Τη Δευτέρα 24 Μαρτίου στις 19:00 θα λάβει χώρα στο Πολιτιστικό Κέντρο Ν. Ιωνίας η πανηγυρική εκδήλωση του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας για την επέτειο της 25ης Μαρτίου. Στην εκδήλωση θα παρουσιαστεί το νέο βιβλίο του συγγραφέα, αρχιτέκτονα και πολεοδόμου Δρ. Ηλία Μεσσίνα με τίτλο «Το ΚΑΛ». Ο κ. Μεσσίνα, αν και βρίσκεται αυτές τις ημέρες στην Ιερουσαλήμ, μίλησε ζωντανά στον αέρα του Ράδιο ΕΝΑ 102,5 και στον Ηλία Κουτσερή για το νέο βιβλίο και τη σύνδεσή αυτού με τον Βόλο αλλά και μία ίσως «μεταφυσική» σύνδεση του συγγραφέα με τον Βολιώτη Σεπτώβ Σαμουήλ.
«Το ΚΑΛ» είναι το τρίτο βιβλίο μίας τριλογίας, όπως είπε ο συγγραφέας, που ξεκίνησε το 2022, με το πρώτο βιβλίο «Η Συναγωγή». Το δεύτερο βιβλίο ονομάστηκε «το Συναγώι», που είναι ο τρόπος που οι Εβραίοι Ρωμανιώτες αποκαλούσαν τη Συναγωγή και το τρίτο βιβλίο «το ΚΑΛ» είναι ο τρόπος που οι Σεφαρδίτες Εβραίοι αποκαλούσαν τη συναγωγή τους. Ουσιαστικά Καλ ή Κάλλ είναι μία εβραϊκή λέξη, που είναι η κοινότητα, δηλαδή ο κόσμος ο οποίος χρησιμοποιεί τη Συναγωγή.
Το Καλ και η σύνδεσή του με τον Βόλο
«Το Καλ» όμως έχει μία ιδιαίτερη σχέση με τον Βόλο. Σύμφωνα με τον κ. Μεσσίνα μεγάλο μέρος του βιβλίου βασίζεται σε ένα πολύ σπάνιο αρχείο, που ήρθε στην κατοχή του μόλις πρόπερσι. Το αρχείο αυτό ήταν του Βολιώτη αρχιτέκτονα του Σεμτώβ Σαμουήλ , ο οποίος γεννήθηκε στον Βόλο το 1939 και πέθανε στο Λονδίνο το 2009 . Ήταν μέλος της Εβραϊκής κοινότητας, σπούδασε αρχιτεκτονική στη Θεσσαλονίκη στο Αριστοτέλειο και έφυγε για την Αγγλία το 1969 για το μάστερ του, αλλά έμεινε εκεί και έζησε με την οικογένειά του έως τον θάνατό του.
«Στο βιβλίο αναφέρεται και ο Βόλος . Μέσα από την ιστορία του Σεμτώβ Σαμουήλ μιλάω στο βιβλίο για την ιστορία της Εβραϊκής Κοινότητας του Βόλου, αλλά και του Βόλου γενικότερα, για τον σεισμό, τις πλημμύρες, για την κοινότητα, το Ολοκαύτωμα και μετά πηγαίνουμε σε άλλες πόλεις , στη Δράμα, στη Βέροια, στην Πάτρα. Ουσιαστικά το Καλ είναι γραμμένο από δύο άτομα, από εμένα και τον Σαμουήλ εμμέσως με την συναίνεση της οικογένειάς του. Ουσιαστικά μέσα από το βιβλίο αυτό μιλά και ο ίδιος ο Σαμουήλ για τη ζωή του, για τα χρόνια που ήταν σχολείο στον Βόλο και οι παλιοί του Βόλου θα θυμηθούν πράγματα μέσα από τον ίδιο τον Σαμουήλ», είπε χαρακτηριστικά ο κ. Μεσσίνα.
Μάλιστα, στο βιβλίο του ο κ. Μεσσίνα μιλά για τις Συναγωγές σε διάφορες πόλεις της Ελλάδας, συναγωγές που επισκέφθηκε ο ίδιος κατά τη διάρκεια εκπόνησης του διδακτορικού του το 1993 και είναι συναγωγές που πήγε και ο Σαμουήλ, αφήνοντας αποτυπώσεις και σημειώσεις στα τετράδιά του.
Η κοινή συνύπαρξη
«Για μένα ήταν ενδιαφέρουσα η συγγραφή αυτού του βιβλίου, γιατί ήταν σαν να ζούσα διπλή ζωή, τη δική μου και του Σαμουήλ συγχρόνως», τόνισε ο κ. Μεσσίνα αναφερόμενος στο βιβλίο του αλλά και στον επηρεασμό του από τον Σαμουήλ, ο οποίος κορυφώνεται στο τέλος του βιβλίου μέσα από μία έκπληξη και μία μεταφυσική ίσως συνύπαρξη.
«Στο τέλος του βιβλίου υπάρχει και μία έκπληξη. Γίνεται ένας νοητός διάλογος μεταξύ εμένα και του Σαμουήλ. Δύο αρχιτέκτονες κάθονται και συζητάνε, κοιτάμε πίσω, μιλάμε για τη ζωή του Σαμουήλ, τις συναγωγές τον πόλεμο και λέγονται πολλά βασισμένα στο βιογραφικό του Σαμουήλ, στις συζητήσεις με την οικογένειά του. Μάλιστα, ο Σαμουήλ περιγράφει σε ένα από τα τετράδιά του, όταν ετοιμάζονταν για τη γιορτή της 25ης Μαρτίου το 1956 ή 1957. Μας βάζει δηλαδή στην εικόνα ενός νεαρού, που ζει στον Βόλο τη δεκαετία του 50 μέσα από τα γραπτά του», επεσήμανε χαρακτηριστικά.
Ο κ. Μεσσίνα όμως συνεχίζει την έρευνά του για τις Συναγωγές και κάθε του περιοδεία για την παρουσίαση του βιβλίου είναι σαν μία ευκαιρία για συγκεντρώνει νέα στοιχεία, νέες μαρτυρίες και νέες πληροφορίες για τις Συναγωγές, υλικό δηλαδή για περισσότερα βιβλία.
Αυτή η σύνδεση του παρελθόντος με το παρόν και το μέλλον, που κάνει ο ίδιος, το ταξίδι στη μνήμη, είναι σημαντικό ώστε η ιστορία να παραμείνει ζωντανή. «Πρέπει να θυμόμαστε, να περνάμε τη γνώση και μνήμη από τη μια γενιά στην άλλη. Εγώ, προσπαθώ να είμαι ο κρίκος μεταξύ της μίας γενιάς στην επόμενη», κατέληξε ο συγγραφέας.
Απόδοση ραδιοφωνικής συνέντευξης: Δήμητρα Παλαιοδημοπούλου
