Πόλεμος στην Ουκρανία: Οι ανθρωπιστικές οργανώσεις φοβούνται ότι έως και πέντε εκατομμύρια Ουκρανοί θα μπορούσαν να εγκαταλείψουν τη χώρα, καθώς ο πόλεμος της Ρωσίας εντείνεται και τα θύματα αυξάνονται.
Οι υπηρεσίες για τους πρόσφυγες φοβούνται ότι έως και πέντε εκατομμύρια Ουκρανοί θα μπορούσαν να προσπαθήσουν να διαφύγουν από τα σύνορα, καθώς ο πόλεμος συνεχίζεται. Την πρώτη ημέρα του πολέμου, 100.000 άνθρωποι εγκατέλειψαν τη χώρα σύμφωνα με τον ΟΗΕ.
Δεκάδες χιλιάδες άνθρωποι έχουν ήδη φθάσει σε πέντε χώρες που συνορεύουν με τη δυτική Ουκρανία. Μόνο η Πολωνία έχει αναφέρει περισσότερες από 50.000 αφίξεις σε δύο ημέρες, ενώ χιλιάδες άλλοι έχουν μεταβεί νοτιότερα στη Μολδαβία, τη Ρουμανία, την Ουγγαρία και τη Σλοβακία.
Οι περισσότεροι από τους πολίτες που τράπηκαν σε φυγή μετά την εισβολή είναι γυναίκες και παιδιά, καθώς όλοι οι άνδρες ηλικίας 18 έως 60 ετών κλήθηκαν να μείνουν και να πολεμήσουν.
«Πήραμε τις βαλίτσες και απλά φύγαμε»
Έφτασαν με βαλίτσες, κρατώντας σφιχτά μικρά παιδιά: μια ατελείωτη ουρά Ουκρανών που περνούσαν τα σύνορα με την Πολωνία. Σύμφωνα με τις πολωνικές αρχές, 25.000 έφθασαν νωρίς χθες (25/2) το απόγευμα.
Ανάμεσά τους ήταν η Νάντια Σλουσαρένκο, η οποία ταξίδεψε με τα δύο μικρά παιδιά της, αφήνοντας τη μεγαλύτερη κόρη της πίσω στην Ουκρανία για να βοηθήσει τον στρατό. «Χθες ξύπνησα γιατί άκουσα θόρυβο και ρώτησα τον άντρα μου τι συμβαίνει», είπε. «Κοίταξε από το παράθυρο και είπε: «Οι Ρώσοι βομβάρδισαν το αεροδρόμιο μας, οπότε απλά ετοίμασε βαλίτσες. Πρέπει να σώσουμε τα παιδιά».
Αυτή η οικογένεια ταξίδευε για δύο ημέρες από το Κίεβο μέχρι να φθάσει στην Πολωνία, ένα από τα πιο σκληροπυρηνικά μέλη της ΕΕ κατά των μεταναστών. Παράλληλα γνωρίζει επίσης πολύ καλά το κόστος της ρωσικής κατοχής και εχθρότητας, και υποδέχεται τους Ουκρανούς με ανοιχτές αγκάλες, χτίζοντας κέντρα υποδοχής, σημειώνει το BBC
Υπάρχει κίνηση και προς την άλλη κατεύθυνση. Ο Mικολάι είπε ότι επέστρεψε στην Ουκρανία για να πολεμήσει. «Είναι καθήκον μας να πάμε σπίτι για να υπερασπιστούμε τη χώρα μας», είπε. «Δεν κάναμε τίποτα κακό στη Ρωσία. Ο Πούτιν προσπαθεί να καταλάβει ολόκληρη την Ουκρανία».
«Φοβόμαστε τους Ρώσους»
Όσους συνάντησαν στο δρόμο οι ρεπόρτερ του BBC είπαν ότι έτρεχαν να σώσουν τη ζωή τους. Κάποιοι έχουν ακούσει ή δει εκρήξεις, άλλοι ήταν απλώς τρομοκρατημένοι από την προοπτική ότι ο πόλεμος θα κατακλύσει ολόκληρη τη χώρα τους. Οι περισσότεροι είναι νέοι ή μεσήλικες. Μόνο οι ηλικιωμένοι μένουν πίσω για να προστατεύσουν τα σπίτια τους.
«Υπάρχει μια αίσθηση πανικού στο χωριό μας. Οι άνθρωποι μαζεύτηκαν στους δρόμους και ξεκίνησαν για την Ουγγαρία» είπε η 44χρονη Εύα, η οποία πήγε με τα δύο της παιδιά στα σύνορα στο Μπερεγσουράνι από το χωριό της, 12 χιλιόμετρα (7,5 μίλια) μακριά. Φοβόμαστε ότι οι Ρώσοι θα καταλάβουν ολόκληρη τη χώρα. Και φοβόμαστε ότι οι άνδρες μας θα στρατολογηθούν».
Οι περισσότεροι από αυτούς που διασχίζουν τα σύνορα είναι Ούγγροι Ουκρανοί, καθώς αυτή η περιοχή της δυτικής Ουκρανίας έχει μια μεγάλη ουγγρική κοινότητα. Σε έναν μικρό ξενώνα κοντά στα σύνορα, η Τζούντιτ είπε ότι το κουδούνι και το τηλέφωνό της χτυπούσαν όλη τη νύχτα. Δεν ήθελε να διώξει κανέναν, αλλά είχε μόνο τρία δωμάτια.
Η Βέρα και η εγγονή της Μαρία μου είπαν ότι είχαν οδηγήσει σχεδόν ασταμάτητα, 1.300 χιλιόμετρα (800 μίλια), μέχρι το Χάρκοβο στη βορειοανατολική Ουκρανία. Όταν ρώτησα αν είχε αφήσει πίσω μέλη της οικογένειας, έκρυψε το πρόσωπό της στα χέρια της. Ελπίζουν να μείνουν με φίλους στην Πολωνία. Μια γυναίκα από το τοπικό συμβούλιο του χωριού σέρβιρε τσάι καθώς μικρά παιδιά κρατούσαν αρκουδάκια.
«Πρέπει να τρέξουμε»
Λίγα μέτρα πιο πέρα από το συνοριακό φυλάκιο Η Βαλεντίνα είχε σταματήσει να πάρει μία ανάσα στην άκρη του δρόμου.Έχοντας περάσει δύο σύνορα τις τελευταίες 36 ώρες, πρώτα στη Μολδαβία και στη συνέχεια στη Ρουμανία, όπως είπε «ακόμα έτρεχε». Πίσω της καθόταν ο δίχρονος γιος της.
Η κυβέρνηση της Μολδαβίας λέει ότι σχεδόν 16.000 άνθρωποι είχαν περάσει στη χώρα μέχρι την Παρασκευή, οι περισσότεροι από τους οποίους Ουκρανοί. Η Βαλεντίνα περιέγραψε την 36ωρη πτήση της οικογένειάς της από το Κίεβο μέσω της Μολδαβίας στη Ρουμανία «Φύγαμε μόλις ακούσαμε τις εκρήξεις το πρωί της Πέμπτης», είπε «Είπαμε: «πρέπει να τρέξουμε».Φύγαμε από το Κίεβο, μετά την είδηση της ρωσικής εισβολής, χωρίς κανέναν ξεκάθαρο προορισμό.
«Υπήρχαν νέα για βόμβες εδώ, ρουκέτες εκεί. Δεν είχαμε πού να πάμε», είπε. Στο τέλος, οδήγησαν κατευθείαν στα σύνορα με τη Μολδαβία – και συνέχισαν να οδηγούν. Καθώς περάσαμε τα ρουμανικά σύνορα με τη Μολδαβία, υπήρχε ένα νέο είδος έντασης στον αέρα.
Μεγάλη αναμονή στα σύνορα
Στο συνοριακό πέρασμα Vysne Nemecke, περίπου 2 χιλιόμετρα από την ουκρανική πόλη Ουζχορόντ, πρόσφυγες περνούσαν τα σύνορα. Η ίδια σκηνή επαναλαμβανόταν κάθε πέντε λεπτά περίπου, συνήθως μια νεαρή γυναίκα που τραβούσε ένα παιδί από το χέρι, ένας Σλοβάκος στρατιώτης ή συνοριοφύλακας βοηθούσε να τραβήξει τη βαλίτσα της.
Στη συνέχεια μια σύντομη συνάντηση με έναν οδηγό ή συγγενή που περιμένει για να τους πάει ποιος ξέρει πού: Σλοβακία, Ουγγαρία, Τσεχία. Κανείς δεν ήθελε να μιλήσει. Αυτό είναι το μεγαλύτερο πέρασμα στα 100 χιλιόμετρα σύνορα της Σλοβακίας με την Ουκρανία.
Το Vysne Nemecke είναι το μεγαλύτερο πέρασμα στα σύνορα της Σλοβακίας με τη δυτική Ουκρανία. Η κατάσταση φαίνεται ήρεμη και ελεγχόμενη, προς το παρόν. Αλλά αυτό οφείλεται σε μεγάλο βαθμό επειδή τα αυτοκίνητα περιμένουν οκτώ ώρες για να περάσουν, προφανώς επειδή οι Ουκρανοί συνοριοφύλακες ελέγχουν ότι άνδρες σε ηλικία μάχης δεν φεύγουν, και οι Σλοβάκοι ομολόγους τους καταγράφουν κάθε άφιξη.
Όμως, καθώς οι μάχες εντείνονται και περισσότεροι εκτοπισμένοι μετακινούνται προς τα δυτικά, η διαρροή αναμένεται να αυξηθεί σε ένταση. Οι περισσότεροι εδώ είναι γυναίκες, ηλικιωμένοι ή παιδιά. Μερικές γυναίκες κρατούν πολύ μικρά παιδιά στην αγκαλιά τους. Οι σλοβακικές αρχές λένε ότι τουλάχιστον κάποιοι έχουν εμφανιστεί χωρίς πού να πάνε. Μερικοί φιλοξενούνται σε τοπική εκκλησία. Δεν υπάρχουν ακόμη κέντρα υποδοχής.
