Στο αρχικό κείμενο για το Ασφαλιστικό επιχειρήθηκε ο συγκερασμός του στόχου για ελάφρυνση, από την μία μεριά, όσων έχουν ή δηλώνουν χαμηλά εισοδήματα (σ.σ. αφορά στην πλειονότητα των ελεύθερων επαγγελματιών με λίγα έσοδα αλλά, και όσων φοροδιαφεύγουν) και η μεταφορά του κόστους καταβολής των σημερινών συντάξεων (σ.σ. στο βαθμό που δεν προβλέπεται σημαντική μείωση των υφισταμένων αποδοχών) σε όσους εμφανίζουν κάπως υψηλότερο εισόδημα…
Και επίσης την αντίφαση της διπλής τιμωρίας των νυν επιχειρηματιών. Οι οποίοι καλούνται να πληρώσουν υψηλές εισφορές αλλά, αντιμετωπίζονται σαν παρίες όταν γίνουν αυριανοί λήπτες των παροχών καθώς το σύστημα όχι μόνο δεν αντιπαρέχει τις καταβαλλόμενες εισφορές αλλά, τους οδηγεί σε συντάξεις φτώχειας…
Ταυτόχρονα το σχέδιο Κατρούγκαλου εμπεριέχει πολλές κρυφές ρυθμίσεις που οδηγούν σε μείωση τόσο των νέων συντάξεων (για αιτήσεις από 1/1/2016) όσο και των ήδη καταβαλλομένων (παρά τις περί του αντιθέτου υπουργικές διαβεβαιώσεις…).
Συγκεκριμένα, τουλάχιστον σε 20 περιπτώσεις το σύστημα προβλέπει κρυφές μειώσεις, δεν αποδίδει καταβληθείσες εισφορές και εμπαίζει τους ασφαλισμένους:
1.Τα οικογενειακά επιδόματα (προστατευόμενα-ανήλικα τέκνα, ΑΜΕΑ) περιορίζονται στο 8%-10%, έναντι 20% που ισχύει στο ΙΚΑ. Αυτό οδηγεί σε κρυφές περικοπές άνω του 10% και στους ήδη συνταξιούχους.
2.Δεν προβλέπεται επίδομα γάμου (10%) στους συνταξιούχους (παλιούς και νέους). Κάτι που οδηγεί σε οριζόντιες μειώσεις 10% στις ήδη καταβαλλόμενες συντάξεις.
3.Από την καλύτερη πενταετία (της τελευταίας δεκαετίας) η βάση υπολογισμού της σύνταξης πηγαίνει στο σύνολο του εργασιακού βίου. Με αποτέλεσμα να μειώνονται οι συντάξεις. Ωστόσο, οι μισθωτοί του ιδιωτικού τομέα (και του δημοσίου μέχρι το 2011) πληρώνουν εισφορές επί 14 μήνες το χρόνο (Δώρα Χριστουγέννων και Πάσχα και επίδομα αδείας) αλλά, οι συντάξιμες αποδοχές υπολογίζονται -με το σχέδιο Κατρούγκαλου- επί 12 μήνες το χρόνο… Ένα σύστημα που υποστηρίζει ότι στηρίζεται και στην ανταποδοτικότητα είναι το πρώτο θέμα που πρέπει να σεβαστεί…
4.Δεν έχει αποσαφηνιστεί με ποιο τρόπο θα υπολογιστούν οι καταβληθείσες εισφορές πριν το 2002 στο ΙΚΑ (και για περισσότερα χρόνια, προ του 2008 ή 2010 σε άλλα ταμεία). Και αυτό γιατί δεν υπάρχουν μηχανογραφημένα στοιχεία παλαιότερα. Υπάρχει ο κίνδυνος εδώ να ληφθεί υπόψη η (αρνητική) περίοδος των μνημονίων και της μείωσης των μισθών από το 2010 και μετά ως βάση και, με αυτή την περίοδο ως μπούσουλα, να γίνει αυθαίρετος υπολογισμός των εισφορών εφ ολοκλήρου του εργασιακού βίου. Και έτσι να προκληθεί τεχνητή μείωση των μελλοντικών συντάξεων.
Στους δημοσίους υπαλλήλους δεν υφίστανται καν εισφορές μέχρι το 1992.
5.Οι εισφορές για ετήσιο εισόδημα πάνω από 25.000 ευρώ δεν έχουν σχέση με την σύνταξη (αφορά κυρίως τους ελεύθερους επαγγελματίες και λιγότερο του μισθωτούς-στελέχη του ιδιωτικού τομέα).
6.Ψευδώς αναφέρεται ότι η αύξηση των ασφαλιστικών εισφορών κατά 1,5 ποσοστιαία μονάδα για την επικουρική σύνταξη, κάτι που επιβαρύνει κατά μία (1) μονάδα την εργασία και μισή(0,5) μονάδα τον εργαζόμενο, (σ.σ. από 6% στο 7,5% στο ΕΤΕΑ) λύνει το πρόβλημα των εσόδων. Η αναπροσαρμογή αυτή δεν αναμένεται να αποφέρει πάνω από 300 εκ. ευρώ σε ετήσια βάση. Άρα, απαιτούνται άλλα 300 εκ. ευρώ προκειμένου να μην μειωθούν οι επικουρικές για το 2016 (το ίδιο θα συμβαίνει και τα επόμενα χρόνια).
7.Η υπαγωγή του επικουρικού του ΝΑΤ στο ΕΤΕΑ συνεπάγεται ετήσια επιβάρυνση 120 εκ ευρώ. Συν 30 εκ. από την επαναφορά των επικουρικών συντάξεων των πρώην υπαλλήλων της Αγροτικής Τράπεζας. Επειδή γι’αυτές τις κατηγορίες δεν προβλέπεται κάλυψη των ελλειμμάτων, το κόστος θα επιμεριστεί με μειώσεις των ήδη καταβαλλομένων συντάξεων στο σύνολο των συνταξιούχων του ΕΤΕΑ.
8.Το σχέδιο σκοπίμως μπερδεύει την «Κοινωνική Ασφάλιση» με την «ασφάλεια». Η πρώτη είναι ανταποδοτική και καλύπτεται μέσω των εισφορών, ενώ η δεύτερη είναι προνοιακή και καλύπτεται από τον προϋπολογισμό. Έτσι, με το σχέδιο Κατρουγκαλου αποσύρεται το κράτος από το ΕΚΑΣ (για όσο καιρό αυτό θα καταβάλλεται και σε όσους θα καταβάλλεται) και αυτό θα πληρώνεται από τις εισφορές των εν ενεργεία (σ.σ. μετατρέποντας τις υποτιθέμενες ανταποδοτικές εισφορές σε… φορολογία). Επίσης, η σύνταξη ανασφαλίστου, τα 360 ευρώ που αναφέρονται στο σχέδιο και θα δίνονται στο 67ο έτος με εισοδηματικά κριτήρια, θα καταβάλλονται επίσης από τους ασφαλισμένους και όχι τον προϋπολογισμό (φορολογούμενους).
9.Το κράτος αποσύρεται από την τριμερή χρηματοδότηση (συνταγματική πρόβλεψη) και περιορίζεται σε ένα προνοιακό επίδομα 384 ευρώ το μήνα. Αν δε αυτό χορηγηθεί τελικά, όπως διεκδικεί το ΔΝΤ, μόνο με εισοδηματικά κριτήρια η αντισυνταγματικότητα της ρύθμισης θα είναι προφανής..
10.Προβλέπεται διαφορετικό ποσοστό σύνταξης για αιτήσεις που καταβλήθηκαν προ της 1/1/2016 και άλλο μετά από αυτή την ημερομηνία. Είναι προφανέστατη η αντισυνταγματικότητα της διάταξης εφόσον πρόκειται για ίδιες προϋποθέσεις ασφάλισης (έτη και εισφορές)… Και αυτό καθώς καταστρατηγείται η αρχή της ίσης αντιμετώπισης από τον νόμο…
11.Οι αναπηρικές συντάξεις, ακόμη και η εθνική σύνταξη, θα είναι μειωμένες. Θα τιμωρούνται όσοι από ατυχία στην εργασία κατέστησαν ανίκανοι προς βιοπορισμό…
12.Οι μειωμένοι συντελεστές αναπλήρωσης (σύνταξης) για πάνω από 25 έτη ασφάλισης με το νέο ασφαλιστικό ουσιαστικά ακυρώνουν την 35ετία και τα θεμελιωμένα δικαιώματα όσων τα κατοχύρωσαν την τριετία 2010-12. Και αυτά τα δικαιώματα, θεωρητικά, είχαν γίνει αποδεκτά-σεβαστά από τον νομοθέτη έκτοτε…
13.Υπολογίζονται με το νέο τρόπο οι επικουρικές συντάξεις ακόμη και για αιτήσεις που υποβλήθηκαν μέσα στο 2015 (αναδρομική ποινή).
14.Στο άρθρο 48 προβλέπεται ότι για διαφορά στη σύνταξη (μεταξύ του νέου τρόπου υπολογισμού και του νόμου 3863/10, του λεγόμενου νόμου Λοβέρδου-Κουτρουμάνη) πάνω από 20% θα καταβάλλεται το ήμισυ αυτής (10%). Πέραν του γεγονότος ότι ο ίδιος ο νομοθέτης παραδέχεται ότι φέρνει ένα σχέδιο για το συνταξιοδοτικό με τεράστιες αποκλίσεις εν σχέσει με τα ισχύοντα, άρα καταρρίπτεται ο ισχυρισμός ότι δεν θα μειωθούν οι συντάξεις, προκύπτει και σκαστή αδικία. Αν η σύνταξη με το νέο τρόπο υπολογισμού είναι μειωμένη κατά 19% δεν θα επιδέχεται καμίας διόρθωσης…
15. Το βάρος του ασφαλιστικού εντοπίζεται σε τρία ταμεία. Το ΝΑΤ, όπου οι συνταξιούχοι υπερκαλύπτουν του εν ενεργεία, τον κλάδο των ελευθέρων επαγγελματιών (ΟΑΕΕ) και τους αγρότες.
Ως προς το επικουρικό του ΝΑΤ ο κ.Κατρουγκαλος το ταμειακό πρόβλημα το μεταφέρει στους λοιπούς ασφαλισμένους. Οι οποίοι θα κληθούν να ζήσουν με λιγότερες αποδοχές (μείωση επικουρικών) προκειμένου το ΕΤΕΑ να ενσωματώσει και τις υποχρεώσεις του επικουρικού των Ναυτικών.
Ως προς τον ΟΑΕΕ, το 55% των ασφαλισμένων δεν πληρώνουν εισφορές επικαλούμενοι την οικονομική κρίση και την πτώση του τζίρου στην αγορά. Επ’ αυτού ο κ.Κατρούγκαλος εισηγείται την δραστική μείωση των εισφορών των ελευθέρων επαγγελματιών ως και 70%. Παρά ταύτα, δεν υπάρχει καμία αναλογιστική μελέτη, ούτε καν απλή οικονομική μελέτη που να καταδεικνύει εάν μετά την εξέλιξη αυτή επιστρέφουν ασφαλισμένοι στον ΟΑΕΕ. Και από ποιόν αριθμό ασφαλισμένων και πάνω επέρχεται οικονομική ισορροπία ( ο αυξημένος αριθμός ασφαλισμένων λόγω χαμηλών ασφαλίστρων να υπερκαλύπτει την μείωση των εισφορών).
Αντιθέτως, το σχέδιο προβλέπει… υπερασφάλιση όσων ελευθέρων επαγγελματιών οι οποίοι ξεπερνούν τα 20.000 ευρώ εισόδημα το χρόνο. Οι οποίοι επιβαρύνονται με μη ανταποδοτικές εισφορές. Απλώς, η εισφορά θα λειτουργεί κάτι σαν φορολογία την οποία θα καλούνται να πληρώσουν υποχρεωτικά οι ελεύθεροι επαγγελματίες προκειμένου να καλυφθεί το κενό που δημιουργείται στα έσοδα από την βύθιση των εισφορών των χαμηλών εισοδημάτων. Και αυτό επιβάλλεται σαν τιμωρία εντός ενός συστήματος το οποίο, υποτίθεται στηρίζεται αποκλειστικά στην ανταποδοτικότητα. Αλλά, στην συγκεκριμένη περίπτωση έχουμε υποχρεωτική διανομή ή δέσμευση (δήμευση;) της περιουσίας του (εν ενεργεία) πιο ευρώστου υπέρ του εισοδήματος του αδυνάτου (συνταξιούχου).
16.Με την συνάθροιση στο φορολογητέο εισόδημα και της ασφαλιστικής εισφοράς (σ.σ μέτρο θετικό αν εξαιρέσει κανείς την φοροδιαφυγή στα χαμηλά εισοδήματα και την επιβαλλόμενη –μη ανταποδοτική- επιβάρυνση στα υψηλά) δημιουργείται ένα εκρηκτικό κοκτέιλ παραοικονομίας.
Αν ο ελεύθερος επαγγελματίας κόψει απόδειξη και δεν… ιδιοποιηθεί τον ΦΠΑ τότε αυξάνεται το φορολογητέο εισόδημα. Άρα, πέραν του ΦΠΑ θα πληρώσει και περισσότερο φόρο, ίσο με το 33% του
εισοδήματός του εάν αυτό είναι πάνω από 50.000 ευρώ. Επί αυτού θα επιβαρυνθεί με τέλος αλληλεγγύης 2%-4%, συν 650 ευρώ, κατ’ ελάχιστον, που είναι το τέλος επιτηδεύματος.
Τώρα, με το σχέδιο Κατρούγκαλου πάνω στο φορολογητέο εισόδημα έρχεται να «κουμπώσει» και η ασφαλιστική εισφορά (που για τους δικηγόρους μπορεί να ανέλθει στο 38% καθώς πληρώνουν για κύρια σύνταξη, υγεία, επικουρική και εφάπαξ). Και αποδεικνύεται κακή ιδέα να επιβαρύνει η πολιτεία με τόσα βάρη (φορολογικά και ασφαλιστικά) την απλή απόδειξη (τιμολόγιο). Γιατί έτσι αθροίζονται κίνητρα υπέρ της φοροδιαφυγής και της παραοικονομίας με τα ακριβώς αντίθετα του επιδιωκομένου(;) αποτελέσματα στην οικονομία.
17. Υπάρχει κίνδυνος πολλοί ελεύθεροι επαγγελματίες (π.χ. Υδραυλικοί, ταξιτζήδες κ.λπ) που λόγω φύσης του επαγγέλματος δύσκολα ελέγχονται φορολογικά, να παραμείνουν σε όλη την διάρκεια του επαγγελματικού βίου στο ασφαλιστικό όριο του εισοδήματος του ανειδίκευτου εργάτη (εισόδημα κάτω από 7.000 ευρώ το χρόνο). Και συνταξιοδοτούμενοι με 40 έτη ασφάλισης να απολαμβάνουν σύνταξη υψηλότερη του μηνιαίου εισοδήματος που δήλωναν, φορολογούνταν και πλήρωναν εισφορές.
Για παράδειγμα, με 40 έτη και ασφαλιστέο εισόδημα 600 ευρώ το μήνα ο δικαιούχος λαμβάνει ανταποδοτική σύνταξη 250 ευρώ. Συν 384 η εθνική σύνταξη= 634 ευρώ μηνιαίες αποδοχές ή 7610 το χρόνο. (Αν τώρα το όριο των 586 ευρώ– μισθός ανειδίκευτου εργάτη- αυξηθεί μελλοντικά σημαίνει ότι παράλληλα θα αυξηθεί και η εθνική σύνταξη, τα 384 ευρώ, καθώς και τα δύο ποσά συναρτώνται από το ΑΕΠ. Κατά συνέπεια το παράδειγμα είναι διαχρονικό και ισχύει για κάθε ελεύθερο επαγγελματία που δηλώσει εισόδημα έως 660 ευρώ -μέσα επίπεδα- και στο τέλος παίρνει μεγαλύτερη σύνταξη).
18.Το ακριβώς αντίθετο προκαλείται στους αγρότες. Οι εισφορές από 700 ευρώ το χρόνο υπερδιπλασιάζονται (σε 126 ευρώ το μήνα και 1516 το χρόνο για κύρια σύνταξη και υγεία) με αποτέλεσμα να μειώνονται τα έσοδα και να αυξάνονται οι ανασφάλιστοι αγρότες της περιφέρειας.
19. Πάρα πολλοί ασφαλισμένοι (Γιατροί και Μηχανικοί του δημοσίου, Δικηγόροι με έμμισθη εντολή κ.α.) αλλά και μισθωτοί που ασκούν και ελευθέριο επάγγελμα (ασφάλιση σε ΙΚΑ και ΟΑΕΕ) έχουν κατοχυρώσει δικαίωμα διπλής σύνταξης (με 16 έτη ασφάλισης το 50% της κατώτατης και με 20 έτη πλήρη κατώτατη σύνταξη ως δεύτερη…).
Με τον ενιαίο φορέα ΕΦΚΑ διαγράφεται αυτό το δικαίωμα και προβλέπεται μία σύνταξη. Η οποία θα υπολογιστεί μεν με αυξημένες (διπλές) εισφορές στην διάρκεια του εργασιακού βίου αλλά, θα επεμβαίνει το πλαφόν των 2.300 ευρώ ακυρώνοντας τις καταβληθείσες εισφορές και ανατρέποντες προσδοκίες μιας ζωής….
20. Το άρθρο 48 κάνει λόγο για διατήρηση της προσωπικής διαφοράς (μόνο) μέχρι τα μέσα του 2018 και, ακολούθως, την αφομοίωση αυτής. Και αυτό αποκαλύπτει το κρυφό σχέδιο για μείωση των αποδοχών και των ήδη (παλαιών) συνταξιούχων. (Σ.σ. Έστω και εάν μετά το θόρυβο ο κ.Κατρούγκαλος είπε ότι θα υπερκαλυφθεί αυτή η προσωπική διαφορά από τις μελλοντικές αυξήσεις). Και εδώ βρίσκεται η… μικρή διαφορά μεταξύ κυβέρνησης και δανειστών. Οι τελευταίο θέλουν να επιβληθούν οι μειώσεις τώρα ώστε να ανοίξει η συζήτηση για την απομείωση του ελληνικού χρέους, ενώ η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ/ΑΝΕΛ επιθυμεί διακαώς να αποφύγει το πικρό αυτό ποτήρι «παίζοντας» παράταση…
