Γράφει ο εκπαιδευτικός Πασχάλης Δήμου
Πόσο σημαντικό ρόλο διαδραματίζουν τα χρήματα στην ανάπτυξη και στη ζωή ενός παιδιού; Πόσα χρήματα μπορεί ή πρέπει να διαχειρίζεται ένα παιδί; Όλα αυτά είναι εύλογα ερωτήματα που θέτει στον εαυτό του ο κάθε γονιός. Ίσως γιατί πέρα από τον ρόλο που εξυπηρετούν τα χρήματα (στην αγορά αγαθών) στην περίπτωση των παιδιών αποτελούν και ένα μάθημα ζωής αλλά και ένα μέρος το οποίο πρέπει να απασχολεί και την εκπαιδευτική διαδικασία.
Η έκφρασητου Αριστοτέλη «ό,τι κι αν μάθουμε να κάνουμε το μαθαίνουμε μέσα από την πράξη» μας δείχνει το δρόμο για παραδείγματα εκπαιδευτικής πολιτειότηταςγια την καθημερινότητα και εκπαίδευση για βασικές έννοιες, όπως η αποταμίευση, η αγορά, η σύγκριση τιμών διαφόρων προϊόντων, η προσφορά χρημάτων αν μας περισσεύουν, ο σεβασμός σε ότι αγοράζουμε, ο καθορισμός προτεραιοτήτων στις συναλλαγές μας, η πραγματοποίηση απλών συναλλαγών και αγαθών που πραγματικά χρειαζόμαστε είναι βασικές αρχές που καλό θα ήταν να γαλουχήσουμε στα παιδιά μας από μικρή ηλικία.
Στη σημερινή κοινωνία μας προβάλλεται ο καταναλωτισμός ως πρότυπο, η αφθονία των αγαθών και ο χείμαρρος νεόφερτων προϊόντων η ανάγκη για καλλιέργεια «οικονομικής συνείδησης» από την εκπαίδευση για σωστό χειρισμό των χρημάτων είναι επιτακτική. Τα παιδιά μαθαίνουν εύκολα κάθε τι που βλέπουν, ακούνε και το επεξεργάζονται. Επομένως μέσα από την εκπαιδευτική διαδικασία και σε συνεργασία με την οικογένεια μπορούμε να έχουμε την ευκαιρία να δίνουμε μαθήματα στα παιδιά για τη διαχείριση των χρημάτων.
Με επισκέψεις σε καταστήματα τα παιδιά μαθαίνουν τη χρησιμότητα της λίστας για πράγματα που πραγματικά χρειαζόμαστε και θα πρέπει να εστιαζόμαστε σε αυτά για να μη γεμίζουμε το καλάθι με αχρείαστα αντικείμενα.Η σύγκριση των τιμών ίδιων προϊόντων σε διάφορα καταστήματα και μέσα από αυτά το παράδειγμα για την εισαγωγή της ποιότητας σε σχέση με την τιμή.
Σε αυτή την ηλικία, τα παιδιά θα πρέπει να είναι σε θέση να ζυγίζουν τις αποφάσεις και να κατανοούν τις πιθανές συνέπειες.
Δίνουμε στα παιδιά ανταμοιβή για τις πράξεις τους και τα ενθαρρύνουμε να συμμετέχουν στις δουλειές του σπιτιού.
Επίσης δίνουμε έμφαση στη σημασία της προσφοράς χρημάτων σε συνανθρώπους μας που χρειάζονται.Τα παιδιά μας παρακολουθούν για τις πράξεις και τις ενέργειές μας βλέπουν όταν κάνουμε μια δωρεά στη μνήμη κάποιου φίλου μας, σε ένα ίδρυμα, σε παιδιά που τα χρειάζονται.Μέσα από το παράδειγμα μαθαίνουν να υφαίνουν τον ιστό της γενναιοδωρίας και της προσφοράς στο συνάνθρωπο.
Δίνουμε ένα μικρό ποσό χρημάτων στο παιδί μας για να είναι υπεύθυνο να το διαχειριστεί.Αυτό θα μπορούσε να είναι το χαρτζιλίκι του για την ημέρα.
Μια πρόκληση ιδιαίτερα για τα παιδιά ειδικά μόλις αρχίσουν το δημοτικό σχολείο. Έχουν ένα συγκεκριμένο ποσό χρημάτων και πρέπει να το αξιολογούν ανάλογα με τις ανάγκες τους και τις οικονομικές δυνατότητες της οικογένειας.
Μελέτες δείχνουν ότι τα παιδιά που έχουν ενεργό ρόλο στο χειρισμό χρημάτων από μικρή ηλικία μαθαίνουν καλύτερα και ευκολότερα την έννοια του χρήματος.
Η έννοια της αποταμίευσης καλλιεργείται από μικρή ηλικία και πρέπει να ενθαρρύνουμε το παιδί να μάθει να έχει φυλαγμένα κάποια χρήματα. Παίρνουμε μικρό κουμπαρά και με τη συγκέντρωση κάποιου ποσού σε συγκεκριμένο χρόνο μπορεί να αγοράσει κάτι που επιθυμεί.
Παίζουμε παιγνίδια με τα παιδιά που σχετίζονται με συναλλαγές και κουβεντιάζουμε μαζί τους. Προχωράμε σε συγκρίσεις π.χ. μεταξύ ευρώ και δραχμής , ώστε τα παιδιά να μπορούν να γνωρίσουν και να κάνουν συγκρίσεις για την αγοραστική αξία των νομισμάτων.
Είναι χαρακτηριστικά παραδείγματα μαθητών /τριών μας που αναφέρουν ότι οι γονείς τους ψώνιζαν «με ένα χιλιάρικο ένα μάρκετ πράγματα» ή «με το ευρώ γίναμε πραγματικοί Ευρωπαίοι»
Απώτερος σκοπός πρέπει να είναι η καλλιέργεια μιας στάσης στα παιδιά, που να εκτιμά τις υπεύθυνες δαπάνες, τον προγραμματισμό μελλοντικών σχεδίων και τη γενναιοδωρία με το σεβασμό όσων πραγμάτων αγοράζουν.
