Ορθοδοξία με μια λέξη είναι ο ίδιος ο Χριστός, όπως μαρτυρείται και μετέχουμε στη ζωή του στην Ορθόδοξη Εκκλησία. Σε αυτό το σημείο μπορεί κανείς να πλανηθεί σε διάφορες σκέψεις και διαλογισμούς. Ένας σπουδαίος Έλληνας Καθηγητής της φιλοσοφίας δίδασκε τους φοιτητές του ότι σε περιπτώσεις ιστορικών προσώπων, που δεν έγραψαν οι ίδιοι κάτι, όπως ο Χριστός, ο Πυθαγόρας, ο Σωκράτης ή ο Βούδας είμαστε επιφυλακτικοί σε ότι αφορά τα όσα έγραψαν άλλοι γι’ αυτούς. Η παρατήρηση αυτή παρόλο που είναι εύλογη για τους άλλους αδικεί κατάφωρα το Χριστό και σε τελική ανάλυση αποβαίνει ανιστορική. Και τούτο διότι διαγράφει, ηθελημένα ή όχι, τη συνείδηση της Εκκλησίας, η οποία καταγράφηκε με τα δόγματα και τους όρους των αγίων και Οικουμενικών Συνόδων αλλά και την ίδια την Αγία Γραφή.
Αν θέλουμε να είμαστε έντιμοι και αξιοπρεπείς με τους εαυτούς μας και με την ιστορία θα πρέπει τουλάχιστον να «σκαλώσουμε» καθώς περνάμε από το πρόσωπο του Ιησού Χριστού. Κοντά του ή μπροστά του τα πράγματα αλλάζουν. Ένα κραυγαλέο παράδειγμα μπορούμε να δούμε στην περίπτωση των αγίων αποστόλων Πέτρου και Παύλου. Ο Πέτρος έζησε κοντά στο Χριστό και παρακολούθησε τη ζωή, τα πάθη και την ανάσταση και έδωσε αιματηρή μαρτυρία γι’ αυτά. Ο Σαύλος ήταν ζηλωτής του Ιουδαΐσμού και δεινός διώκτης των χριστιανών. Από τότε που του παρουσιάστηκε ο Χριστός άλλαξε ριζικά και έγινε απόστολος, ο οποίος κοπίασε περισσότερο από τους άλλους αποστόλους για την αγάπη του Χριστού. Στην Αποστολική Σύνοδο στα Ιεροσόλυμα ο Παύλος ήλεγξε τον Πέτρο επειδή επέμενε να περιτέμνονται οι εξ εθνών χριστιανοί και ο Παύλος δικαιώθηκε από τη Σύνοδο. Και παρά ταύτα ο άγιος Πέτρος στη δεύτερη επιστολή του γράφει: «Θεωρείστε τη μακροθυμία του Κυρίου μας ως ευκαιρία σωτηρίας, όπως σας έγραψε και ο αγαπητός μας αδελφός ο Παύλος, με τη σοφία που του έδωσε ο Θεός» (Β΄ Πέτρου 3, 15).
Τέτοια αγάπη και τέτοια σύμπνοια μεταξύ δύο τόσο διαφορετικών χαρακτήρων δεν παρατηρείται μόνο μεταξύ των δύο Αποστόλων αλλά και μεταξύ των πατέρων και μάλιστα διαχρονικώς. Τέτοια ενότητα πνεύματος δεν είναι δυνατόν να ερμηνευθεί ανθρωπίνως. Είναι προφανές, λοιπόν, ότι και οι δύο απόστολοι μετέχουν στην ίδια χάρη του Θεού και καθοδηγούνται από αυτή, πράγμα που είπε και ο ίδιος ο Χριστός: «Ο παράκλητος (παρηγορητής) … Όταν δε έλθη εκείνος το Πνεύμα της αληθείας, οδηγήσει υμάς εις πάσαν την αλήθειαν» (κατά Ιωάννη 16, 7-13).
Ορθοδοξία επίσης είναι ό, τι παρέλαβε η Εκκλησία από τους αγίους Αποστόλους ως παράδοση ζωής και μυστηρίου. Ο Χριστός είναι θεανδρικό πρόσωπο, είναι ο δημιουργός και κύριος του σύμπαντος κόσμου Θεός που έγινε άνθρωπος (τέλειος Θεός και τέλειος άνθρωπος). Όποιος τηρεί τις εντολές του και ζει και αυτός θεανθρώπινα. Ο Χριστός ως πρότυπο είναι εξαιρετικά προκλητικό για τους ανθρώπους που δεν έχουν χάρη. Γράφει πάλι ο άγιος Απόστολος Πέτρος, ο οποίος έζησε κοντά του και είχε σχέση πιστότητας μαζί του ότι ο Χριστός «έπαθεν υπέρ υμών, υμίν υπολιμπάνων υπογραμμόν ίνα επακολουθήσητε τοις ίχνεσιν αυτού, ός αμαρτίαν ουκ εποίησεν, ουδέ ευρέθη δόλος εν τω στόματι αυτού, ός λοιδωρούμενος ουκ αντελοιδώρει, πάσχων ουκ ηπείλει» (Α’ Πε 2, 21- 23). Με αυτές τις προϋποθέσεις είναι φανερό ότι η Ορθοδοξία και ο Χριστός δεν γίνονται ιδεολογία και μόνο συμβατικώς κάνουμε λόγο για χριστιανισμό, όπως μαρξισμό, φροϋδισμό και λοιπά.
Η ορθοδοξία πορεύεται στην ιστορία ως εκπλήρωση των βαθύτερων και εσώτερων πόθων όλης της ανθρωπότητας. Δυστυχώς όμως ο πολύς κόσμος δεν ασχολείται με την ουσία των πραγμάτων αλλά πλανάται από τη λάμψη των ιδεοληψιών και των ειδώλων, όπως ακριβώς την έπαθε η Εύα. Σε κάθε εποχή αλλάζει η μορφή των ειδώλων και με αυτόν τον τρόπο οι εμπαθείς και πλανεμένοι άνθρωποι κάθε καιρού αποξενώνονται από το Θεό και τον εαυτό τους, γίνονται «εκτός εαυτού» και τελικά πολεμούν και διώκουν την ορθοδοξία, νομίζοντας μάλιστα ότι έτσι γίνονται θεάρεστοι!
Η πλάνη της εποχής μας είναι η υπερύψωση του εγκεφάλου του ανθρώπου και της γνώσης. Η καταξίωση και η ολοκλήρωση κάθε προσώπου, η αντιμετώπιση όλων των προβλημάτων του έχει ανατεθεί στην «επιστήμη». Όμως παρά τις τόσες γνώσεις και τα τόσα τεχνολογικά μέσα η δυστυχία στον κόσμο περίσσεψε η ειδωλολατρία πλήθυνε και η ταλαιπωρία του ανθρώπου συνεχίζεται. Οι άνθρωποι της «επιστημονικής» εποχής μας τρέχουν στα ωροσκόπια, τους μάγους και τους κάθε είδους γκουρού …
Ο Πλάτωνας και πολλοί των αρχαίων Ελλήνων διέκριναν τη γνώση του κόσμου σε αισθητή (προερχόμενη από τις αισθήσεις) και νοητή (αναπτυγμένη από τη διάνοια), θεωρώντας ότι ασυγκρίτως ανώτερη είναι η δεύτερη. Οι Πατέρες της Εκκλησίας αγωνίστηκαν για την Ορθοδοξία, έτσι ώστε να διατηρηθεί για τον κόσμο η διάκριση κτιστού και ακτίστου. Προφανώς η μετοχή στο άκτιστο είναι εξαιρετικά ανώτερη αξία για τον άνθρωπο από τα διανοήματα. Στη μετοχή μας στο άκτιστο μας οδήγησε με ασφάλεια ο Ιησούς Χριστός διά της Εκκλησίας. Το περίεργο είναι ότι σήμερα με πολύ πείσμα «φωτισμένοι» της εποχής αγωνίζονται να κλείσουν για την ανθρωπότητα το παράθυρο προς το άκτιστο. Επειδή σε αυτούς τους αρκεί το λαμπάκι του εγκεφάλου τους, νομίζουν ότι όλη η ανθρωπότητα θα αρνηθεί τον ήλιο.
Οι Ορθόδοξοι πιστοί ζουν θεανθρώπινα κατά χάριν και είναι ως προς τα βασικά σημεία της ζωής τους θεοδίδακτοι. Γι΄ αυτό και είναι αναπαυμένοι.
Η υπόθεση της Ορθοδοξίας αφορά όλους τους ανθρώπους όλης της οικουμένης και όσοι την κρατάμε την κρατάμε για όλους. Ταυτοχρόνως είναι και υπόθεση του Χριστού – Θεού. Ο Θεός όμως, για να μην επιβάλλεται η Ορθοδοξία δια της βίας και των λογικών επιχειρημάτων, αναθέτει την υπεράσπισή της και τη μαρτυρία της σε ασήμαντους για τον κόσμο και ασθενικούς ανθρώπους … για να φανεί ότι η Ορθοδοξία σώζει εμάς και δεν σώζουμε εμείς την Ορθοδοξία. Έτσι γινόταν πάντα. Αυτό το είδαμε και στην εποχή μας. Όλα τα «επιχειρήματα» των «φωτισμένων» και «μεγάλων» της εποχής να λιώνουν όπως το κερί και να αχρηστεύονται μπροστά σε άρρωστα και ασθενικά γεροντάκια. Όπως γινόταν πάντα μπροστά στο Χριστό. Ας σημειώσουμε εδώ ότι οι μεγάλοι άγιοι των ημερών μας (Παΐσιος, Πορφύριος, Ιάκωβος …) ήταν του Δημοτικού και δεν είχαν σχέση με τα Πανεπιστήμια ή τις Θεολογικές Σχολές. Δεν είναι και αυτό πρόκληση για τον σημερινό «επιστημονικό» κόσμο μας; Πώς αγράμματοι κατά κόσμον άνθρωποι μόνο με τη σοφία του Θεού γίνονται οδηγοί και στηρίγματα πολλών; Ακόμα και ανθρώπων με μεγάλη μόρφωση και υψηλές θέσεις;
