«Άνοιγμα» στην… μαθητική αγορά της Ρωσίας για την ανάπτυξη του γεωτουρισμού στην Μαγνησία, επιχειρούν οι υπεύθυνοι του «Μουσείου Φυσικής Ιστορίας Βόλου», που μπορεί να αποτελέσει μία ακόμη διέξοδο, για την οικονομική ανάπτυξη της περιοχής. Σε συνδυασμό μάλιστα με την προοπτική λειτουργίας του μουσείου σε έναν μεγαλύτερο χώρο, όπως στο τέρμιναλ του λιμανιού όπως έχει αιτηθεί, τότε τα αποτελέσματα που μπορούν να επιτευχθούν, θα είναι ακόμη μεγαλύτερα.
Είναι εντυπωσιακό μάλιστα, ότι η Μαγνησία, ίσως άγνωστο σε πολλούς, φιλοξενεί 273 καταγεγραμμένα σπήλαια, εντυπωσιακά βάραθρα και υπόγειο ποταμό 1,5 χλμ! Σε ότι αφορά το «άνοιγμα» του μουσείου σε τουριστικές αγορές με έντονο ενδιαφέρον, αξίζει να σημειωθεί, ότι η διεύθυνσή του, έχει ξεκινήσει ήδη επαφές με τουριστικούς πράκτορες για τη δημιουργία συγκεκριμένου εκπαιδευτικού προγράμματος για γυμνάσια της Ρωσίας που θα επισκέπτονται την περιοχή μας.
Σύμφωνα με τον κ. Μάρκο Βαξεβανόπουλο, , Γεωλόγο και υποψήφιο Διδάκτορα, του Τομέα Ορυκτολογίας – Πετρολογίας – Κοιτασματολογίας, στο Τμήμα Γεωλογίας, του Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης και υπεύθυνου λειτουργίας του Μουσείου Φυσικής Ιστορίας, «το Μουσείο Φυσικής Ιστορίας Βόλου έχοντας συμπλη¬ρώσει φέτος πέντε χρόνια από την ίδρυσή του ολοκλήρωσε με επιτυχία τον πρώτο κύκλο της στοχοθεσίας του. Μέσα σε αυτό το χρονικό διάστημα πάνω από 20.000 επισκέπτες θαύμασαν στην έκθεση του Μουσείου το γεωλογικό πλούτο της Ελλάδας και συγκεκριμένα της Μαγνησίας, περίπου 8.000 μαθητές νηπια¬γωγείων, δημοτικών και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης συμμετείχαν στα εκπαιδευτικά προγράμ¬ματα, ενώ 1263 ήταν οι συμμετοχές στα σεμινάρια ενηλίκων.
Σχέδιο ανάπτυξης
Τα γεωλογικά μνημεία της περιοχής μας, όπως σπήλαια, απολιθωματοφόρες θέσεις, ρήγματα, πηγές, καταρράκτες, φαράγγια, περιοχές με ορυκτό πλούτο καταγράφηκαν, ενώ καταρτίστηκε σαφές σχέδιο για την ανάδειξή τους. Παράλληλα πολλά από αυτά τα στοιχεία μελετήθηκαν επιστημονικά και παρουσιάστηκαν στη διεθνή επιστημονική κοινότητα μέσω συνεδρίων ή δημοσιεύσεων σε διεθνή περιοδικά. Ο βασικός στόχος της παιδείας των πολιτών και κυρίως των μαθητών της Μαγνησίας σε θέματα φυσικής ιστορίας επιτεύχθηκε. Το 2014 μάλιστα σχεδόν το σύνολο των μαθητών της Ε’ και ΣΤ’ δημοτικού των σχολείων της Μαγνησίας παρακολούθησε εκπαιδευτικό πρόγραμμα για το πώς εξελίχθηκε η ζωή στην περιοχή μας. Με την πολύτιμη αρωγή του Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος 3000 μαθητές της Μαγνησίας από το Τρίκερι μέχρι το Ριζόμυλο και από τη Μακρυρράχη Πηλίου μέχρι το Δρυμώνα Αλμυρού είδαν απολιθώ¬ματα ζώων που ζούσαν στον τόπο τους πριν από εκατομμύρια χρόνια, όπως αμμωνίτες, κοράλλια, μαμούθ, γαζέλες και καμηλο¬παρδάλεις.
Έγινε καταγραφή γεωλογικών μνημείων
Σύμφωνα με τον κ. Βαξεβανόπουλο, ο φυσικός πλούτος της περιοχής μας αποτελεί την πλέον συμφέρουσα και αειφόρο επένδυση για την τοπική οικονομία. Ως Μουσείο Φυσικής Ιστορίας Βόλου προσβλέπουμε αρχικά στην καταγραφή τους, στη μελέτη τους και στην υπό όρους μελλοντική και επιλεκτική ανάδειξή τους. Σε προκαταρκτική μελέτη που εκπονήθηκε από το Μουσείο το 2013, στη Μαγνησία καταγράφηκαν συνολικά 628 γεωλογικά μνημεία. Σπήλαια, πηγές, καταρράκτες, σεισμικά ρήγματα και σπάνιες εμφανίσεις ορυκτών και απολιθωμάτων είναι μερικά από τα στοιχεία που κατέγραψε εξειδικευμένο επιστημονικό προσωπικό. Από αυτά πολλά μπορούν να αναδειχθούν και να διαδραματίσουν σημαντικό ρόλο στην τοπική οικονομία.
Υπάρχουν 273 καταγεγραμμένα σπήλαια
Η περιοχή μας αποδείχθηκε μέσω εμπεριστατωμένης καταγραφής ότι είναι πλούσια σε γεωλογικά μνημεία. Φιλοξενεί 273 καταγεγραμμένα σπήλαια με τη Βαλότρυπα στο Μαυροβούνι να κατέχει το τίτλο του βαθύτερου σπηλαίου της Θεσσαλίας με συνολικό κατακόρυφο βάθος 250 μέτρα, ενώ το Δρακοπήγαδο αποτελεί μία από τις πλέον εντυπωσιακές μορφές βαράθρων. Επίσης, το όρος Όθρυς διαθέτει το μεγαλύτερο υπόγειο ποταμό της Μαγνησίας με συνολικό μήκος 1419 μέτρα, ενώ στην περιοχή του Βελεστίνου έχουν εντοπιστεί σπήλαια με παλαιοντολογικό ενδιαφέρον. Στο Πήλιο καταγράφηκαν όλες οι υπόγειες μορφές στις οποίες προσδίδεται το προσωνύμιο του κενταύρου Χείρωνα. Εκτός από τα σπήλαια η Μαγνησία διαθέτει και άλλα γεωλογικά μνημεία όπως οι λίμνες Ζερέλια που προέκυψαν από πτώση μετεωρίτη, το ηφαίστειο των Μικροθηβών, εμφανίσεις χαλκούχων ορυκτών στο όρος Χαλκοδόνιο, ενώ στο Πήλιο έχουν εντοπιστεί αρχαία μεταλλεία αργύρου.
Μοναδικό αρχαίο υπόγειο
υδρομαστευτικό σύστημα
Επίσης, στην περιοχή της Κοκκίνας έχει μελετηθεί το μοναδικό αρχαίο υπόγειο υδρομαστευτικό σύστημα που έχει βρεθεί στην Κεντρική Ελλάδα. Τέλος εντυπωσιακά σεισμικά ρήγματα έχουν εντοπιστεί στις περιοχές του Βόλου, της Ζαγοράς και του Ριζόμυλου. Όλα αυτά αποτελούν στοιχεία προς μελέτη, ανάδειξη και σαφή προστασία.
Το Μουσείο Φυσικής Ιστορίας Βόλου στοχεύει για την επόμενη πενταετία σε δύο βασικούς πυλώνες ανάπτυξης. Ο πρώτος είναι η επέκταση της έκθεσης του Μουσείου σε μεγαλύτερο χώρο και ο δεύτερος είναι η ανάπτυξη του γεωτουρισμού στη Μαγνησία. Η έκθεση του Μουσείου αρχικά εγκαταστάθηκε σε έναν μικρό χώρο που ικανοποίησε τις πρώτες ανάγκες και στέγασε βασικά εκθέματα. Ο χώρος αυτός μπόρεσε μέσω συχνών εναλλαγών να φιλοξενήσει ανάμεσα στα άλλα ένα σημαντικό κρανίο μαστόδοντα, καθώς και το μεγαλύτερο χαυλιόδοντα προβοσκιδωτού που βρέθηκε στη Θεσσαλία. Αναγκαστικά όμως λόγω περιορισμένων προθηκών αυτά τα εκθέματα πλέον βρίσκονται σε αποθήκες πανεπιστημίων και όχι εκτεθειμένα στο διψασμένο για γνώση κοινό της Μαγνησίας.
Σε μεγαλύτερο χώρο
Αξίζει να σημειωθεί, ότι το Μουσείο Φυσικής Ιστορίας Βόλου εδώ και ένα χρόνο έχει αιτηθεί τον ισόγειο χώρο του Terminal από τον Οργανισμό Λιμένος Βόλου. Όπως επισημαίνει ο κ. Βαξεβανόπουλος, «η δημιουργία ενός μεγάλου Μουσείου στο χώρο της κεντρικής προβλήτας του λιμανιού θα δημιουργήσει έναν κόμβο γνώσης και ανάπτυξης του τουρισμού. Θεωρούμε ότι αυτός ο χώρος πρέπει να αφιερωθεί στο δυναμικό συνδυασμό της γνώσης, του τουρισμού και του πολιτισμού. Είναι ευκαιρία για το Βόλο να πρωτοπορήσει και να δημιουργήσει ένα μεγάλο Μουσείο Φυσικής Ιστορίας διεθνούς απήχησης, μιας και άλλο δεν υπάρχει στην Κεντρική και Βόρεια Ελλάδα. Σε αυτό το επίπεδο θα κληθούν να συνεισφέρουν τόσο δημόσιοι φορείς όπως το Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας, το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, ο Δήμος Βόλου και η Περιφέρεια Θεσσαλίας σε επίπεδο συνεργασιών, όσο και ιδιωτικοί φορείς μέσω χορηγιών».
«Γεωπερίπατοι»
Ο γεωτουρισμός από την άλλη είναι μία έννοια στην οποία επενδύει μελλοντικά το Μουσείο Φυσικής Ιστορίας. Αποτελεί μία εναλλακτική μορφή τουρισμού που αναπτύσσεται σε περιοχές με αξιόλογα γεωλογικά μνημεία. Απευθύνεται στο κοινό εκείνο που επιθυμεί να συνδέσει την αναψυχή με την εκλαϊκευμένη γεωλογική πληροφορία. Εξυπηρετεί την ανάγκη ενός σημαντικού ποσοστού τουριστών για ποιοτικό τουρισμό. Η Μαγνησία αποτελεί τον ιδανικό τόπο για να αναπτυχθεί ένα τέτοιο είδος τουρισμού, κυρίως μέσω της δημιουργίας περιπατητικών διαδρομών που θα συνδέσουν αυτά τα μνημεία, τους λεγόμενους “γεωπεριπάτους”. Επιπρόσθετα μία καλά οργανωμένη και θελκτική έκθεση φυσικής ιστορίας ενός μεγάλου μουσείου στο λιμάνι του Βόλου, η εκπόνηση εκπαιδευτικών προγραμμάτων για μαθητές και η οργάνωση γεωτουριστικών δράσεων για ενήλικες είναι σίγουρο ότι θα εκτινάξει τη γεωτουριστική δημοφιλία της Μαγνησίας σε διεθνές επίπεδο».
Ηλίας Κουτσερής
