Μια μοναδική ευκαιρία, να ακούσουν μέρος πρωτότυπων αφηγήσεων, οι οποίες μεταδόθηκαν για πρώτη φορά δημόσια, είχαν οι ακροατές του Ράδιο Ένα, το πρωί της περασμένης Τρίτης, όπου μέσα από την εκπομπή που παρουσίασε ο Ηλίας Κουτσερής, ακούστηκαν ηχητικά ντοκουμέντα ανθρώπων απ΄τη Μαγνησία, που έζησαν μεγάλο χρονικό διάστημα της ζωής τους, σε στρατόπεδα καταναγκαστικής εργασίας στη Γερμανία, την περίοδο της ναζιστικής Κατοχής.
Με τη συνδρομή της Ομάδας Προφορικής Ιστορίας Βόλου (Ο.Π.Ι.ΒΟ.), του Τμήματος Ιστορίας, Αρχαιολογίας και Κοινωνικής Ανθρωπολογίας (Ι.Α.Κ.Α.) του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, των ΓΑΚ Μαγνησίας και των ίδιων των πρωταγωνιστών αυτής της οδυνηρής ιστορίας, οι συγκεκριμένες μαρτυρίες, που έχουν καταγραφεί, με ιδιαίτερη ευλάβεια τα τελευταία χρόνια, θα αποτελέσουν ανεκτίμητο υλικό, μελέτης αυτής της χρονικής περιόδου και των στρατοπέδων αναγκαστικής εργασίας, ζητήματα, για τα οποία, γνωρίζουμε μέχρι τώρα ελάχιστα…
«Θα φωτιστούν άγνωστες πτυχές»
Παράλληλα, εξαιρετικά ενδιαφέρουσα, καθώς θα φωτίσει μια περίοδο για την οποία δεν γνωρίζουμε πολλές πτυχές της ιστορίας, θα είναι η εκδήλωση του ερχόμενου Σαββάτου, που θα γίνει στο αμφιθέατρο «Δημ. Σαράτσης» του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας με θέμα: «Μαγνησιώτες στα ναζιστικά στρατόπεδα καταναγκαστικής εργασίας: μια άγνωστη ιστορία», που αποτέλεσε και την αφορμή για την προαναφερόμενη εκπομπή.
Στην εκδήλωση θα ακουστούν οι μαρτυρίες έξι Μαγνησιωτών οι οποίοι είχαν μεταφερθεί σε στρατόπεδα καταναγκαστικής εργασίας κυρίως στην Γερμανία στη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, όπως ανέφερε στο Ράδιο ΕΝΑ και τον Ηλία Κουτσερή, η Ρίκη Βαν Μπούσχοτεν ομότιμος καθηγήτρια κοινωνικής ανθρωπολογίας στο Τμήμα Ιστορίας, Αρχαιολογίας και Κοινωνικής Ανθρωπολογίας του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας και πρόεδρος της Ένωσης Προφορικής Ιστορίας Ελλάδας.
«Σημαντικό να μάθει η νέα γενιά»
Η καθηγήτρια είπε, ότι στην Ελλάδα πολύ λίγα ξέρουμε για την φύση του φασισμού, στο σχολεία ελάχιστα πράγματα μαθαίνουν τα παιδιά και είναι σημαντικό να μάθει η νέα γενιά.
Η ίδια είπε, ότι έχει γίνει αυτή η δουλειά, για την οποία δεν υπάρχει ακόμη βιβλιογραφία, ο κόσμος ξέρει για το ολοκαύτωμα, για τα αντίποινα που έγιναν, τις εκτελέσεις, ενώ για τους Έλληνες που στάλθηκαν στα ναζιστικά στρατόπεδα συγκέντρωσης για καταναγκαστική εργασία, δεν ξέρουμε σχεδόν τίποτα.
«Είμαστε τυχεροί που βρήκαμε έξι άτομα στην περιοχή μας που κατέθεσαν τις εμπειρίες και τις μαρτυρίες τους και μαθαίνουμε κάτι περισσότερο, ενώ έχουμε μελετήσει το μητρώο του Συλλόγου που δημιούργησαν το 1961, για να πάρουν αποζημίωση, με μια Ελληνογερμανική συμφωνία που έγινε τότε», ανέφερε η κα Βαν Μπούσχοτεν.
Υπήρξε σύλλογος με 160 μέλη
Όπως εξήγησε, στην εκδήλωση θα δοθεί πρώτα μια γενική εικόνα για το φαινόμενο της καταναγκαστικής εργασίας και στη συνέχεια μια γενική εικόνα από το μητρώο των πρώην ομήρων, διότι ένας από τους πληροφορητές ήταν ταμίας του Συλλόγου και παραχώρησε αυτό το σημαντικό έγγραφο, που δείχνει ότι υπήρχαν 160 μέλη, χωρίς να ανήκουν όλοι στον Σύλλογο, αλλά δίνει μια εικόνα τι ήταν αυτοί οι άνθρωποι.
Η καθηγήτρια τόνισε ότι είναι σημαντικό να ξεχωρίσουμε τα στρατόπεδα θανάτου, που στάλθηκαν Εβραίοι και Ρομά με σκοπό την άμεση εξόντωσή τους και τα άλλα στρατόπεδα που ήταν μικτά (θανάτου- εργασίας) καθώς και τα στρατόπεδα που ήταν μόνο εργασίας.
«Τον τελευταίο χρόνο του πολέμου, σχεδόν
όλη η Γερμανία ήταν σαν… ένα στρατόπεδο»
«Θα δείξουμε μια φοβερή εικόνα ότι τον τελευταίο χρόνο του πολέμου, σχεδόν όλη η Γερμανία, ήταν σαν… ένα στρατόπεδο, καθώς υπήρχαν πάρα πολλά. Βέβαια, οι Έλληνες ήταν μια μικρή μειοψηφία, σε περίπου 13 εκ. κρατούμενους που έκαναν καταναγκαστική εργασία, οι περισσότεροι ήταν Σοβιετικοί, Πολωνοί και Γάλλοι», τόνισε και πρόσθεσε ότι την ιστορία των Ελλήνων δεν την έχει ψάξει κανείς.
Η κα Βαν Μπούσχοτεν εξήγησε ότι όταν τελείωσε ο Β’ Παγκόσμιος Πόλεμος και οι άνθρωποι επέστρεφαν από τα στρατόπεδα, στην Ελλάδα ξεκινούσε ο εμφύλιος και αντί να τους χαιρετίσουν σαν ήρωες που επέζησαν από μια τόσο σκληρή εμπειρία, θεωρήθηκαν… ύποπτοι ως αντιστασιακοί και αυτή η περίοδος ξεχάστηκε. Κάποιοι ήταν αντάρτες και σκοτώθηκαν, άλλοι στάλθηκαν εξορία στην Μακρόνησο και άλλοι αντιμετωπίστηκαν με την «λευκή τρομοκρατία».
«Αυτή την ιστορία δεν την ξέρουμε ολόκληρη, την ψάχνουμε ακόμη, αλλά κάτι έχουμε βρει και είναι σημαντικό να το μοιραστούμε με το κοινό του Βόλου, τόνισε η καθηγήτρια κοινωνικής ανθρωπολογίας.
Όσοι επιθυμούν να ακούσουν την εκπομπή με τα αποσπάσματα των μαρτυριών , μπορούν να επισκεφθούν τον κόμβο
