To 2023 αναμένεται ότι θα είναι η πιο ζεστή χρονιά που έχει καταγραφεί ποτέ υπογράμμισε ο ΟΗΕ. Στο περιθώριο της 28ης Διάσκεψης των Ηνωμένων Εθνών η οποία άρχισε στο Ντουμπάι, υπογραμμίζεται ο κατεπείγοντας χαρακτήρας της δράσης κατά της κλιματικής αλλαγής.
Στην πρεμιέρα της COP28, της 28ης Διάσκεψης του ΟΗΕ στο Ντουμπάι για την κλιματική αλλαγή, ο Παγκόσμιος Μετεωρολογικός Οργανισμός (ΠΜΟ, WMO), θέλησε να κάνει μια υπόμνηση στους αντιπροσώπους που μπορεί να μην είχαν αντιληφθεί το βαθμό σοβαρότητας της κατάστασης. «Τα αέρια που προκαλούν το φαινόμενο του θερμοκηπίου είναι σε επίπεδο ρεκόρ. Οι παγκόσμιες θερμοκρασίες σπάνε ρεκόρ. Η στάθμη της θάλασσας έχει ανέλθει σε επίπεδο ρεκόρ και ποτέ οι αιώνιοι πάγοι της Ανταρκτικής δεν είχαν τόσο μικρή έκταση», δήλωσε ο επικεφαλής του ΠΜΟ Πέτερι Τααλάς, ο οποίος καταγγέλλει «έναν εκκωφαντικό ορυμαγδό από ρεκόρ που σπάνε».
Για τον Αντόνιο Γκουτέρες, γενικό γραμματέα του ΟΗΕ, αυτά τα ρεκόρ θερμοκρασίας «θα προκαλέσουν κρύο ιδρώτα στους παγκόσμιους ηγέτες».
Οι επιστήμονες προειδοποιούν πως η ανθρωπότητα χάνει τη δυνατότητα να περιορίσει την άνοδο της θερμοκρασίας σε διαχειρίσιμο επίπεδο. Οι συμφωνίες του Παρισιού το 2015 για το κλίμα είχαν στόχο να περιορισθεί η άνοδος της θερμοκρασίας σημαντικά κάτω από τους δύο βαθμούς Κελσίου πάνω από τα προβιομηχανικά επίπεδα που είχαν μετρηθεί από το 1850 ως το 1900 – και ει δυνατόν στον 1,5 βαθμό Κελσίου.
Όμως στο τέλος Οκτωβρίου 2023, η μέση παγκόσμια θερμοκρασία ήταν ήδη περίπου 1,4 βαθμό Κελσίου πάνω από το προβιομηχανικό επίπεδο αναφοράς.
«Όχι μόνο στατιστικές»
Ο οργανισμός δεν θα δημοσιοποιήσει την τελική έκθεσή του για την κατάσταση του κλίματος παρά σε μερικούς μήνες, όμως είναι ήδη πεπεισμένος ότι το έτος 2023 θα είναι στην πρώτη θέση του πόντιουμ με τις πιο ζεστές χρονιές, μπροστά από το 2016 και το 2020, με βάση τις θερμοκρασίες από τον Ιανουάριο ως τον Οκτώβριο.
«Είναι πολύ απίθανο οι δύο τελευταίοι μήνες της χρονιάς να επηρεάσουν την κατάταξη».
Οι εννέα τελευταίοι μήνες από το 2015 ήταν οι πιο ζεστοί από τότε που άρχισαν οι σύγχρονες μετρήσεις.
«Είναι κάτι περισσότερο από απλές στατιστικές», προειδοποίησε ο Πέτερι Τααλάς.
«Κινδυνεύουμε να χάσουμε την κούρσα για να σώσουμε τους παγετώνες μας και να φρενάρουμε την άνοδο της στάθμης της θάλασσας», εκτιμά.
«Δεν μπορούμε να επιστρέψουμε στο κλίμα του 20ου αιώνα, όμως οφείλουμε να δράσουμε τώρα για να περιορίσουμε τους κινδύνους από ένα όλο και πιο αφιλόξενο κλίμα στη διάρκεια αυτού του αιώνα και των ερχόμενων αιώνων», επαναλαμβάνει.
Ο ΠΜΟ προειδοποίησε πως το κλιματικό φαινόμενο Ελ Νίνιο, που έκανε την εμφάνισή του στη μέση της χρονιάς, «υπάρχει κίνδυνος να αυξήσει περισσότερο τη ζέστη το 2024».
Το φαινόμενο αυτό συνδέεται εν γένει με αύξηση των παγκόσμιων θερμοκρασιών στη διάρκεια της χρονιάς που ακολουθεί την εμφάνισή του.
Η προκαταρκτική έκθεση αποκαλύπτει επίσης πως οι συγκεντρώσεις των τριών κύριων αερίων που προκαλούν το φαινόμενο του θερμοκηπίου -του διοξειδίου του άνθρακα, του μεθανίου και του πρωτοξειδίου του αζώτου- έφθασαν σε επίπεδα ρεκόρ το 2022, καθώς τα προκαταρκτικά δεδομένα δείχνουν ότι τα επίπεδα συνέχισαν να αυξάνονται φέτος.
Τα επίπεδα του διοξειδίου του άνθρακα (CO2) είναι κατά 50% πιο αυξημένα από την προβιομηχανική εποχπή, πράγμα που σημαίνει ότι «οι θερμοκρασίες θα συνεχίσουν να αυξάνονται για πολλά χρόνια στο μέλλον», ακόμη κι αν οι εκπομπές μειωθούν σημαντικά.
«Κλιματικό χάος»
Όλα αυτά τα ρεκόρ έχουν δραματικές κοινωνικοοικονομικές συνέπειες, ιδιαίτερα μια μείωση της επισιτιστικής ασφάλειας και μαζικές μεταναστεύσεις.
«Τη φετινή χρονιά, είδαμε κοινότητες σ’ ολόκληρο τον κόσμο να πλήττονται από πυρκαγιές, πλημμύρες και ακραίες θερμοκρασίες», υπενθύμισε ο Αντόνιο Γκουτέρες σε βιντεοσκοπημένο μήνυμά του.
Ο ίδιος κάλεσε τους ηγέτες, που συνεδριάζουν στο πλαίσιο της COP28 στο Ντουμπάι, να δεσμευθούν να πάρουν δραστικά μέτρα για να φρενάρουν την κλιματική αλλαγή, ιδιαίτερα καταργώντας σταδιακά τα ορυκτά καύσιμα και τριπλασιάζοντας την παραγωγή από ανανεώσιμες πηγές ενέργειας.
«Έχουμε στη διάθεσή μας έναν οδικό χάρτη για να περιορίσουμε την αύξηση της παγκόσμιας θερμοκρασίας στον 1,5 βαθμό Κελσίου και να αποφύγουμε τα χειρότερα του κλιματικού χάους», δήλωσε.
«Όμως έχουμε ανάγκη οι ηγέτες να κάνουν την αρχή στην COP28».