Του Νίκου Κανελλή,
δημοτικός σύμβουλος Βόλου με τους «Δρόμους Συνεργασίας, Ανατροπής και Αλληλεγγύης»
μέλος της Σοσιαλιστικής Διεθνιστικής Οργάνωσης ΞΕΚΙΝΗΜΑ
Εξελίξεις στην Περιφέρεια
Η Περιφέρεια Θεσσαλίας βρίσκεται ένα βήμα πριν την επικαιροποίηση του «Περιφερειακού Σχεδίου Διαχείρισης των Απορριμμάτων» (ΠΕΣΔΑ) και σύμφωνα με τον κ. Αγοραστό έχει ήδη εξασφαλιστεί σημαντική χρηματοδότηση από το νέο ΕΣΠΑ (ΣΕΣ) για την κατασκευή έργων στον τομέα της διαχείρισης των απορριμμάτων.
Σε αυτή την προοπτική εγείρονται μια σειρά από σημαντικά ερωτήματα. Τι είδους έργα δρομολογούνται; Ποιες μέθοδοι διαχείρισης των απορριμμάτων θα υιοθετηθούν, με ποιο στόχο και, κυρίως, προς όφελος τίνος, των πολιτών ή των ιδιωτικών συμφερόντων; Αυτά τα ερωτήματα πρέπει να αποτελέσουν αντικείμενο συζήτησης στα πλαίσια ουσιαστικής διαβούλευσης ανάμεσα σε όλους τους σχετικούς φορείς και φυσικά την επιστημονική κοινότητα.
Σε ποιά κατεύθυνση;
Σύμφωνα με την περίληψη της Μελέτης, στο νέο ΠΕΣΔΑ συμπεριλαμβάνονται και τρεις μονάδες επεξεργασίας απορριμμάτων, μια Μαγνησία, μια Λάρισα και μια από κοινού σε Καρδίτσα και Τρίκαλα. Δεν διευκρινίζεται όμως ούτε η μέθοδος επεξεργασίας ούτε και ο ιδιοκτησιακός χαρακτήρας των μονάδων, αν θα είναι δημόσιες/ δημοτικές ή σε συνεργασία με ιδιώτες (ΣΔΙΤ). Είναι βέβαια γνωστό ότι σε όλη τη χώρα (αρχής γενομένης από την Αττική) τα μεγάλα επιχειρηματικά συμφέροντα του κατασκευαστικού κλάδου, οι γνωστοί «εθνικοί εργολάβοι» τύπου Μπόμπολα διεκδικούν τη διαχείριση των απορριμμάτων, πάντα στην κατεύθυνση της καύσης, η οποία υπόσχεται μεγάλα κέρδη για τους ίδιους εις βάρος της δημόσιας υγείας και του δημόσιου συμφέροντος.
Όχι στην κάυση!
Ανεξαρτήτως του ιδιοκτησιακού καθεστώτος, η πρόβλεψη για τρεις μεγάλες μονάδες επεξεργασίας σύμμεικτων απορριμμάτων παραπέμπει σε πρακτικές μη διαλογής και διατήρησης του συνόλου, σχεδόν, των απορριμμάτων σε σύμμεικτη μορφή, όπως δείχνει και η εμπειρία των διαγωνισμών ΣΔΙΤ, που βρίσκονται σε εξέλιξη. Συνέπεια αυτών των μεθόδων και πρακτικών είναι η παραγωγή προϊόντων, που σε επόμενη φάση θα οδηγηθούν στην καύση, χωρίς, παράλληλα, να εκλείπει η ανάγκη για χώρους ταφής τεράστιων ποσοτήτων, μέρος των οποίων θα έχει τοξικά χαρακτηριστικά (παραπροϊόντα της καύσης). Πρέπει να θυμηθούμε ότι πριν από τρία χρόνια η ιδιωτική εταιρία Engal ήθελε να δημιουργήσει ένα εργοστάσιο παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από καύση απορριμμάτων στο Βελεστίνο, κάτι που αποτράπηκε και κάτω από τις αντιδράσεις της τοπικής κοινωνίας.
Η ανάγκη για ουσιαστικό διάλογο
Μέχρι τώρα η Δημοτική Αρχή δεν έχει προχωρήσει στον αναγκαίο διάλογο ούτε και έχει ενημερώσει το Δημοτικό Συμβούλιο για τα σχέδια της Περιφέρειας παρότι ο Αντιδήμαρχος κ. Α. Σαββάκης και ο πρόεδρος του Συνδέσμου Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων Μαγνησίας, κ. Κ. Γανωτής πήρανε μέρος στην σύσκεψη που πραγματοποιήθηκε στην έδρα της Περιφέρειας.
Ο σοβαρός κίνδυνος που εμφανίζεται είναι το να προχωρήσει η επικαιροποίηση του ΠΕΣΔΑ, στη συνέχεια οι τοπικοί φορείς διαχείρισης να επικαιροποιήσουν τα δικά τους τοπικά σχεδία, κατόπιν να κατατεθούν προτάσεις για τα σχετικά έργα και εν τέλει η κοινωνία να έρθει μπροστά σε τετελεσμένα γεγονότα χωρίς να έχει ουσιαστικό λόγο για αυτό το εξαιρετικά σοβαρό ζήτημα.
Για αυτούς τους λόγους άλλωστε καταθέσαμε σχετική ερώτηση στον πρόεδρο του ΔΣ ζητώντας να συζητηθεί το θέμα στο Δημοτικό Συμβούλιο Βόλου.
Η ολοκληρωμένη διαχείριση των απορριμμάτων
Από την πλευρά μας, έχουμε καταθέσει εδώ και καιρό (πολύ πριν τις εκλογές*) τις προτάσεις μας για την ολοκληρωμένη διαχείριση των απορριμμάτων. Στον αντίποδα των σχεδιασμών κυβέρνησης και μεγαλοεργολάβων, η εναλλακτική πρόταση για την ολοκληρωμένη διαχείριση των απορριμμάτων περιλαμβάνει επιγραμματικά τα εξής:
• διαλογή των απορριμμάτων στην πηγή (κατοικίες, χώροι εργασίας) σε 4 ξεχωριστούς κάδους
• ανακύκλωση του χαρτιού, των μετάλλων, του γυαλιού και του πλαστικού και αερόβια κομποστοποίηση (δηλαδή παραγωγή λιπάσματος από τα ζυμώσιμα και οργανικά υλικά)
• η διαλογή των ανακυκλώσιμων και η κομποστοποίηση μπορεί να γίνει σε αποκεντρωμένες μονάδες δημόσιας – δημοτικής ιδιοκτησίας με ένα σχετικά απλό και φτηνό μηχανολογικό εξοπλισμό
• ταφή υπολειμμάτων σε ΧΥΤΥ
• αξιοποίηση των αδρανών
Με την εναλλακτική αυτή μέθοδο μειώνεται δραστικά (μέχρι και 85%) ο όγκος των απορριμμάτων που οδηγούνται σε ταφή και με αυτό τον τρόπο προστατεύεται το περιβάλλον και ο υδροφόρος ορίζοντας. Επιπλέον μειώνονται σημαντικά τα έξοδα ταφής που σήμερα, για το Δήμο Βόλου, φτάνουν περίπου τις 700.000 ευρώ ετησίως. Σε μικρό χρονικό διάστημα ο Δήμος θα μπορούσε να αποκομίσει σημαντικά έσοδα από τη διάθεση του κομπόστ αλλά και των ανακυκλώσιμων υλικών σε βιομηχανίες. Τέλος, η δημιουργία μιας τέτοιας μονάδας (εργοστάσιου) διαλογής των ανακυκλώσιμων και κομποστοποίησης (στην ιδιοκτησία του δήμου και κάτω από τον έλεγχο των εργαζομένων και της κοινωνίας) δεν είναι ακριβή, ο μηχανολογικός εξοπλισμός είναι απλός και φτηνός και ταυτόχρονα ανοίγουν άμεσα δεκάδες θέσεις εργασίας.
Σημείωση
Δείτε σχετικό άρθρο στον Ταχυδρόμο στις 01/04/2014
