Μεγάλη ευρωπαϊκή χρηματοδότηση για την ανάπτυξη κινητής μονάδας δέσμευσης διοξειδίου του άνθρακα δυναμικότητας 10 τόνων ημερησίως σε τρεις βιομηχανικές εγκαταστάσεις -οι δύο στην Ελλάδα, σε Μαγνησία αρχικά και έπειτα σε Βοιωτία– εξασφάλισε πρόταση του Εθνικού Κέντρου Έρευνας και Τεχνολογικής Ανάπτυξης (ΕΚΕΤΑ) και του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης (ΑΠΘ).
Δύο διεθνείς ενεργειακοί κολοσσοί συμμετέχουν στην ευρωπαϊκή κοινοπραξία, που σύστησαν ερευνητικά κέντρα και πανεπιστήμια, επιχειρήσεις και επιχειρηματικοί φορείς από την Ελλάδα, το Ηνωμένο Βασίλειο, τη Γαλλία, τη Γερμανία, την Αυστρία και την Ολλανδία, συγκεντρώνοντας υψηλότατη βαθμολογία στο πλαίσιο προκήρυξης του χρηματοδοτικού πλαισίου «Horizon Europe».
Η πρωτοποριακή πρόταση με την ονομασία «HiRECORD» είναι το αποτέλεσμα μακροχρόνιων προσπαθειών του ΑΠΘ και του ΕΚΕΤΑ. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει καλέσει τους εταίρους, της μεγάλης διεθνούς κοινοπραξίας για την υπογραφή του συμφωνητικού χρηματοδότησης, μετά την οποία θα είναι ανακοινώσιμα και τα αναλυτικά στοιχεία για τον προϋπολογισμό εκατομμυρίων του προγράμματος, το χρονοδιάγραμμα υλοποίησής του και τον τρόπο συμμετοχής κάθε εταίρου.
Για το μεγάλο αυτό και καινοτόμο έργο μίλησε στο Ράδιο ΈΝΑ και τη ΜΑΓΝΗΣΙΑ, ο Δρ. Αθανάσιος Παπαδόπουλος, συντονιστής της κοινοπραξίας Ερευνητής Β’ του ΕΚΕΤΑ, καθώς το πρώτο σημείο εφαρμογής θα αφορά βιομηχανία στη Μαγνησία.
Συνέντευξη στον Ηλία Κουτσερή
«Λύσεις τεχνολογίας που θα μπορούν να δεσμεύσουν το διοξείδιο του άνθρακα»
Όπως εξήγησε ο κ. Παπαδόπουλος, το διοξείδιο του άνθρακα δημιουργεί πολύ σοβαρό πρόβλημα, λόγω της χρήσης ορυκτών καυσίμων και είναι ένα αέριο θερμοκηπίου και συντελεί στην αύξηση της μέσης θερμοκρασίας του πλανήτη. Επειδή είναι δύσκολο να απεμπλακούμε άμεσα από τα ορυκτά καύσιμα κι επιπλέον επειδή υπάρχουν βιομηχανίες που για να παράξουν το προϊόν τους χρησιμοποιούν πρώτη ύλη που έχει αποθηκευμένο διοξείδιο του άνθρακα θα πρέπει να αναπτύξουμε λύσεις τεχνολογίας που θα μπορούν να το δεσμεύσουν.
Ένα μεγάλο πρόβλημα με αυτές τις τεχνολογίες αυτή τη στιγμή, επεσήμανε ο ίδιος, είναι ότι καταναλώνουν πολύ μεγάλα ποσά ενέργειας και οι πάγιες επενδύσεις για την κατασκευή αυτών των μονάδων, είναι πολύ υψηλές σε κόστος. Αυτά τα δύο ζητήματα, θα προσπαθήσουν να επιλύσουν οι Έλληνες επιστήμονες, μέσω του HiRECORD.
«Πρόκειται για μια πολύ καινοτόμα τεχνολογία, η οποία θα επιτρέψει τη μείωση του μεγέθους και άρα της πάγιας επένδυσης αυτού του είδους των μονάδων από τη μία και από την άλλη θα χρησιμοποιήσει κάποια υλικά που χρησιμοποιούνται για τη δέσμευση του διοξειδίου του άνθρακα, που θα επιτρέψουν τη μείωση της ενέργειας πάρα πολύ.
Έγιναν ήδη τα πρώτα πειράματα
Είναι μια εφαρμογή που μπορεί να επεκταθεί σε εγκατάσταση σε πολλών ειδών βιομηχανίες, οπουδήποτε υπάρχει χρήση ορυκτών καυσίμων ή οπουδήποτε υπάρχει διοξείδιο του άνθρακα», επεσήμανε ο κ. Παπαδόπουλος.
Ήδη υπάρχουν μικρότερου μεγέθους μονάδες, στις οποίες έχουν γίνει πειράματα για να δει η ερευνητική ομάδα την επίδοσή τους, πως λειτουργούν και τώρα γίνεται η μετάβαση στο επόμενο στάδιο που αφορά στην κλιμάκωσή τους στους 10 τόνους δέσμευσης την ημέρα διοξειδίου του άνθρακα. «Όσο αυξάνει η κλίμακα, δημιουργούνται νέα προβλήματα, πρέπει να εξαχθεί καινούργια γνώση, η οποία θα μας επιτρέψει στο τέλος να μπορέσουμε να φτιάξουμε μεγάλες μονάδες που θα αντιστοιχούν στις δυναμικότητες εκπομπών που απαιτούνται από τη βιομηχανία», σχολίασε ο ίδιος.
Το έργο αυτό θα χρειαστεί δύο χρόνια, αρχικά για τον σχεδιασμό των μονάδων σε αυτή την κλίμακα και έπειτα για την εγκατάσταση της πρώτης μονάδας, η οποία θα είναι στη Μαγνησία.
Το έργο συνολικά θα είναι τεσσάρων ετών κι αφού ολοκληρωθεί και βγουν τα συμπεράσματα των επιστημόνων, το επόμενο στάδιο θα είναι, σύμφωνα με τον κ. Παπαδόπουλο να αναζητηθεί μία χρηματοδότηση για μία μεγαλύτερης κλίμακας μονάδα, ίσως δεκαπλάσιας κλίμακας.
Η χρηματοδότηση του προγράμματος αποτέλεσε εθνική επιτυχία
Η βιομηχανία που έχει επιλεγεί στη Μαγνησία δεν δημοσιοποιείται μέχρι στιγμής, όμως οι Έλληνες ερευνητές συνεργάζονται με αυτή χρόνια και σε προηγούμενα έργα και γνωρίζουν τις απαιτήσεις που υπάρχουν, ενώ ήδη έχουν κάνει κάποιες δοκιμαστικές μελέτες.
Η χρηματοδότηση του προγράμματος αποτέλεσε εθνική επιτυχία, καθώς όπως εξήγησε ο κ. Παπαδόπουλος, κατατέθηκαν πάρα πολλές προτάσεις απ’ όλη την Ευρώπη και δόθηκαν μόνο δύο έργα σε όλη την Ευρώπη.
«Είναι μεγάλη η χρηματοδότηση και δίνονται λίγα έργα, γιατί προκρίνονται αυτά στα οποία μπορεί κανείς να πείσει ότι μπορεί να βγάλει ένα αποτέλεσμα καινοτόμο και εφαρμόσιμο. Εμείς επιλεγήκαμε γιατί καταφέραμε να αποδείξουμε την καινοτομία του προγράμματος και πως μπορούμε να βγάλουμε συμπεράσματα που έχουν τη δυνατότητα να εφαρμοστούν», κατέληξε ο ίδιος χαρακτηριστικά.
«HiRECORD»: «Αφαιρώντας το διοξείδιο του άνθρακα από τα καυσαέρια»
Η τεχνολογία δέσμευσης CO2, στην ανάπτυξη της οποίας συνέβαλαν καθοριστικά το ΕΚΕΤΑ και το ΑΠΘ, χρησιμοποιεί υγρούς διαλύτες, οι οποίοι αφαιρούν επιλεκτικά το διοξείδιο του άνθρακα από το ρεύμα των καυσαερίων, προτού αυτά εκλυθούν στην ατμόσφαιρα. Εστιάζει στη μείωση του κόστους δέσμευσης του διοξειδίου του άνθρακα, βασικού αερίου που συνδράμει στη δημιουργία του φαινομένου του θερμοκηπίου, ώστε ο στόχος της Ευρωπαϊκής Ένωσης για μηδενικές εκπομπές το 2050 να μπορεί να ικανοποιηθεί.
Οι επιστημονικές και τεχνολογικές ανακαλύψεις αναπτύσσονται σε κλίμακα και ενσωματώνονται στην εφαρμογή σε πραγματικές συνθήκες που επικρατούν στην καμινάδα μονάδων παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας και βιομηχανικών προϊόντων.
Σε ό,τι αφορά την τεχνικοοικονομική μελέτη εφικτότητας του εγχειρήματος γίνεται πλήρης ανάλυση όλων των διαστάσεων της αλυσίδας μείωσης του ανθρακικού αποτυπώματος, εκκινώντας με την διεργασία της δέσμευσης διοξειδίου του άνθρακα, την εξοικονόμηση ενέργειας, και ολοκληρώνοντας με τη χρήση και αποθήκευση του δεσμευμένου διοξειδίου του άνθρακα.
Η πρόταση περιλαμβάνει ενδελεχή
μελέτη και των κοινωνικών επιπτώσεων
Η πρόταση περιλαμβάνει επίσης ενδελεχή μελέτη των κοινωνικών επιπτώσεων της εφαρμογής της τεχνολογίας σε μεγάλο αριθμό κλάδων του παραγωγικού ιστού με επίκεντρο την αποδοχή της από το ευρύ κοινό και την ανάπτυξη πολιτικών ενθάρρυνσης των επενδύσεων στην καθαρή παραγωγή προϊόντων και παροχή υπηρεσιών.
Σημειώνεται ότι για το Εργαστήριο Ανάπτυξης Ολοκληρωμένων Συστημάτων Διεργασιών (ΕΑΝΟΣΥΣ) του Ινστιτούτου Χημικών Διεργασιών και Ενεργειακών Πόρων (ΙΔΕΠ) του ΕΚΕΤΑ και το Εργαστήριο Δυναμικής Μηχανών του Τμήματος Μηχανολόγων Μηχανικών (ΤΜΜ) του ΑΠΘ -στην ομάδα του Αριστοτελείου συμμετέχουν επίσης το Εργαστήριο Μεταλλογνωσίας του ΤΜΜ και το Τμήμα Ψυχολογίας του πανεπιστημίου – η πρόταση που επιλέχθηκε για χρηματοδότηση αποτελεί τη συνέχεια δυο Ευρωπαϊκών και δυο εθνικών ερευνητικών έργων, χρηματοδοτούμενων από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης μέσω της Γενικής Γραμματείας Έρευνας και Καινοτομίας.
