Σε μαραθώνιο εξελίσσονται πλέον οι συνεδριάσεις του Μονομελούς Πλημμελειοδικείου Βόλου, καθώς εξαιτίας των αλλαγών που προώθησε από φέτος η ηγεσία του υπουργείου Δικαιοσύνης, ουσιαστικά πάνω από το 90% των ποινικών υποθέσεων εισάγονται σε πρώτο βαθμό στο Μονομελές, ενώ ελάχιστα πλέον αδικήματα εκδικάζονται από την τριμελή σύνθεση του δικαστηρίου.
Αποτέλεσμα όλου αυτού είναι να συσσωρεύεται τεράστια δικαστική ύλη, με τον έναν δικαστή και τον εισαγγελέα να καλούνται να βγάλουν το φίδι από την τρύπα, δικάζοντας σε μια μέρα ακόμη και περισσότερες από 60 υποθέσεις του πινακίου. Φυσικά κάτι τέτοιο δεν μπορεί να γίνει και λόγω ωραρίου γραμματέα, με συνέπεια να εκδικάζονται ελάχιστες υποθέσεις και στις υπόλοιπες να δίδεται αναβολή για το προσεχές χρονικό διάστημα.
Είναι χαρακτηριστικό το πρόσφατο παράδειγμα, όταν σε συνεδρίαση του Μονομελούς Πλημμελειοδικείου Βόλου οι υποθέσεις στο πινάκιο ήταν λίγο παραπάνω από 60, ενώ μέχρι τις 2.30 περίπου το μεσημέρι είχαν εκδικαστεί μόλις 4, ενώ σε ένα πολύ μεγάλο κομμάτι των υπολοίπων δόθηκε αναβολή.
Η κατάσταση αυτή που τείνει να παγιωθεί-πλέον τα πινάκια του Μονομελούς περιλαμβάνουν σε κάθε συνεδρίαση τουλάχιστον 40 και πάνω υποθέσεις- προκαλεί κούραση στους λειτουργούς της δικαιοσύνης, αλλά και στους πολίτες που καλούνται ως μάρτυρες, χάνοντας σχεδόν μια ημέρα από τη δουλειά τους ή άλλες καθημερινές υποχρεώσεις.
Έτσι είναι αναγκασμένοι, μετά από μια αναβολή που θα δοθεί, να επανέλθουν δίνοντας εκ νέου το «παρών» στο δικαστήριο ώστε να μην βρεθούν αντιμέτωποι με τις συνέπειες του νόμου, καθώς η μη παρουσία σε δίκη, θεωρείται λιπομαρτυρία (άρθρο 231 του Κώδικα Ποινικής Δικονομίας) και τιμωρείται εκτός των άλλων ποινικών συνεπειών και με χρηματικό πρόστιμο.
Όπως ανέφεραν έμπειροι λειτουργοί της δικαιοσύνης, κάθε εβδομάδα μέχρι το προηγούμενο δικαστικό έτος συνεδρίαζε τρεις φορές το τριμελές και δύο φορές το μονομελές πλημμελειοδικείο. Μετά τις αλλαγές του υπουργείου την τρέχουσα δικαστική χρονιά, κόπηκε μια συνεδρίαση του τριμελούς και πλέον το μονομελές συνέρχεται κάθε Δευτέρα, Τετάρτη και Παρασκευή.
Προτεραιότητα δίνεται όπως είναι λογικό σε υποθέσεις με αδικήματα που χρονολογούνται από το 2017 και κινδυνεύουν με παραγραφή, ενώ η συντριπτική πλειοψηφία των αξιόποινων πράξεων εκδικάζεται σε πρώτο βαθμό μόνο από το μονομελές, όταν μέχρι πρότινος εισάγονταν στο ακροατήριο και υποθέσεις στο τριμελές.
Τώρα η τριμελής σύνθεση (τρεις δικαστές και ένας εισαγγελέας) δικάζει σχεδόν αποκλειστικά υποθέσεις κατ’ έφεση, με αποτέλεσμα να παρατηρείται κάποιες φορές το φαινόμενο να περιλαμβάνονται στο πινάκιο του τριμελούς μόλις 2 ή 3 πρωτοείσακτες υποθέσεις, και συνολικά να μην ξεπερνούν τις 10.
Οι ίδιες πηγές σημείωναν πως για κάποιες υποθέσεις που αναβάλλονται ορίζεται νέα δικάσιμος πολύ σύντομα που φτάνει και τις 15 ημέρες μετά ώστε να μην τραβήξουν πολύ χρονικά. Εκτιμάται πως αυτή η εικόνα αναμένεται να διατηρηθεί και το επόμενο διάστημα, (μέχρι ίσως και τον Μάρτιο με Απρίλιο) λόγω της συσσώρευσης εκδίκασης πολλών και διαφορετικών αδικημάτων πλημμεληματικού χαρακτήρα και στη συνέχεια η κατάσταση να ομαλοποιηθεί, με την εμφάνιση στο πινάκιο έως και το πολύ 40 υποθέσεων.
Η νέα αυτή κατάσταση που προκαλεί ασφυξία στα ακροατήρια των μονομελών (είναι χαρακτηριστικό ότι στην Αθήνα οι συνεδριάσεις μπορεί να συνεχίζονται μέχρι και σχεδόν τα μεσάνυχτα), επήλθε με το σκεπτικό από πλευράς υπουργείου, του απεγκλωβισμού μεγάλου αριθμού από τις έδρες των τριμελών ώστε να απασχολούνται σε άλλους τομείς της δικαιοσύνης, κατεβάζοντάς τους από τα εδώλια των δικαστηρίων.
Ωστόσο, η πρακτική αυτή επηρεάζει και τους ίδιους τους δικαστές, οδηγώντας τους στην κόπωση, όταν καλούνται με καθαρό μυαλό να εκδώσουν αποφάσεις σε 50, 60 ή και περισσότερες υποθέσεις και θα έπρεπε να τύχει, όπως τόνιζαν έγκυρες πηγές, καλύτερης ανάγνωσης από τη νομοθετική εξουσία.
Γιώργος Στεργίου
