις σχέσεις των ανθρώπων;
Ο έρωτας είναι αναπόσπαστο κομμάτι της ζωής του ανθρώπου. Είναι αυτή η ζωώδης μυρωδιά , βιολογική έκρηξη ορμονών ασυμμάζευτη. Σηματοδοτεί το τέλος της λογικής. Γι΄αυτό και φέρνει βία. Το εγώ μας, η απόρριψη από τον άλλο άνθρωπο, θολώνει τη σκέψη μας και οδηγεί σε τέτοιες συμπεριφορές.
Η μητρότητα στη Φαίδρα πώς λειτούργησε, ως προς τις πράξεις της;
Δεν λειτούργησε. Η Φαίδρα έκανε παιδιά σε πολύ νεαρή ηλικία- όπως συνηθιζόταν εκείνη την εποχή- ήταν βασίλισσα άρα είχε τροφό. Δεν είχε δικαίωμα ούτε καν επιλογής ονόματος στα παιδιά της. Η μητρότητα για εκείνην ήταν απλά ακόμη μια «υποχρέωση» για απογόνους. Παρ΄όλα αυτά , στο έργο μας , στήνει τον εαυτό της απέναντι και αναρωτιέται τι πήγε στραβά. Πώς θα μπορούσε να αποτραπεί η ανεξέλεγκτη πορεία των καταστάσεων που πυροδοτήθηκαν από την ερωτική της έλξη για τον Ιππόλυτο και αν θα μπορούσε το μητρικό φίλτρο να σταματήσει την εξέλιξη της τραγωδίας.
Πόσο δύσκολη ήταν η αντιμετώπιση του κειμένου εκτός από το λόγο και σωματικά;
Το σωματικό θέατρο έχει βαρύνουσα θέση. Καθώς ο λόγος εκπορεύεται από το σώμα. Το σώμα μπορεί να πει πράγματα που δεν τολμά το στόμα. Η Φαίδρα κινείται εκτελώντας μια τεράστια χορογραφία μαζί με το λόγια της. Πονά, χαίρεται, ερωτεύεται, μισεί, ακροβατώντας πάνω σε μια δοκό σύμβολο. Η δοκός είναι ο ίππος της ελευθερίας, είναι το κρεβάτι της απέχθειας, το κρεβάτι του πόθου, ο τόπος της χαράς, το τραπέζι της απόλαυσης και τέλος η σαρκοφάγος του Ιππόλυτου και το σημείο της αυτοχειρίας. Η αντιμετώπιση μιας τέτοιας υβριδικής διαδικασίας, είναι επίπονη και απαιτεί ακρίβεια και πειθαρχία.
Η μοίρα τι ρόλο παίζει στο σήμερα;
Η μοίρα στον αρχαίο κόσμο είχε πρωταγωνιστικό ρόλο. Αποδίδονταν όλα τα δεινά. Η Φαίδρα επίσης, στη μοίρα αποδίδει την διαγεγραμμένη πορεία της ζωής της. Πιστεύω ότι εμείς οι άνθρωποι του σήμερα, της απεριόριστης πρόσβασης στη γνώση, σίγουρα ευθυνόμαστε για τις επιλογές μας. Αφήνω όμως ένα μικρό ποσοστό στη μοίρα για να καλύψω τα συναισθηματικά κενά.
Υπάρχουν πράγματι στη ζωή, καταστάσεις που δεν μπορούμε να εξηγήσουμε ή να δικαιολογήσουμε με τη λογική. Για όσο διάστημα ακόμη ο συναισθηματικός μας κόσμος θα παραμείνει ανεξιχνίαστος και δεν θα «κυριαρχηθεί» από την τεχνητή νοημοσύνη, θα πιστεύουν οι άνθρωποι και στη μοίρα.
Info
Το έργο «Φαίδρας Άτοπος» της Δήμητρας Μήττα, με την Ηρώ Μουκίου, μετά την θριαμβευτική υποδοχή του κοινού στο Κρατικό θέατρο Βορείου Ελλάδας και στην Αθήνα με την σύμπραξη του Νίκου Ξανθούλη με μελωδίες αρχαίας επτάχορδης λύρας επί σκηνής, ξεκινάει την περιοδεία του σε μεγάλες πόλεις της Ελλάδας και του εξωτερικού και έρχεται στον Βόλο την Κυριακή 21 Απριλίου στις 20:30 στο Αχίλλειον. Τιμές εισιτηρίων:
Γενική είσοδος:15 ευρώ, Αμέα, φοιτητικό και ανέργων:12 ευρώ.
Εισιτήρια: ticket services.gr, στο Βιβλιοπωλείο Λύχνος και στον Κεχαΐδη
