Η γήρανση του πληθυσμού αποτελεί μια αδιαμφισβήτητη πραγματικότητα στη χώρα μας. Καθώς αυξάνεται ο αριθμός των ηλικιωμένων, αυξάνονται και οι ανάγκες για φροντίδα, υποστήριξη, και κατανόηση. Αν και η άνοια βρίσκεται πλέον στο επίκεντρο πολλών δράσεων πρόληψης και ενημέρωσης, υπάρχει μια κατηγορία ηλικιωμένων που παραμένει συχνά στη σκιά, εκείνοι που υποφέρουν από ψυχικές δυσκολίες όπως κατάθλιψη, άγχος ή κοινωνική απομόνωση.
Αυτή ακριβώς τη «σιωπηλή» πραγματικότητα αντιμετωπίζει συχνά η Υπηρεσία Διασύνδεσης της Ελληνικής Εταιρείας Νόσου Alzheimer και Συγγενών Διαταραχών Βόλου. Πρόκειται για μια Υπηρεσία που εδώ και χρόνια έχει αναπτύξει συνεργασία με δομές σε απομακρυσμένες περιοχές του Νομού Μαγνησίας, προσφέροντας δωρεάν τεστ μνήμης και συμβουλευτική είτε σε ηλικιωμένους είτε στους φροντιστές τους, κοντά στο σπίτι τους. Πιο αναλυτικά, περιοχές τις οποίες έχει αναπτυχθεί συνεργασία τα τελευταία 5 χρόνια είναι: Αγριά, Νέα Αγχίαλος, Νότιο Πήλιο (Αργαλαστή, Καλά Νερά, Γατζέα), Ζαγορά, Αλμυρό, Σούπρη, Ιωλκό, Άγιο Βασίλειο, Σκιάθο, Σκόπελο, Βελεστίνο, Στεφανοβίκειο κτλ
Η εμπειρία της Νέας Αγχιάλου: 5 χρόνια ουσιαστικής προσφοράς
Τα τελευταία πέντε χρόνια, η ομάδα της Υπηρεσίας έχει σταθερή παρουσία στη Νέα Αγχίαλο, σε συνεργασία με την Τοπική Μονάδα Υγείας και την τοπική κοινότητα. Μέσα σε αυτό το διάστημα εξετάστηκαν συνολικά πάνω από 80 ηλικιωμένοι.
Τα αποτελέσματα αυτών των επαφών είναι:
32 άτομα (40%) ήταν υγιή
22 άτομα (27,5%) εμφάνισαν θετικά ευρήματα σε τεστ μνήμης και παραπέμφθηκαν για νευρολογική αξιολόγηση
17 άτομα (21%) παραπέμφθηκαν σε κατάλληλες δομές ψυχικής υγείας.
6 άτομα παρουσίασαν οριακά ευρήματα και προτάθηκε επαναξιολόγηση.
1 άτομο είχε ήδη διάγνωση Νόσου Πάρκινσον, αλλά δεν είχε πλήρη ενημέρωση για τη σχέση της νόσου με την άνοια. Ενημερώθηκε τόσο το ίδιο το άτομο όσο και οι φροντιστές.
1 άτομο δεν ολοκλήρωσε την αξιολόγηση.
Αυτή η καταγραφή δείχνει πόσο εύκολα ένα άτομο της Τρίτης Ηλικίας μπορεί να νιώσει ότι “χάνει τη μνήμη του”. Η κατάθλιψη, και άλλες ψυχικές ασθένειες, στους ηλικιωμένους συχνά δεν δηλώνεται, δεν εντοπίζεται και δεν θεραπεύεται. Παρουσιάζεται ύπουλα, μέσα από πτώση της ενέργειας, απώλεια ενδιαφέροντος, διαταραχές μνήμης και ύπνου. Και όμως η κατάθλιψη, είναι αντιστρέψιμη – αρκεί να την αναγνωρίσουμε και να μην την αποδώσουμε αυτόματα στην «ηλικία».
Η σημασία της Υπηρεσίας Διασύνδεσης
Η Υπηρεσία Διασύνδεσης της Εταιρείας Alzheimer Βόλου λειτουργεί με στόχο την πρώιμη ανίχνευση της άνοιας αλλά και την υποστήριξη κάθε ηλικιωμένου που νιώθει ότι δυσκολεύεται. Μέσα από Τεστ Μνήμης σε απομακρυσμένες δομές, ψυχοκοινωνική αξιολόγηση, κατάλληλες παραπομπές, συνεργασία με τις τοπικές κοινότητες και ενημέρωση των ίδιων των ασθενών και των οικογενειών τους, δημιουργείται ένα δίκτυο φροντίδας που φτάνει σε ανθρώπους που αλλιώς δεν θα ζητούσαν ποτέ βοήθεια.
Το γήρας δεν είναι μόνο απώλεια. Είναι και ευκαιρία για σύνδεση, φροντίδα, επαναπροσδιορισμό. Δεν μπορούμε να μιλάμε για ποιότητα ζωής στην Τρίτη Ηλικία χωρίς να λαμβάνουμε υπόψη την ψυχική υγεία – και όχι μόνο την εγκεφαλική λειτουργία.
Η εμπειρία από τη Νέα Αγχίαλο δείχνει ότι πίσω από τα ερωτήματα της μνήμης, υπάρχει συχνά ένας πόνος που δεν έχει ειπωθεί. Ένας φόβος που μπορεί να θεραπευτεί. Μια αγωνία που, αν βρει κάποιον ειδικό να την αφουγκραστεί, μετατρέπεται σε δύναμη.
Αίγλη Τσιαμασφύρη – Κοινωνική Λειτουργός
Κωνσταντίνα Αποστολίνα – Ψυχολόγος
