Κρίνεται το μέλλον της Θεσσαλίας: Οι προτάσεις Κουρέτα, το σχέδιο των Ολλανδών και οι αποφάσεις της κυβέρνησης

Ως εκκίνηση της πορείας που θα οδηγήσει στη Θεσσαλία της «μετά-Daniel» εποχής θα μπορούσε να χαρακτηριστεί η τρέχουσα εβδομάδα, καθώς στον άξονα Μέγαρο Μαξίμου – Λάρισα έγιναν γνωστά βασικά στοιχεία των προτάσεων οι οποίες βρίσκονται στο τραπέζι για μια σειρά από κρίσιμα ζητήματα… Αυτά είναι αφενός η αντιπλημμυρική θωράκιση της περιοχής – που αποτελεί το μέγιστο ζήτημα μετά την ιστορικής κλίμακας καταστροφή του περασμένου Σεπτεμβρίου- και αφετέρου η ανάγκη για εξορθολογισμό σε ότι άφορα τη διαχείριση νερού.

Στο τραπέζι βρίσκονται δύο πακέτα προτάσεων: Αυτό που έχει ανακοινώσει ο περιφερειάρχης Θεσσαλίας Δημήτρης Κουρέτας και το master plan που υπέβαλε προς την Κυβέρνηση η ολλανδική εταιρεία HVA.

Σ’ αυτό το σημείο θα πρέπει να καταγραφεί πως το πλήρες κείμενο της μελέτης που εκπόνησε η ολλανδική εταιρεία αναμένονταν να διαβιβαστεί στον περιφερειάρχη, ώστε να έχει μπροστά του όλα τα δεδομένα όσων προτείνονται.

Από την έως τώρα αποτύπωση των δημόσιων θέσεων που έχουν καταγραφεί, προκύπτει πως τόσο οι προτάσεις της Περιφέρειας Θεσσαλίας, όσο και το master plan των Ολλανδών, έχουν ευρύ πεδίο σύγκλισης. Συνάμα, δεν αποφεύγονται ζητήματα με καθαρά διαφορετικές θέσεις όπως αυτό της δημιουργίας σήραγγας μέσω της οποίας τα νερά από την Κάρλα θα κατευθύνονται  προς το Αιγαίο (είναι πρόταση που έχει διατυπώσει από καιρό ο περιφερειάρχης).

Θα πρέπει να καταγραφεί πως υπάρχει σημαντικό άνοιγμα της ψαλίδας σε ότι αφορά το κόστος των προτεινόμενων λύσεων καθώς το master plan της ολλανδικής εταιρείας περιλαμβάνει παρεμβάσεις 4 δισ. ευρώ, ενώ οι προτάσεις της Περιφέρειας Θεσσαλίας κινούνται στα 2 δισ. ευρώ. Αυτή η διαφορά, όπως τόνισε ο κ. Κουρέτας, οφείλεται στο γεγονός πως η Ολλανδική πρόταση περιλαμβάνει  πολλά έργα που αφορούν την ορεινή υδρονομία και γι’ αυτόν τον λόγο αυξάνεται το ποσό.

Όπως και αν είναι τις τελικές αποφάσεις για τις λύσεις που θα επιλεγούν πρόκειται να τις λάβει η Κυβέρνηση, η οποία και οφείλει να βρει τους απαραίτητους οικονομικούς πόρους που θα απαιτηθούν για την υλοποίηση των παρεμβάσεων.

Η συνάντηση στο Μαξίμου

Η πυκνή σε εξελίξεις εβδομάδα ξεκίνησε από τη μεγάλη αίθουσα συσκέψεων του Μεγάρου Μαξίμου το πρωί της Δευτέρας όπου ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης δέχθηκε τον περιφερειάρχη Θεσσαλίας Δημήτρη Κουρέτα και θεσμικούς παράγοντες της περιοχής. Στόχος της συνάντησης ήταν να γίνει μια πρώτη ενημέρωση σχετικά με το master plan που συνέταξε  ολλανδική εταιρεία HVA και βασικά σημεία του παρουσίασε ο διευθύνων σύμβουλος Μίλτος Γκουζούρης.

Ο κ. Μητσοτάκης τόνισε ότι το master plan ξεπερνά τις 400 σελίδες και πρόσθεσε πως «αποτελεί ίσως την πρώτη ολιστική προσπάθεια διαχείρισης του προβλήματος των υδάτινων πόρων της Θεσσαλίας και το οποίο ακουμπά και μια σειρά από σημαντικούς τομείς όπως την ανάγκη για έναν πιο ολοκληρωμένο σχεδιασμό των έργων υποδομής στη Θεσσαλία, τον τρόπο με τον οποίο θα γίνεται η ολιστική διαχείριση των υδάτινων πόρων, τις επιπτώσεις που προφανώς θα έχει όλο αυτό στην αγροτική παραγωγή και τον πρωτογενή τομέα».

Ο πρωθυπουργός επισήμανε ότι για τη σύνταξή του δούλεψαν παραπάνω από 40 επιστήμονες από οχτώ διαφορετικές ειδικότητες, αφιερώνοντας πάνω από 15.000 ώρες «για να ακτινογραφήσουν τις πληγείσες περιοχές και για να προτείνουν βέλτιστες λύσεις. Άλλωστε γνωρίζετε πολύ καλά ότι πρόκειται για μια δουλειά που έγινε στο πεδίο».

Δίνοντας το πλαίσιο της συνάντησης ο κ. Μητσοτάκης ανέφερε τα εξής: «Θα ήθελα η συνάντηση να είναι η πρώτη ευκαιρία παρουσίασης στους θεσμικούς φορείς της Θεσσαλίας των συμπερασμάτων αυτής της μελέτης. Μια μελέτη την οποία θα πρέπει να δούμε μέσα από το πρίσμα του επιστημονικού χαρακτήρα που τη διέπει. Δεν είναι προφανώς ένα θέσφατο αλλά νομίζω ότι δίνει πολύ σαφείς κατευθύνσεις και θα ήταν ευχής έργον, αν μπορούσαμε να συμφωνήσουμε, από τη στιγμή που η μελέτη θα τύχει και της σχετικής επεξεργασίας και από τα υπουργεία ότι αποτελεί πράγματι έναν οδικό χάρτη στον οποίο μπορούμε να συμφωνήσουμε ώστε να έχουμε την καλύτερη δυνατή συνεργασία κυβέρνηση, αυτοδιοίκηση β’ και α’ βαθμού και όλοι οι τοπικοί φορείς οι οποίοι εμπλέκονται ώστε να μπορέσουμε να κάνουμε πράγματι μία δραστική παρέμβαση στα προβλήματα της Θεσσαλίας και να μετατρέψουμε αυτό που ήταν μια μεγάλη καταστροφή σε μία ευκαιρία μιας ουσιαστικής αναδιάρθρωσης του τρόπου με τον οποίο αντιμετωπίζουμε τα ζητήματα αυτά».

Ξεχωριστή αναφορά έκανε ο πρωθυπουργός στη διάσταση που δίνει η μελέτη στο ζήτημα των υπόγειων υδάτινων πόρων της Θεσσαλίας. Υπογράμμισε ότι δεν έπρεπε να περιμένουμε τον Daniel για να αντιληφθούμε ότι οι υδάτινοι πόροι της Θεσσαλίας βαίνουν προς εξάντληση. «Αυτό δε σημαίνει σε καμία περίπτωση ότι πρέπει αύριο να εγκαταλείψουμε το βαμβάκι και να πάμε σε δραστικές παρεμβάσεις αναδιάρθρωσης των καλλιεργειών στη Θεσσαλία άλλωστε δεν προτείνει ούτε η μελέτη κάτι τέτοιο. Και θα ήταν πολύ άδικο από όλη την αναλυτική δουλειά που έχει γίνει να εστιάσουμε την προσοχή μας μόνο σε αυτή τη διάσταση», τόνισε ο πρωθυπουργός

Στο σημείο αυτό τόνισε ότι αν και δεν τίθεται τέτοιο ζήτημα πρέπει από την άλλη «να αναλάβουμε όλοι τις ευθύνες μας μεσοπρόθεσμα και μακροπρόθεσμα ώστε να μη βρεθούμε στη δυσάρεστη ή τραγική κατάσταση σε κάποια χρόνια από τώρα η ζημιά η οποία θα έχει γίνει στη Θεσσαλία από την εξάντληση των υπόγειων υδάτινων πόρων να είναι μη αναστρέψιμη. Και σ’ αυτό έχουμε όλοι μία ευθύνη να τοποθετηθούμε με απόλυτη σαφήνεια», είπε.

Οι προτάσεις Κουρέτα

Την επόμενη ημέρα, την Τρίτη, στο κτίριο της Περιφέρειας Θεσσαλίας, στη Λάρισα, βρέθηκε αντιπροσωπεία της ολλανδικής εταιρείας υπό τον κ. Γκουζούρη, όπου παρουσίασε  εκτενέστερα τα στοιχεία του master plan στον περιφερειάρχη και σε συνεργάτες του.

Στη συνέχεια ακολούθησε συνέντευξη Τύπου με τον Δ. Κουρέτα να αναλύει το πλαίσιο των δικών του προτάσεων, οι οποίες συνδιαμορφώθηκαν μετά από επεξεργασίας της επιστημονικής ομάδας που είχε συγκροτηθεί.

Μεταξύ άλλων για την αντιπλημμυρική προστασία και τη μεσο-μακροπρόθεσμη διαχείριση υδάτινων πόρων ο περιφερειάρχης τόνισε τα εξής:

«Η καταστροφική πλημμύρα έγινε και εξ αιτίας του πρωτοφανούς φαινομένου Daniel αλλά και γιατί δεν έγιναν όσα έπρεπε για να μειωθούν οι συνέπειες αυτού.

Η κακή κατάσταση των αναχωμάτων που οδήγησαν στη θραύση τους σε πολλά σημεία (δέκα σύμφωνα με αυτοψία έγκυρων πραγματογνωμόνων) και το πλημμύρισμα της Κάρλας αποτελούν αιτίες πολλαπλασιασμού των καταστροφικών συνεπειών.

Φαινόμενα όπως ο Daniel θα συμβαίνουν συχνότερα λόγω κλιματικής κρίσης

Οι μελέτες και τα διαχειριστικά σχέδια πρέπει να διορθωθούν και αναπροσαρμοστούν στη βάση των νέων δεδομένων

Οι διεπιστημονική επιτροπή της Περιφέρειας προτείνει συγκεκριμένες δράσεις άμεσης προτεραιότητας:

• Επισκευή και Αναβάθμιση συστήματος αντιπλημμυρικών αναχωμάτων.
• Επανασχεδιασμός γεφυρών για να δοθεί ο απαιτούμενος χώρος στον Πηνειό ποταμό
• Εκβάθυνση κοίτης του Πηνειού και παραποτάμων (πλήρης καθαρισμός πεδίου πλημμυρών από καλλιέργειες – ιδίως πολυετείς – και κάθε εμπόδιο στην απρόσκοπτη ροή του νερού).
• Δημιουργία περιοχών συγκράτησης πλεονάζοντος νερού με ελεγχόμενη πλημμύριση και αποστράγγιση της περιοχής μεταξύ αναχωμάτων.

Εκτιμώμενο κόστος: 535 εκ. €».

Σε ότι αφορά τη (νέα) λίμνη Κάρλα ως ταμιευτήρα για άρδευση και εκτόνωση πλημμύρας επισημάνθηκε: «Διάνοιξη σήραγγας ικανής διατομής από το ΒΑ τμήμα της Κάρλας για την εκροή των υδάτων στο Αιγαίο πλησίον της περιοχής του Καμαρίου, ή σε θέση που θα υποδειχθεί κατόπιν μελέτης.

Παροχέτευση μεγάλων όγκων νερού σε μικρό χρονικό διάστημα (π.χ. 200-250 m³/sec) και μήκους περί τα 10,4 km. Χρόνος αποπεράτωσης 2-3 έτη. 

Κατασκευή τάφρου μεταφοράς νερού από την περιοχή της Γυρτώνης δια βαρύτητος προς την νέα Κάρλα

Επέκταση λίμνης (ταμιευτήρα) Κάρλα στα 60.000 στρ. με βάθος 4,5 μ και 270 εκατ. κ.μ. Από αυτά, περί τα 100 εκατ. κ.μ. θα χρησιμοποιηθούν για την άρδευση περί τα 230.000 στρ. βαμβακιού ή άλλων καλλιεργειών παραπλήσια χαμηλών υδατικών αναγκών».

Σχετικά με το υδατικό ζήτημα ο Δημήτρης Κουρέτας δήλωσε: «Οι διαθέσιμοι και χρησιμοποιούμενοι (μέχρι σήμερα) υδατικοί πόροι στο υδατικό διαμέρισμα Θεσσαλίας είναι τα υπόγεια νερά (το 70% των αρδευόμενων εκτάσεων εξυπηρετείται από 33.000 γεωτρήσεις) και τα επιφανειακά νερά (ποταμοί, πηγές και  νερά που ταμιεύονται κάθε χρόνο σε φράγματα – ταμιευτήρες και λιμνοδεξαμενές και εξυπηρετούν το υπόλοιπο 30% των εκτάσεων).

Η νέα Περιφερειακή Αρχή έχει ως βασική της επιδίωξη την επίτευξη των διαχρονικών στόχων του Σχεδίου Διαχείρισης Λεκανών Απορροής Ποταμών (ΣΔΛΑΠ, 2023) Θεσσαλίας και ειδικότερα:

• την κάλυψη των αρδευτικών αναγκών 2,5 εκατομμυρίων στρεμμάτων
• τον μηδενισμό του προσδιορισμένου υδατικού ελλείμματος των 465 hm³νερού
• την επίτευξη «καλής» κατάστασης των υδάτων.

Η αντιμετώπιση του υδατικού προβλήματος θα γίνει σε 3 συνιστώσες.

1. Μείωση σπατάλης αρδευτικού νερού

Εκτιμάται ο περιορισμός της σπατάλης νερού και του περιορισμού του ετήσιου ελλείματος κατά τουλάχιστον 200 εκατ. κ.μ. νερού με:

α) την αντικατάσταση ανοικτών με κλειστούς αγωγούς μεταφοράς νερού

β) την καθολική επέκταση της στάγδην άρδευσης, και

γ) την εφαρμογή ορθών γεωργικών πρακτικών

(Αμειψισπορά με ψυχανθή, χλωρή λίπανση, κλπ. σύμφωνα με τη νέα ΚΑΠ)

Εκτιμώμενο κόστος 300 εκ. €

2. Δρομολογημένα έργα (2η Δέσμη μέτρων ΣΔΘ)

• Δίκτυα μεταφοράς και διανομής νερού Ταμιευτήρα Κάρλας: (40 hm3) : Από το προβλεπόμενο αρδευτικό δίκτυο για την κάλυψη 92.500 στρ. μέχρι σήμερα ολοκληρώθηκε για 20.000 στρ. (και έχουν δημοπρατηθεί για άλλα τόσα), ενώ άρδευση (με νερά της Κάρλας) γίνεται μόλις σε 15 χιλ. στρ. Στην περιοχή δεν υπάρχει διοίκηση (ΤΟΕΒ), αναζητείται φορέας να αναλάβει την ευθύνη και επικρατεί ένα «χάος» στην διαχείριση του νερού.
• Φράγμα Αγιονερίου (13 hm3)
• Φράγμα Ληθαίου (4 hm3)
• Φράγμα Ναρθακίου (0,53 hm3)
• Φράγμα Κακλιτζόρεμα (1,7 hm3)
• Φράγμα Δελερίων (6,1 hm3)
• Φράγμα Αμπελακίων (2,3 hm3)
• Φράγμα Αγιοκάμπου (4,4 hm3)
• Φράγμα Μπελμά (5 hm3)
• Ταμιευτήρας Ξεριά Αλμυρού (3,8 hm3)

Εκτιμώμενο κόστος 50 εκατ. €

3. Πρόσθετα έργα προβλεπόμενα στο ΣΔΛΑΠ (3η Δέσμη μέτρων)

Δρομολογημένα έργα (Πύλη – Μουζάκι): Πρόκειται για έργα που άρχισαν πριν αρκετά χρόνια, υλοποιούνται με βραδείς ρυθμούς ή/και είναι στάσιμα (για διάφορους λόγους), άλλα που  θα συμβάλλουν στη μείωση του υδατικού ελλείμματος κατά σημαντικό ποσοστό (Εκτιμώμενο κόστος 250 εκ. €).

Πρόσθετα περιφερειακά έργα: Πρόκειται για έργα καθόλα χρήσιμα, που όμως χαρακτηρίζονται από χαμηλό ή και μηδενικό βαθμό ωριμότητας (από πλευράς μελετών),  με άγνωστο ή/και πλασματικό προϋπολογισμό και άγνωστο χρόνο υλοποίησης αν δεν αλλάξει ριζικά το θεσμικό πλαίσιο υλοποίησής τους. Μεταξύ αυτών το Φράγμα Ενιπέα Φαρσάλων ή Παλιοδερλί (50 hm3) που εντάχθηκε  στο Ταμείο Ανάκαμψης (ΣΔΙΤ) και έχει πιθανότητες να κατασκευασθεί μέχρι το 2027 (Εκτιμώμενο κόστος 250 εκ. €).

Εκτιμώμενο συνολικό κόστος 500 εκ. €

4. Έργα ορεινής υδρονομίας

Έργα που αφορούν την κατασκευή μικρών φραγμάτων ανάσχεσης ροής (check dams) για να αυξηθεί η κατείσδυση νερού στο έδαφος και ο εμπλουτισμός των υπογείων υδροφορέων, έλεγχο διάβρωσης και αειφορική διαχείριση των δασών και της βιοποικιλότητας των ορεινών οικοσυστημάτων.

Συνδυασμός με αναζήτηση καινοτόμων καλλιεργειών, με έμφαση σε δεντροκαλλιέργειες, αμπελοκαλλιέργειες (με ανασύσταση των γηγενών ποικιλιών), τα ΑΦΦ και τη μελισσοκομία για τη συγκράτηση των ορεινών πληθυσμών στον τόπο τους.

Εκτιμώμενο κόστος 500 εκ. €».

Το στίγμα των θέσεων της ολλανδικής εταιρείας

Καθώς δεν έχει δημοσιοποιηθεί το πλήρες κείμενο του master plan που εκπόνησε η ολλανδική εταιρεία HVA για τη Θεσσαλία, μπορούν να αντληθούν βασικά σημεία από δηλώσεις του διευθύνοντος συμβούλου Μίλτου Γκουζούρη σε ΜΜΕ.

Χαρακτηριστικά σε ότι αφορά το υδατικό ζήτημα ο κ. Γκουζούρης στην «Καθημερινή» ανέφερε τα εξής:  «Όπως μου είπαν οι ειδικοί επιστήμονες, αν συνεχιστεί η κατάσταση ως έχει, μέσα σε μια 15ετία θα έχει συντελεστεί η καταστροφή η οποία θα είναι μη αναστρέψιμη. Και τα 15 χρόνια ξέρετε περνάνε πάρα πολύ γρήγορα».

Σε ότι αφορά την πρόταση της ομάδας των Ολλανδών ειδικών: «Λέμε λοιπόν ότι έχουμε ένα υδατικό ισοζύγιο, προσφορά και ζήτηση νερού. Σε αυτή τη συζήτηση δεν μπορούμε να παρακάμψουμε το βαμβάκι γιατί είναι μία από τις μεγαλύτερες σε έκταση αρδευόμενες καλλιέργειες της περιοχής. Με αυτή τη ζήτηση σε νερό λοιπόν δεν βγαίνει η εξίσωση που προαναφέραμε. Αναγκαστικά θα πρέπει να σταματήσουμε να καλλιεργούμε κάποια είδη που θέλουν νερό. Προτείνουμε λοιπόν να σταματήσουν κάποιες καλλιέργειες, όχι όλα τα προϊόντα, ένα ποσοστό». Κάπως έτσι, βέβαια, το έλλειμμα νερού θα μετατραπεί σε έλλειμμα εισοδήματος και το ερώτημα είναι πώς θα ζήσουν οι άνθρωποι που θα σταματήσουν την καλλιέργεια.

«Στη μελέτη περιλαμβάνονται προτάσεις. Για παράδειγμα από τα οπωροκηπευτικά προκύπτει μεγαλύτερο εισόδημα από μικρότερη έκταση», απαντάει ο κ. Γκουζούρης. Και εξηγεί: «Η ντομάτα θα πουν πολλοί χρειάζεται περισσότερο νερό από το βαμβάκι αλλά θα καλλιεργούνται λιγότερα στρέμματα.

Επίσης, θα μπορούσε να καλλιεργηθεί σουσάμι το οποίο χρειάζεται λιγότερο νερό και μπορούν να χρησιμοποιηθούν τα εργαλεία που χρησιμοποιούνται τώρα στη βαμβακοκαλλιέργεια. Για το σουσάμι υπάρχει μεγάλη ζήτηση και όσον αφορά τη χαμηλή τιμή του θα μπορούσαν να στραφούν εκεί οι επιδοτήσεις που πηγαίνουν τώρα στο βαμβάκι. Για τις προτάσεις αυτές μάλιστα έχουμε κάνει έρευνα αγοράς, για το αν και κατά πόσον υπάρχει ζήτηση. Υπάρχουν δρόμοι, υπάρχει το λιμάνι του Βόλου, υπάρχουν οι συνθήκες για εξαγωγές, γιατί να μην τις εκμεταλλευθούμε»;

Αν λοιπόν αλλάξουν οι καλλιέργειες, θα αποφύγουμε την καταστροφή; «Δυστυχώς δεν αρκεί να μειώσουμε τη ζήτηση, πρέπει και να αυξήσουμε την προσφορά. Υπάρχει έλλειμμα, 500 εκατομμύρια κυβικά μέτρα τον χρόνο, πρέπει λοιπόν να βρεθεί νερό από κάπου. Γι’ αυτό προκρίνουμε τη λύση να έρθει νερό από τον άνω ρου του Αχελώου και να χρησιμοποιηθεί με ένα ρυθμιστικό έργο, δηλαδή όχι να έχεις μόνιμα νερό να έρχεται εδώ, να μπορείς να πάρεις όποτε υπάρχει αλλά και να μπορείς να στέλνεις», τονίζει ο διευθύνων σύμβουλος της HVA Ιnternational.

Σε ότι αφορά την Κάρλα: «Πριν μιλήσουμε για το πρόβλημα της Κάρλας είναι σημαντικό τι πρέπει να κάνουμε για να μην υπάρχει πρόβλημα στο μέλλον», λέει ο κ. Γκουζούρης. «Όλο το σχέδιο έχει στόχο να μην καταλήξουν μεγάλες ποσότητες νερού στην Κάρλα: Με έργα ορεινής υδρονομίας κρατάμε μια ποσότητα νερού στα ορεινά. Έχουμε προβλέψει από 110 έως 200 φράγματα ανάλογα το μέγεθος που θα επιλεγεί σε συγκεκριμένα σημεία. Στη συνέχεια με ζώνες ελεγχόμενης πλημμύρας κρατάμε και άλλη ποσότητα νερού, όταν υπάρχει, οπότε το νερό που καταλήγει στην περιοχή της Κάρλας είναι πολύ λιγότερο. Στο φράγμα της Γυρτώνης υπάρχει ένα θυρόφραγμα, το οποίο όμως δεν έχει υπερχειλιστή, ο οποίος σαν κατασκευή δίνει τη δυνατότητα να περάσει το νερό από πάνω (Spillway) για να φύγει το νερό από τα αναχώματα», προτείνει ο ειδικός.

Και προσθέτει: «Προτείνουμε επίσης ότι η λίμνη πρέπει να μεγαλώσει περίπου στα 17.000 στρέμματα». Εναλλακτικά αναφέρει θα μπορούσε «να δημιουργηθεί ένα ανάχωμα έτσι ώστε τα νερά να μείνουν σε συγκεκριμένα σημεία για κάποιο χρονικό διάστημα και αργότερα να καταλήξουν στην υφιστάμενη πλευρά της Κάρλας και στον Παγασητικό».

Όσον αφορά τη σήραγγα προς το Αιγαίο, ο κ. Γκουζούρης την χαρακτηρίζει ένα πολύ ακριβό και αχρείαστο έργο. «Γιατί να έχεις μια τρύπα για να φεύγουν νερά που δεν θα φτάσουν ποτέ εκεί; Γιατί αυτός είναι ο στόχος να μην πλημμυρίζει η περιοχή της Κάρλας». Ωστόσο η ομάδα το εξέτασε ως πιθανή λύση. «Η σήραγγα –13 χιλιόμετρα– έχει πάρα πολλά προβλήματα. Κατασκευαστικά θέλει πολύ καιρό για να γίνει και πολλά χρήματα. Επίσης από πού θα έρχεται το νερό, θα περνάει μέσα από τα σπίτια; Θα πρέπει λοιπόν να φτιάξεις ένα κανάλι. Κανάλι για μια τέτοια σήραγγα σημαίνει ότι θα πρέπει να περάσεις μέσα από υφιστάμενες υποδομές και άρα να κάνεις απαλλοτριώσεις. Ούτε σε 20 χρόνια δεν θα τελειώσουμε. Εμείς με βάση τις μετρήσεις που έχουμε κάνει για να κατασκευαστεί μια σήραγγα πιο μικρής διατομής και να βγαίνει στο Αιγαίο, υπολογίζουμε το κόστος στα 230 εκατ. ευρώ, ένα νούμερο που θεωρώ ρεαλιστικό».

Πηγή: ΕΝΤΥΠΗ LARISSANET