Αν αναλογιστεί κανείς πόσο δύσκολη κατάκτηση είναι η αγάπη, εύκολο, είναι να αντιληφθεί πόσο πρόσφορο έδαφος μπορεί να βρει η απόρριψη του «αλλού» η περιχαράκωση του εγώ, η επιθετικότητα, ο φόβος. Η δυσπιστία, η καλλιέργεια της πλάνης, η κατά παραγγελίαν Ιστορικές αλήθειες , το τάισμα μας, με μιας εκτός τόπου και πραγματικότητας «εθνικής ή φυλετικής υπεροχής» είναι το χαλί, πολλές φορές κόκκινο από το αίμα αθώων, πάνω στο οποίο βαδίζει , θεριεύει και αναδεικνύεται ο ρατσισμός και η προκατάληψη.
Διαβάζοντας το βιβλίο της Ζέτας Γεραστάθη αναγκάζεσαι εκ των πραγμάτων να γυρίσεις το βιολογικό σου ρολόι πίσω στα παιδικά σου χρόνια και να θυμηθείς και να βρεις με πόσο φορτίο προκατάληψης έχουμε, εγώ , εσείς , ο καθένας από μας, φορτωθεί, χωρίς καν να το ξέρουμε , χωρίς καν να το καταλάβουμε . Σε πόσους δαίμονες ρατσισμού, στη διαδρομή της ζωής μας χρειάστηκε κατά καιρούς να απαντήσουμε .
Πόσες φορές χρειάστηκε η λογική μας, να υπερβεί αυτά που «ακούγονται», αυτά που διαδίδονται και που μας γίνονται συνηθισμένα και οικεία για να καταφέρει απαντήσεις με ανθρώπινη αξιοπρέπεια στα ρατσιστικά διλλήματα που από την πόρτα ή το παράθυρο μπαίνουν συχνά πυκνά στη ζωή μας . Ο ρατσισμός ήταν και είναι πάντα εδώ παρών, πολυπρόσωπος, υφέρπων, άδηλος πολύ πριν γίνει εμφανής και ενεργός. Πολύ πριν πάρει τη μορφή μιας νύχτας κρυστάλλων ή ακόμη χειρότερα εκείνης της πανώλης , της «τελικής λύσης» και του ολοκαυτώματος. Τα μικρά αθώα χάρτινα αστεράκια της ιστορίας μας ή τα πάνινα κίτρινα αστέρια της Ανθρώπινης Ιστορίας, κάπου, κάποτε, είχαν ταυτιστεί με τον διωγμό , τον διωγμό και το θάνατο. Όμως δυστυχώς, τα αίτια δεν έχουν ξεμείνει στο απώτερο κάποτε. Είναι εδώ πλάι μας .
Ο ρατσισμός ελλοχεύει στις ειδήσεις, σε περισπούδαστες αναλύσεις, στα κενά της εκπαίδευσης , στους θρησκευτικούς και πολιτικούς φανατισμούς. Είναι άρρητος , κρυφός μα κραυγαλέα παρών. Είναι το κοινό μυστικό που προσπαθούμε να το μπαλώσουμε διανθίζοντας το ή βάζοντας το κάτω από το χαλί. Τα μικρά χάρτινα αστεράκια της μικρής Ουρανίας ανέδυσαν τις ανατριχιαστικές μνήμες της προγιαγιάς της Ρεββέκας. Τις «ξέθαψαν», γιατί η προγιαγιά έζησε στο πετσί της, όχι μόνον τον επίσημο, τον Ιστορικό Ρατσισμό των κρατών . Πριν από αυτόν, έζησε τον ρατσισμό των καθημερινών ανθρώπων. Αυτόν φοβάται μην τον ζήσουν οι επόμενες γενιές γιατί αυτός είναι ο εχθρός του ανθρώπου και των κατακτήσεων της κοινωνίας του. Αυτός είναι το πραγματικό υπόστρωμα, αυτόν δηλαδή, που βρίσκει «καλλιεργημένο», ο επίσημος Ρατσισμός και γίνεται κάποια στιγμή καρκίνωμα.
Η ιστορία της Ζωής Γεροστάθη προσπαθεί να πολεμήσει την έμφυτη δυσπιστία και τη φοβία που δυστυχώς είναι καθημερινή. Ο ρατσισμός δεν παλεύεται με μεγαλόστομες διακηρύξεις, νόμους, και διατάξεις. Είναι μια μάχη σώμα με σώμα . Μια πάλη ανάμεσα στο καλό και το κακό και στη μάχη αυτή οι νόμοι και οι μπροσούρες έρχονται και φεύγουν από το συλλογικό υποσυνείδητο σαν ποτέ να μην είχαν υπάρξει .
Μόνο με παιδεία και πνευματική καθαρότητα, επιχειρηματολογική επαναφορά αλλά και εσωτερική άσκηση του καθενός μας μπορεί να ξεπεραστεί . Θα έχουμε χάσει αν υποτιμήσουμε τον μέσα μας ρατσισμό. Είναι ύπουλος και φωλιάζει ακόμα και στον πιο καλλιεργημένο άνθρωπο. Κρύβεται πίσω από συνηθισμένα στερεότυπα και προκαταλήψεις και πίσω από αθώες γενικεύσεις. Είναι ο εχθρός που κάποιες φορές θέλουμε να αγνοούμε. Πριν πολεμήσουμε τον ρατσισμό στην κοινωνία, πρέπει να τον νικήσουμε μέσα μας. Και αυτό θέλει πραγματικά βαθύτερη σκέψη , και ισχυρή βούληση.
Το βιβλίο της Ζωής Γεροστάθη στην πράξη κάνει ακριβώς αυτό: καταπιάνεται με το ρατσισμό της διπλανής πόρτας. Υπέρ απλοποιεί το ζητούμενο για να μας δείξει την ακραία βαρύτητα αλλά και την επικινδυνότητα του φαινόμενου. Τον φέρνει στο κατώφλι μας . Δεν ψάχνει ούτε την «γερμανική εταιρεία ευγονικής» στο μακρινό 1904 , ούτε τον Χίμλερ, ούτε τον Αιχμαν . Ψάχνει να βρει στη δικιά μας αυλή όποιον ξεκαρφιτσώνει ένα -ένα τα αστέρια του ουρανού για να τα κάνει ανεξίτηλα σημάδια μίσους και προκατάληψης.
Η Ζωή με το «αστεράκι « της επιδιώκει να ρίξει το χλωμό του φως πάνω στου νου τις σκοτεινές γωνιές ,στον ψυχισμό , εκεί που πρέπει δηλαδή , στην παιδική , άγραφη ακόμη ύπαρξη . Εκεί που παίζεται όλο το παιχνίδι της αγάπης η του μίσους. Εκεί που δίνεται ο αγώνας να γίνει η αγάπη το μείζον , να γίνει το μάθημα ,το ανάχωμα . Εκεί , το παράδειγμα και η προτροπή αποκτούν μαγικά χαρακτηριστικά και γράφονται ανεξίτηλα. Εκεί ακριβώς, όπου μαθαίνεται η αγάπη…
