Η έναρξη του νέου σχολικού έτους πλησιάζει. Τα παιδιά είχαν -ευτυχώς- την ευκαιρία για κάποια χαλάρωση και αναψυχή κατά τους θερινούς μήνες, παρά την πανδημική συνθήκη που επικρατεί. Σε λίγες μέρες, όμως, καλούνται από μια περίοδο κατά την οποία μπορούν να ονειρεύονται, να παίζουν και να χαζολογούν χωρίς περιορισμούς, να επιστρέψουν σε μια συνθήκη γεμάτη «πρόγραμμα». Ορισμένα παιδιά περιμένουν την έναρξη του σχολείου με ανυπομονησία, ενώ άλλα αισθάνονται λιγότερο ενθουσιασμό… Όποια κι αν είναι η στάση του παιδιού σας απέναντι στο σχολείο, αφιερώνοντας λίγο χρόνο για να το βοηθήσετε να ξεκαθαρίσει τα συναισθήματά του και να προετοιμαστεί για τις απαιτήσεις της νέας σχολικής χρονιάς, μπορείτε να το διευκολύνετε στη μετάβαση από τις χαλαρές και ανέμελες ημέρες του καλοκαιριού σε αυτές του σχολείου, που απαιτούν οργάνωση και συγκέντρωση.
Ορίστε μερικές προτάσεις για εσάς τους γονείς, ώστε να διευκολυνθείτε και εσείς κατά τη μετάβαση αυτή:
– Μπορείτε να συζητήσετε για το «τι μέλλει γενέσθαι». Μπορείτε να ανοίξετε σχετικές συζητήσεις γύρω από το τραπέζι του γεύματος ή του δείπνου (που, συνήθως, αποτελεί σημείο συνάντησης -κυριολεκτικά και μεταφορικά- για την ελληνική οικογένεια) ή και σε άλλες στιγμές της ημέρας, που κρίνετε κατάλληλες, καλώντας το παιδί σας να μιλήσει ανοιχτά για τις ελπίδες, τους φόβους, τους στόχους και τις ανησυχίες του για το νέο σχολικό έτος. Ακούστε τους προβληματισμούς του με ενσυναισθηματική κατανόηση και σεβασμό και υπενθυμίστε στο παιδί σας ότι είστε (και θα είστε) διαθέσιμοι για εκείνο, όποιο ζήτημα και αν προκύψει, μεγαλύτερης (π.χ. εκφοβισμός από άλλα παιδιά) ή μικρότερης (άγχος για την επίδοση σε κάποιο μάθημα που μπορεί να μην του αρέσει και τόσο) σημασίας. Μπορείτε, στο πλαίσιο ανάπτυξης «συμμαχίας» με το παιδί σας, να μοιραστείτε τις δικές σας αναμνήσεις που αφορούν στο σχολείο και ας μην σας χαροποιήσει ιδιαίτερα η συνειδητοποίηση του «πόσα χρόνια έχουν περάσει» από εκείνη την εποχή…! Σε κάθε περίπτωση, ησυζήτηση για το σχολείο θα παρακινήσει το παιδί σας να αρχίσει να εστιάζει τη σκέψη του και τις ψυχικές του δυνάμεις στη νέα σχολική χρονιά.
– Μπορείτε να χρησιμοποιήσετε τη μέθοδο της νοητικής απεικόνισης (οραματισμός). Μπορείτε να οραματιστείτε σχετικά με το «τι μέλλει γενέσθαι». Ένας άλλος τρόπος για να προωθήσετε την έκφραση των σκέψεων και των συναισθημάτων παιδιού σας σχετικά με την επιστροφή στο σχολείο -ειδικά εάν το παιδί σας δεν είναι ιδιαίτερα ομιλητικός τύπος- είναι να πάρετε μια εικόνα του σχολείου του παιδιού σας και να την κολλήσετε σε ένα κομμάτι χαρτόνι, το οποίο και θα τοποθετήσετε σε ένα εμφανές σημείο του σπιτιού (για εύκολη πρόσβαση και με στόχο να λειτουργεί ως υπενθύμιση) και να ζητήσετε από το παιδί να καταγράφει όποιες λέξεις του έρχονται στον νου (οποιαδήποτε στιγμή κατά τη διάρκεια της ημέρας) αναφορικά με την επιστροφή στο σχολείο. Στη συνέχεια, μπορείτε να συζητήσετε σχετικά (με μεγαλύτερη,πλέον, ευκολία, αφού θα υπάρχουν στοιχεία γύρω από τα οποία θα μπορείτε να κάνετε «ερωτοαπαντήσεις»).
3. Μπορείτε να παρακολουθήσετε μια ταινία. Μπορείτε να προγραμματίστε να παρακολουθήσετε μαζί, ως οικογένεια, κάποια/ες ταινία/ες με αντικείμενο τη σχολική ζωή. Υπάρχει ένα ευρύ φάσμα ταινιών που μπορείτε να αξιοποιήσετε… μια γρήγορη σχετική αναζήτηση στο διαδίκτυο θα σας προσφέρει πλούσιο υλικό… Χρησιμοποιήστε αυτές τις οικογενειακές ώρες προβολής/θέασης ως ευκαιρίες για να συζητήσετε θέματα που σχετίζονται με το σχολείο, τα οποία μπορεί να προκύψουν κατά τη διάρκεια ή μετά την προβολή.
– Μπορείτε να προσπαθήσετε να κάνετε την προετοιμασία για την επιστροφή στο σχολείο μια θετική διαδικασία. Στόχος είναι η ιδέα της «επιστροφής στο σχολείο» να συνδέεται με θετικά συναισθήματα. Λαμβάνοντας υπόψη τις προτιμήσεις του παιδιού σας, προσπαθήσετε να δημιουργήσετε ένα θετικό κλίμα γύρω από την «επιστροφή στο σχολείο». Για κάποιους μπορεί να είναι μια ενθουσιώδης πρόταση προς το παιδί που αφορά στην αγορά σχολικών ειδών κ.ά. Για κάποιους άλλους μπορεί να είναι ένα «ειδικό» εορταστικό γεύμα για την έναρξη των σχολείων ή κάποιο άλλο διασκεδαστικό -για το παιδί- γεγονός.
– Μπορείτε να εξασκηθείτε σε τεχνικές χαλάρωσης/ανακούφισης από το άγχος. Μπορείτε να μοιραστείτε με το παιδί σας τεχνικές διαχείρισης του στρες που μπορεί να χρησιμοποιεί όταν έρχεται αντιμέτωπο με γεγονότα που προκαλούν άγχος, ώστε να διατηρεί την αίσθηση του ελέγχου όταν εκτίθεται σε στρεσογόνες καταστάσεις στο σχολείο, αλλά και, εν γένει, σε όλα τα πλαίσια. Μια από τις πιο απλές τεχνικές χαλάρωσης είναι η βαθιά διαφραγματική αναπνοή (μετράμε μέχρι το πέντε, εκπνέουμε και επαναλαμβάνουμε τη διαδικασία μέχρι και τρεις φορές). Και σε αυτήν την περίπτωση, μια σχετική αναζήτηση στο διαδίκτυο μπορεί να σας εξασφαλίσει «εργαλεία» για να δουλέψετε/παίξετε με το παιδί σας. Επίσης, μπορείτε να προτείνετε στο παιδί σας να οραματιστεί/φαντασιωθεί μια θετική και χαλαρωτική σκηνή, που θα μπορούσε να του προσφέρει ανακούφιση και στην οποία θα μπορεί να ανατρέχει σε στιγμές που νιώθει να κατακλύζεται από το (σχολικό ή μη) άγχος.
– Μπορείτε να αναπτύξετε μια «ρουτίνα» διαβάσματος. Σε συνεργασία πάντα με το παιδί, και λαμβάνοντας υπόψη τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του (κάποια παιδιά είναι πιο προσεκτικά στην αρχή της ημέρας πριν το σχολείο, κάποια αργά το απόγευμα και άλλα το βράδυ) και το συνολικό πρόγραμμά του, μπορείτε να προκαθορίσετε (και, πάλι, με αυτόν τον τρόπο αυξάνεται η αίσθηση του ελέγχου) ένα πρόγραμμα διαβάσματος, παρέχοντας/εξασφαλίζοντας του έναν κατάλληλο και σταθερό χώρο διαβάσματος, μακριά από περισπασμούς, με στόχο την επίτευξη και διατήρηση της συγκέντρωσης του παιδιού στην/κατά τη διαδικασία.
Όποια/όποιες πρόταση/προτάσεις από τις παραπάνω και αν αποφασίσετε να εφαρμόσετε (ανάλογα με το τι ταιριάζει στον καθένα καλύτερα), σίγουρο είναι, πως πρόκειται για μια ευκαιρία να μοιραστείτε ποιοτικό χρόνο με το παιδί σας και να ενισχύσετε το «δέσιμο» και τη «συμμαχία» σας!
Καλή σχολική χρονιά, με υγεία, εύχομαι!
*Ψυχολόγος, Κοινωνική Ανθρωπολόγος, M.A., M.Ed., Υποψήφια διδάκτωρ του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας [email protected]
