Tις δυνατότητες που προσφέρει η ανάπτυξη της Τεχνολογίας στην Ιατρική και ειδικά στη νευρολογία επεσήμανε στη συνέντευξη που έδωσε στο Ράδιο Ένα 102,5 και στον Δημήτρη Καρεκλίδη ο νευρολόγος Δημήτρης Καλοχριστιανάκης, στεκόμενος στις προοπτικές και της Τεχνητής Νοημοσύνης αλλά και στους περιορισμούς που αυτήν τη στιγμή υπάρχουν. Όπως επεσήμανε αρχικά, η Τεχνητή Νοημοσύνη (ΤΝ) στηρίζεται, όπως και οι έρευνές της σε επιστημονικά δεδομένα που προσφέρει η νευρολογική έρευνα. Η πρόοδος της ΤΝ στηρίζεται σε φυσιολογικές λειτουργίες του εγκεφάλου.
Συνέντευξή στο Ράδιο ΕΝΑ και τον ΔΗΜΗΤΡΗ ΚΑΡΕΚΛΙΔΗ
«Η ΤΝ είναι μία λειτουργία που εμείς οι άνθρωποι τη φτιάχνουμε και μας απαλλάσσει να παίρνουμε εκείνη τη στιγμή μία απόφαση. Υπό αυτήν την έννοια ΤΝ είναι ακόμη και τα φανάρια στους δρόμους.Το πλεονέκτημα της ΤΝ είναι ότι είναι πολύ δύσκολο να κάνει λάθος. Το μειονέκτημά της είναι ότι αυτός που θα φτιάξει τα πρωτόκολλά της, θα πρέπει να τα φτιάξει με τέτοιο τρόπο που να προβλέπει όσο γίνεται περισσότερες εκδοχές της καθημερινότητας.
Είναι λίγο δύσκολο και απαιτεί χρόνο και εμπειρία να μπορέσουμε να φτιάξουμε ένα πειραματικό μοντέλο, πολύ κοντά στην πραγματικότητα» σημείωσε ο κ. Καλοχριστιανάκης, τονίζοντας πάντως ότι κάθε μέρα που περνάει, υπάρχουν εξελίξεις και πρόοδος στο πώς εμείς ρυθμίζουμε τις παραμέτρους της ΤΝ καλύτερα.
Όσον αφορά πώς η ΤΝ θα βοηθήσει στην ιατρική πράξη… «Δεν είναι πολύ εύκολο γιατί ο οργανισμός και η λειτουργία του έχουν τόσες πολλές παραμέτρους που δεν μπορούν ακόμη να τις παραμετροποιήσουμε. Είναι πολύ δύσκολο να φτιάξουμε ένα πειραματικό μοντέλο, κοντά στην πραγματικότητα της λειτουργίας του οργανισμού.
Για να φτιάξουμε ΤΝ θα πρέπει πρώτα να ξέρουμε τους κανόνες που χαρακτηρίζουν μία λειτουργία, για να δουλέψει μόνη της» εξήγησε.
Παραδείγματα εφαρμογών
Παραδείγματα εφαρμογών υπάρχουν πάντως, όπως η τεχνολογία που αναπτύσσουν οι εταιρείες του Έλον Μασκ, που υποκαθιστά ένα μέρος της εγκεφαλικής λειτουργίας, που μπορεί να έχει υποστεί κάποια βλάβη. «Ο εγκέφαλος λειτουργεί με βάση ηλεκτρικές διεγέρσεις. Όλες οι εντολές δίνονται με τη μορφή ηλεκτρικών ερεθισμάτων. Αυτά τα ερεθίσματα όταν ο εγκέφαλος δεν μπορεί να τα δώσει, έχει προσπαθήσει η Επιστήμη να τα δίνει ένας διεγέρτης. Ένα παράδειγμα αποτελεί η νόσος Πάρκινσον, που είναι η αδυναμία του εγκεφάλου να δημιουργήσει ηλεκτρικό ερέθισμα στα γάγγλια. Αυτή η αδυναμία αποκαταστάθηκε με έναν ηλεκτρικό διεγέρτη. Θεωρητικά βέβαια, αλλά στην πράξη μόνο ένα 5-10% των ασθενών έχει βοηθηθεί από αυτήν την τεχνολογία, που είναι και πανάκριβη» τόνισε ο κ. Καλοχριστιανάκης.
Υπάρχει όμως η προοπτική, όπως και με φάρμακα που είχαν προκύψει και αρχικά κόστιζαν ακριβά αλλά γίνονται προσβάσιμα;
Ο ειδικός νευρολόγος στάθηκε στα κοινωνικά θέματα που προκύπτουν, επισημαίνοντας: «Αυτές τις καινούργιες προόδους, θα τις προσφέρει ένα προνοιακό σύστημα, ενώ απευθύνονται σε μεγάλες ηλικίες. Έχουμε μία κοινωνία που γηράσκει και η αναλογία εργαζομένων-συνταξιούχων κινδυνεύει να φτάσει 1:1. Ποια κοινωνία και ποιο προνοιακό σύστημα, που ήδη γογγύζει από αυτήν τη δυσμενή αναλογία θα πληρώσει περισσότερα λεφτά για να έχει και περισσότερες δαπάνες;».
Η τεχνολογία είναι γνωστή αλλά οι εφαρμογές της καθυστερούν
Πώς όμως μπορεί η τεχνολογία γενικά να βοηθήσει στην αντιμετώπιση νευρολογικών παθήσεων; Σύμφωνα με τον κο Καλοχριστιανάκη, υπάρχουν λύσεις και ολοένα βγαίνουν καινούργιες και οι υφιστάμενες τελειοποιούνται. Μάλιστα κάποιες από αυτές έχουν γίνει και λειτουργίες ρουτίνας και πλέον μετά από κάποια εκπαίδευση του ιατρικού προσωπικού, υπάρχει δυνατότητα να γίνονται ακόμη και στον Βόλο.
«Αυτές οι πρακτικές, αποσκοπούν στο να βελτιωθεί η εγκεφαλική λειτουργία και η απόδοση και να μπορέσουμε να περισώσουμε σε βάθος χρόνου ό,τι μέρος από αυτήν δεν έχει χαθεί. Ένας κατεστραμμένος νευρώνας δεν μπορεί να αντικατασταθεί. Τους υπόλοιπους πρέπει να τους κάνουμε να δουλεύουν περισσότερο για να καλύψουν έστω ένα μέρος των απωλειών. Αυτό γίνεται με τη λεγόμενη νευροπλαστικότητα, με τον εγκέφαλο να έχει τη δυνατότητα να εστιάζει τη λειτουργία του σε κάποιες δραστηριότητες, αναλόγως πώς εκπαιδεύεται και έτσι χτίζει λειτουργίες» ανέφερε χαρακτηριστικά.
Βέβαια, επεσήμανε ότι η τεχνολογία είναι γνωστή αλλά οι εφαρμογές της καθυστερούν, αφού σημείωσε ότι η ιατρική έρευνα κινείται με κάπως ράθυμα. «Άλλο είναι να ξέρουμε θεωρητικά τι γίνεται στον εγκέφαλο και άλλο να φτιάξουμε ένα μηχάνημα για την κλινική πράξη. Αυτό μπορεί να πάρει και δεκαετίες» ανέφερε.
Από εκεί και πέρα, οι νέες πρακτικές μπορούν να βοηθήσουν ανάπηρους για την αποκατάσταση της κίνησης; «Είναι μία προοπτική, αλλά οι έρευνες και οι πρόοδοι πλέον γίνονται από ιδιώτες» υπογράμμισε ο κ. Καλοχριστιανάκης και συμπλήρωσε: «Έτσι, οι πληροφορίες είναι διαβαθμισμένες και σε μεγάλο βαθμό μη προσβάσιμες. Αυτό που είναι γνωστό και ψιθυρίζεται σε όλη τη διεθνή ιατρική κοινότητα είναι ότι υπάρχει σοβαρή πρόοδος στη διακοπείσα σύνδεση δύο νευρώνων. Μάλιστα, πριν από αρκετά χρόνια ένα κομμάτι της έρευνας αυτής είχε ξεκινήσει στη Λάρισα. Δεν συζητάμε όμως για καμία ιατρική πράξη ακόμη».
Για το αν θα μπορούσαμε με τη χρήση τεχνολογίας να επαυξήσουμε την εγκεφαλική δυνατότητα σε ανθρώπους που δεν έχουν κάποιο πρόβλημα, για ν’ αποκτήσουν ιδιότητες και περισσότερες δυνατότητες, αρχικά ο ειδικός νευρολόγος αναρωτήθηκε αν κάτι τέτοιο είναι αυτό ευκταίο, και εξήγησε ότι η βελτίωση της εγκεφαλικής λειτουργίας επιτυγχάνεται με αρκετές τεχνικές, με πολλά εργαλεία για εγκεφάλους με βλάβες, που δεν είχαμε τα προηγούμενα έτη. Αντίστοιχα, σημείωσε ότι υπάρχουν τεχνικές βελτιστοποίησης, αλλά πιθανότατα πολλά δεδομένα δεν έχουν δημοσιοποιηθεί ακόμη.
«Είναι τόσο πολυπαραγοντική η εγκεφαλική λειτουργία όμως για να φτιαχτεί ένα αξιόπιστο πειραματικό μοντέλο. Μπορούμε να βελτιώσουμε πχ τη μνήμη και λέμε σε ανθρώπους 3ης ηλικίας με φυσιολογική ακόμη κόπωση του εγκεφάλου, είναι να συζητούν, ή αν είναι μόνοι τους να λύσουν σταυρόλεξα ή σουντόκου. Αλλού είναι η γλωσσική μνήμη για το σταυρόλεξο, και αλλού η αφαιρετική που χρειάζονται σπαζοκεφαλιές. Επίσης ο κύβος του Ρούμπικ βοηθάει στην οπτικοχωρική αντίληψη» συμπλήρωσε επίσης.
Η συζήτηση καταπολεμά την Άνοια
Από εκεί και πέρα, ο κ. Καλοχριστιανάκης αναφέρθηκε ειδικότερα στην προσπάθεια καταπολέμησης της Νόσου Αλτσχάιμερ, τονίζοντας αρχικά ότι απ’ όλες τις εγκεφαλικές λειτουργίες, αυτή που για να γίνει σωστά επιστρατεύει μεγαλύτερο κομμάτι του εγκεφαλικού φλοιού είναι η κρίση. Οπότε υπογράμμισε ότι η Άνοια εξελίσσεται καλύτερα στην κοινότητα, με το άτομο να έχει δραστηριότητες. «Επειδή αυτοί οι άνθρωποι είναι κουραστικοί, αρκετοί φροντιστές σκέφτονται ότι αν τους φροντίσουν και τους βάλουν μπροστά στην τηλεόραση έχουν κάνει τη δουλειά τους, αλλά αυτό είναι ένα πολύ μικρό ποσοστό. Η υπόλοιπη δουλειά είναι να τους μιλάς και να σου λένε τη γνώμη τους. Αναγκαζόμενοι να πουν τη γνώμη τους έχουν κουράσει και γυμνάσει πολύ αποτελεσματικά τον εγκέφαλό τους» κατέληξε.
Απόδοση ραδιοφωνικής συνέντευξης: ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟΣ ΤΡΙΜΜΗΣ
