Οι ανάγκες της Τρίτης Ηλικίας

Γράφει η Αποστολίδη Μαρία, Κλινική Ψυχολόγος – Ψυχοθεραπεύτρια *

«Το σημαντικότερο, ίσως, για τους ανθρώπους της Τρίτης Ηλικίας είναι να νιώθουν χρήσιμοι, να νιώθουν πως τους χρειαζόμαστε, και πως οι αγαπημένοι τους άνθρωποι τους έχουν ανάγκη», λένε τα μέλη των 3 ΚΕΝΤΡΩΝ ΗΜΕΡΗΣΙΑΣ ΦΡΟΝΤΙΔΑΣ ΗΛΙΚΙΩΜΕΝΩΝ (ΚΗΦΗ) και οι εξυπηρετούμενοι από το πρόγραμμα ΒΟΗΘΕΙΑ ΣΤΟ ΣΠΙΤΙ της ΚΕΚΠΑ – ΔΙΕΚ του ΔΗΜΟΥ ΒΟΛΟΥ, όταν τους ρωτάμε τι χρειάζονται οι ηλικιωμένοι για να νιώθουν ικανοποίηση και χαρά.
Πολύ σημαντική είναι επίσης η εμπλοκή τους σε πολλαπλές δραστηριότητες, η κοινωνικοποίηση και η αποφυγή της απομόνωσης και αδράνειας, εκτιμούμε οι εργαζόμενοι στα ΚΗΦΗ και το πρόγραμμα ΒΟΗΘΕΙΑ ΣΤΟ ΣΠΙΤΙ.
Είναι πραγματικά υπέροχο να βλέπουμε καθημερινά ηλικιωμένους να κάνουν δουλειές του σπιτιού, να μαγειρεύουν, να καθαρίζουν, να προσέχουν τα εγγόνια τους. Διαπιστώνουμε ότι οι άνθρωποι αυτοί έχουν καλύτερη σωματική και ψυχική υγεία και διατηρούνται αυτόνομοι για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα από αυτό των ανθρώπων που είναι μοναχικοί, απομονωμένοι και χωρίς ενδιαφέροντα και δραστηριότητα αλλά κυρίως χωρίς προσφιλή πρόσωπα και αγαπημένους ανθρώπους κοντά τους.
Τι κάνουμε εμείς ως υπηρεσίες της κοινωφελούς επιχείρησης του Δήμου Βόλου;
Καταρχήν έχουμε τη διάθεση αλλά και την υποχρέωση να τους ακούμε. Αυτό που πολλές φορές ξεχνάμε είναι η φωνή, η επιθυμία του ίδιου του ηλικιωμένου. Το πρώτο πράγμα, λοιπόν, που κάνουμε είναι να ρωτήσουμε τον ίδιο για το τι θέλει να κάνει με τη ζωή του και το τι χρειάζεται από τις υπηρεσίες της ΚΕΚΠΑ – ΔΙΕΚ. Συχνά βέβαια τα μέλη των 3 ΚΗΦΗ αλλά και οι ωφελούμενοι του προγράμματος ΒΟΗΘΕΙΑ ΣΤΟ ΣΠΙΤΙ δεν είναι σε θέση να μας απαντήσουν, π.χ. γιατί βρίσκονται σε κάποιο στάδιο άνοιας, οπότε πρέπει να ζυγίσουμε οι ίδιοι τις αντικειμενικές καταστάσεις.
Η σύνθεση της οικογένειας και οι σχέσεις μεταξύ των μελών της, διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο. Το μέγεθος του σπιτιού, η οικονομική κατάσταση, η προσωπικότητα του φροντιστή, η κατάσταση της υγείας του ηλικιωμένου πρέπει επίσης να συνυπολογίζονται. Το πέρασμα στην τρίτη ηλικία μπορεί να αποτελέσει μια δύσκολη περίοδο στη ζωή των ανθρώπων τόσο των ιδίων όσο και των οικείων τους. Η αίσθηση ότι παύεις να είσαι ενεργός, χρήσιμος και απαραίτητος για τους άλλους είναι ένα ισχυρό πλήγμα για αυτούς που περνάνε στις τάξεις των ηλικιωμένων, πολύ περισσότερο αυτών που είναι εξαρτημένοι για την επαρκή τους διαβίωση από άλλους ανθρώπους, τους φροντιστές τους.
Προσπαθώντας να απαντήσουμε στις ανάγκες των ηλικιωμένων και των μοναχικών ανθρώπων, τα 3 ΚΕΝΤΡΑ ΗΜΕΡΗΣΙΑΣ ΦΡΟΝΤΙΔΑΣ ΗΛΙΚΙΩΜΕΝΩΝ (ΚΗΦΗ) της ΚΕΚΠΑ – ΔΙΕΚ προσφέρουμε στους ηλικιωμένους δημότες ευκαιρίες για διασκέδαση, παρέα και κοινωνικές εκδηλώσεις, υπηρεσίες πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας, υπηρεσίες προσωπικής υγιεινής αλλά κυρίως συντροφικότητα, ενδιαφέρον και προσοχή.
Το πρόγραμμα ΒΟΗΘΕΙΑ ΣΤΟ ΣΠΙΤΙ, το οποίο έχει αποδείξει με την πολυετή λειτουργία του τη βαρύτητα, τη σημασία και το πόσο απαραίτητο είναι για τους μοναχικούς ηλικιωμένους αλλά και τα άτομα με αναπηρίες εφαρμόζει δράσεις παροχής φροντίδας στο σπίτι στους ωφελούμενούς και στις οικογένειές τους που χρειάζονται ενίσχυση και υποστήριξη στην καθημερινή φροντίδα. υγιεινής των ηλικιωμένων (μπάνιο, καθημερινή φροντίδα κτλ), διατροφή, ψώνια, απασχόληση και συντροφιά.
Στην ΚΕΚΠΑ – ΔΙΕΚ υποστηρίζουμε ότι τα γηρατειά δεν είναι ασθένεια, αλλά η φυσική κατάληξη όλων μας. Οι ηλικιωμένοι αποτελούν ένα πολύτιμο κεφάλαιο και πηγή εμπειρίας και γνώσης, η οποία δεν πρέπει να μείνει αναξιοποίητη. Όμως, στη σύγχρονη κοινωνία, που όλα αξιολογούνται με γνώμονα την ομορφιά, τη δύναμη και τη δόξα υπερισχύει η αντίληψη ότι τα γηρατειά είναι μία ανάξια και αξιοθρήνητη κατάσταση, καθώς συνδέονται κυρίως με την ασθένεια και τη μιζέρια. Μία τέτοια προκατάληψη δηλητηριάζει την ψυχή του ατόμου σ’ όλη τη διάρκεια της ζωής του, κάνοντάς τον να αισθάνεται απέχθεια προς τη διαδικασία της γήρανσης.
Η αντίληψη μας στην ΚΕΚΠΑ – ΔΙΕΚ συνίσταται στην άποψη ότι άτομα προχωρημένης ηλικίας μπορούν να συνεχίσουν την κοινωνική τους συνεισφορά και να εμπνεύσουν με το θάρρος, τη ζωτικότητα, τη γοητεία της προσωπικότητάς τους άτομα νεότερης ηλικίας.
Η Τρίτη Ηλικία είναι εκείνη που λόγω των χρονικών περιθωρίων που προσφέρει στο άτομο μετά την απομάκρυνσή του από την παραγωγική διαδικασία, δίνει τη δυνατότητα για όμορφες εμπειρίες δημιουργικής απασχόλησης. Όποια και αν είναι η φυσική του κατάσταση, μπορεί σε διαφορετικό βαθμό να αναπτύξει ικανότητες και δεξιότητες, να ανακαλύψει νέα ενδιαφέροντα και ταλέντα, να κάνει ότι αδυνατούσε στο παρελθόν. Κατά την περίοδο αυτή η ενασχόληση αποτελεί βασικό μέσο για την επίτευξη της ψυχικής ισορροπίας του ατόμου. Είναι η μέθοδος εκείνη που μειώνει δυσάρεστες σκέψεις και αρνητικά συναισθήματα, που αναπτύσσει την ικανότητα της κοινωνικής συναναστροφής και συνεργασίας και γενικότερα ενισχύει το αίσθημα της αυτοεκτίμησης, του σεβασμού και της αποδοχής του άλλου. Η Τρίτη Ηλικία μπορεί να είναι μία ευχάριστη περίοδος με πολλές εναλλακτικές λύσεις. Αρκεί η φλόγα της ψυχής να ανάβει, ώστε να κινητοποιεί τον ηλικιωμένο για προβληματισμό, δράση και ενδιαφέρον προς τη ζωή.
Προς αυτήν την κατεύθυνση λοιπόν τα προγράμματα της ΚΕΚΠΑ – ΔΙΕΚ δεν εξαντλούνται στην παροχή κατ’ οίκον βοήθειας ή παροχής φροντίδας σε δομές αποκλειστικά για ηλικιωμένους αλλά περιλαμβάνουν και δράσεις πρόληψης και συμβουλευτικής της υγείας, καταγραφή αναγκών υγείας και κοινωνικών αναγκών με ειδικά σχεδιασμένα πρωτόκολλα και ερωτηματολόγια, επιλεγμένες ιατρικές εξετάσεις και τακτική παρακολούθηση των μελών των κοινωνικών κέντρων, ανάπτυξη συστήματος παραπομπών, συμβουλευτική υποστήριξη με βασικό άξονα την πρόληψη των ασθενειών και παροχή οργανωμένων θεραπευτικών και ομαδικών δραστηριοτήτων.
Επιπλέον, στα κοινωνικά κέντρα της ΚΕΚΠΑ – ΔΙΕΚ πραγματοποιούνται ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΗΣ ΑΠΑΣΧΟΛΗΣΗΣ ΚΑΙ ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗΣ ΤΟΥ ΕΛΕΥΘΕΡΟΥ ΧΡΟΝΟΥ τα οποία καλύπτουν ανάγκες έκφρασης και επικοινωνίας των ενδιαφερομένων ηλικιωμένων αλλά και του γενικού πληθυσμού. Οι δραστηριότητες ελεύθερου χρόνου των κοινωνικών κέντρων είναι δημοφιλείς και επιτρέπουν σε ένα σημαντικό αριθμό συμπολιτών μας να συμμετέχουν δημιουργικά σε οργανωμένες ομάδες και να έλθουν σε επαφή με άλλα άτομα αξιοποιώντας τον ελεύθερο χρόνο τους και αποκτώντας με αυτόν τον τρόπο νέες παρέες και κοινωνικές επαφές αλλά και δεξιότητες και γνώσεις.

Υπεύθυνη του τμήματος Κοινωνικής Μέριμνας
και Αλληλεγγύης της ΚΕΚΠΑ – ΔΙΕΚ.

Εγγραφείτε στην ομάδα Magnesianews στο Viber για να λαμβάνετε ενημερώσεις.
Ακολουθήστε τη ροή Magnesianews στο Google News και μείνετε σε επαφή με ότι συμβαίνει.