Η δημοσκόπηση «Σφυγμός» της Prorata, που διενεργήθηκε για λογαριασμό της «Εφημερίδας των Συντακτών» από 1 έως 3 Μαρτίου, επιβεβαίωσε ότι οι πολίτες βλέπουν ευνοϊκά τη συγκρότηση νέου, ενιαίου κόμματος της Κεντροαριστεράς.
Επ’ αυτού, θεωρώ αναγκαίες οκτώ βασικές επισημάνσεις:
1. Στον δημόσιο διάλογο συνήθως γίνεται λόγος για «νέο φορέα», χωρίς να προσδιορίζεται με σαφήνεια αν νέος φορέας σημαίνει νέο κόμμα ή συμπαράταξη κομμάτων, κινήσεων και προσώπων. Προσωπικά πιστεύω στις καθαρές λύσεις. Με άλλα λόγια, στην ανάγκη ενός νέου, σοσιαλδημοκρατικού κόμματος. Τα βήματα για να φτάσουμε στο ιδρυτικό συνέδριο του νέου κόμματος, προφανώς και μπορούν να συζητηθούν.
2. Το νέο κόμμα δεν θα αποτελεί έναν ενδιάμεσο, τρίτο πόλο, ανάμεσα στη Ν.Δ. και τον ΣΥΡΙΖΑ. Δεν θα είναι ένα ασπόνδυλο κεντρώο μόρφωμα, το οποίο θα παίζει τον ρόλο του μπαλαντέρ για τον σχηματισμό κυβέρνησης, όταν η κάλπη δεν αναδεικνύει αυτοδύναμη πλειοψηφία. Αλλά θα είναι η κυρίαρχη δύναμη του προοδευτικού πόλου, του ενός, δηλαδή, από τους δύο πόλους του πολιτικού μας συστήματος.
3. Το νέο κόμμα δεν θα είναι ένα ανάδελφο, εσωστρεφές κόμμα. Θα αποτελεί, αντίθετα, αναπόσπαστο τμήμα της ευρωπαϊκής σοσιαλδημοκρατίας. Συνεπώς, θα παρακολουθεί και θα παρεμβαίνει στις ενδιαφέρουσες ζυμώσεις και εξελίξεις που συντελούνται στους κόλπους της ευρωπαϊκής σοσιαλδημοκρατίας, στην προσπάθειά της για δυναμική επανεκκίνηση, με νέες, προοδευτικές απαντήσεις στα νέα, σύνθετα προβλήματα της παγκοσμιοποίησης, της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης και των γεωπολιτικών αβεβαιοτήτων. Στη συζήτηση που έγινε στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο για τη Λευκή (;) Βίβλο αποδείχθηκε, για μια ακόμη φορά, ότι το Κόμμα των Σοσιαλιστών και Δημοκρατών αποτελεί τον βασικό πυλώνα για προοδευτικές εξελίξεις στην Ευρώπη. Μέσα απ’ αυτό το πρίσμα, το νέο κόμμα θα καθορίσει, προοπτικά, τις σχέσεις του και με αυτό που τελικά θα εξελιχθεί ο κυβερνητικός, μνημονιακός –πια- ΣΥΡΙΖΑ.
4. Το νέο κόμμα δεν θα είναι ούτε ένα «κεντροαριστερό ΚΚΕ», ούτε ένα «κεντρώο ΚΚΕ Εσωτερικού». Θα είναι ένας φορέας με ιστορικότητα, ο οποίος θα κρατάει τις καλύτερες μεταπολιτευτικές παραδόσεις του ΠΑΣΟΚ, της Ανανεωτικής Αριστεράς και της Πολιτικής Οικολογίας, αλλά δεν θα τρέφεται από τις σάρκες του ένδοξου παρελθόντος. Θα είναι, ταυτόχρονα, ένας φορέας με προοδευτική μεταρρυθμιστική πνοή, που όμως δεν θα αντιπροσωπεύει μια εκσυγχρονιστική «καθαρότητα», έξω από την πραγματική κοινωνία και τις ανάγκες της. Ένας φορέας που θα ξέρει να ξεχωρίζει τη λαϊκότητα από τον λαϊκισμό.
5. Η αναφορά στον κύκλο των χαμένων ευκαιριών, με κορυφαία την πρωτοβουλία των «58», μόνο ιστορική σημασία έχει πλέον. Η πραγματικότητα σήμερα είναι πως τίποτα μεγάλο δεν μπορεί να γίνει στην κεντροαριστερά χωρίς τη Δημοκρατική Συμπαράταξη, που αποτελεί αναμφισβήτητα την κύρια, συντεταγμένη δύναμη του χώρου. Αλλά και τίποτα μεγάλο δεν μπορεί να γίνει με μόνη τη Δημοκρατική Συμπαράταξη.
6. Είναι, λοιπόν, η ώρα για μια γενναία πρωτοβουλία της κ.Φ.Γεννηματά. Έτσι όπως έχουν έλθει τα πράγματα και χωρίς να παραγνωρίζεται η ευθύνη άλλων παραγόντων, είναι τελικά εκείνη που μπορεί να απελευθερώσει τις εξελίξεις, ανοίγοντας τον δρόμο για την ανασυγκρότηση του χώρου. Τον τρόπο θα τον βρει η ίδια. Η ηγεσία του νέου κόμματος θα προκύψει από μια ανοιχτή, δημοκρατική, βαθύτατα πολιτική, εκλογική διαδικασία, στην οποία προφανώς και θα συμμετάσχει και η ίδια, έχοντας μάλιστα πιστωθεί μια τέτοια ιστορική πρωτοβουλία.
7. Ο νέος φορέας στις επόμενες εκλογές θα ζητήσει την ψήφο των ελλήνων πολιτών με βάση το δικό του πρόγραμμα διακυβέρνησης. Ανάλογα με το εκλογικό αποτέλεσμα, και με γνώμονα πάντοτε το εθνικό συμφέρον, θα καθορίσει και τη μετεκλογική του στάση. Οποιαδήποτε συζήτηση για το θέμα αυτό τώρα, είναι όχι μόνο πρόωρη αλλά και αυτοκαταστροφική. Πιστεύω πως το εκλογικό αποτέλεσμα θα κρύβει μια ευχάριστη έκπληξη για τον νέο φορέα.
8. Η ριζική αναγέννηση, πάντως, της Δημοκρατικής Παράταξης και η ανάδειξή της σε πλειοψηφική δύναμη θα γίνει μετά τις επόμενες εκλογές. Η Δημοκρατική Παράταξη πλήρωσε πράγματι στη μνημονιακή Ελλάδα βαρύτερο τίμημα απ’ αυτό που της αναλογούσε. Πιστεύω, ωστόσο, ότι στη μεταμνημονιακή Ελλάδα, το νέο σοσιαλδημοκρατικό κόμμα θα αναδειχθεί σε ηγεμονικό πόλο του πολιτικού μας συστήματος, αντιπροσωπεύοντας τις πιο δημιουργικές και παραγωγικές δυνάμεις της κοινωνίας, που προσβλέπουν σε μια ανοιχτή, δημοκρατική πολιτεία στον πυρήνα της ενωμένης Ευρώπης, σε μια εξωστρεφή και ανταγωνιστική οικονομία και σε ένα ισχυρό κοινωνικό κράτος.
* Από την εφημερίδα «ΤΑ ΝΕΑ» 8.3.2017
