«Το 2016 η οικονομία καταγράφει σημαντική επιβράδυνση της ύφεσης, ενώ δεν αποκλείεται το έτος να κλείσει με ρυθμό 0% (αντί πρόβλεψης για ύφεση 0,3%), αλλά το 2017 η εκτίμηση αύξησης του ΑΕΠ με ρυθμό 2,7% αξιολογείται ως αρκετά αισιόδοξη. Μπορεί όμως να επιτευχθεί υπό προυποθέσεις».
Την εκτίμηση αυτή για τις προβλέψεις επί του σχεδίου προυπολογισμού του 2017 διατυπώνει το Ελληνικό Δημοσιονομικό Συμβούλιο στην έκθεση του που δόθηκε στη δημοσιότητα.
Οπως ανακοίνωσε ο πρόεδρος του καθηγητής του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών, ο οποίος έχει διατελέσει υποδιοικητής στην Τράπεζα της Ελλάδος, πρόεδρος της Ιονικής Τράπεζας, και πρόεδρος του ΚΕΠΕ Παναγιώτης Κορλίρας «το Ελληνικό Δημοσιονομικό Συμβούλιο (ΕΔΣ), σύμφωνα με το νόμο (Ν. 4270/14) αξιολογεί τις μακροοικονομικές προβλέψεις που περιλαμβάνονται στην περιληπτική εισηγητική έκθεση του προσχέδιου του ετήσιου Κρατικού Προϋπολογισμού.
» Το γεγονός ότι στην οικονομία εφαρμόζεται πρόγραμμα προσαρμογής που έχει συμφωνηθεί με τους θεσμούς θέτει περιορισμούς ως προς την εμβέλεια της τρέχουσας αξιολόγησης. Η παρούσα αξιολόγηση στηρίζεται σε στοιχεία και πληροφορίες που έθεσε στη διάθεση του ΕΔΣ η Γενική Διεύθυνση Οικονομικής Πολιτικής του Υπουργείου Οικονομικών, καθώς και σε δικές μας εκτιμήσεις».
Στην αξιολόγηση των μακροοικονομικών προβλέψεων του 2016 προέβη το διοικητικό συμβούλιο του ΕΔΣ, το οποίο απαρτίζεται από τους καθηγητές Δημήτρη Σερεμέτη, αναπληρωτή καθηγητή Εφαρμοσμένης Οικονομικής στο Τμήμα Διοίκησης Επιχειρήσεων του Πανεπιστημίου Αιγαίου, Βασίλειο Μανεσιώτη, πρώην επικεφαλής του Τομέα Δημοσίων Οικονομικών της Διεύθυνσης Οικονομικών Μελετών της ΤτΕ, Ευθύμιο Τσιώνα, του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών και Γιάννη Μονογυιό, επικεφαλής του τομέα δημοσιονομικής και νομισματικής πολιτικής του Κέντρου Προγραμματισμού και Οικονομικών Ερευνών (ΚΕΠΕ).
Το Γενικό Σχόλιο του Συμβουλίου αναφέρει τα εξής:
– Οι ρυθμοί μεταβολής του 2016 βασίζονται σε στοιχεία που αναφέρονται στο Α΄ εξάμηνο του έτους, και προβλέψεις για το Β΄ εξάμηνο. Με τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ για το 3ο τρίμηνο που θα είναι διαθέσιμα τον Νοέμβριο, είναι πιθανόν να αναθεωρηθούν αυτές οι προβλέψεις. Για το σύνολο του 2016, οι ανεξάρτητες προβλέψεις του ΕΔΣ για το ΑΕΠ, βάσει των δεδομένων του Α΄ εξαμήνου, δείχνουν αντίστοιχες τάσεις, περί το -0,3%.
– Οι ρυθμοί μεταβολής που αφορούν στο 2017 είναι μάλλον στόχοι – εκτιμήσεις παρά προβλέψεις, αφού για κάθε συνιστώσα του ΑΕΠ χρησιμοποιούνται διαφορετικές μεθοδολογίες, ενώ για το συνολικό ΑΕΠ το ποσοστό +2,7% σαφώς τίθεται ως στόχος που πρέπει να είναι συνεπής με το συμφωνηθέν με τους θεσμούς πρόγραμμα δανειακής στήριξης.
Προβλέψεις 2016 2017
Ιδιωτική Κατανάλωση -0,6 +1,8
Δημόσια Κατανάλωση -1,5 -0,3
Συνολικές Επενδύσεις +3,3 +9,1
Εξαγωγές αγαθών και υπηρεσιών -6,3 +5,3
Εισαγωγές αγαθών και υπηρεσιών -2,6 +3,3
ΑΕΠ σε σταθερές τιμές (2010) -0,3 +2,7
Πηγή: ΓΔΟΠ Υπ.Οικονομικών
Είναι χαρακτηριστικό ότι στο σύνολό τους οι αναφερόμενοι ρυθμοί μεταβολής γενικώς συγκλίνουν -με δευτερεύουσες, επιμέρους, διαφορές- προς τις προβλέψεις που έχει δημοσιοποιήσει η Τράπεζα της Ελλάδος1 όπως και προς τις εαρινές προβλέψεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.
Οι εκτιμήσεις για το 2017:
1. Ιδιωτική κατανάλωση: Κατά την εκτίμησή μας αναμένεται αύξηση της τάξης τουλάχιστον του 1% για το 2017, ενώ το 1,8% θεωρείται αρκετά αισιόδοξο, λόγω της πίεσης που ασκείται στο διαθέσιμο εισόδημα από τα πρόσφατα φορολογικά μέτρα. Η αύξηση της ιδιωτικής κατανάλωσης αναμένεται να προέλθει κυρίως από την σταδιακή αναστροφή του οικονομικού κλίματος και τη μείωση των ληξιπρόθεσμων υποχρεώσεων του Δημοσίου προς τους ιδιώτες. Ακόμη, αναμένεται περαιτέρω διοχέτευση των αποταμιεύσεων προς την οικονομία με έμφαση στην ιδιωτική κατανάλωση.
2. Δημόσια κατανάλωση: Είναι το κυριότερο εργαλείο της δημοσιονομικής πολιτικής, άρα μέγεθος ουσιαστικά απόλυτα ελεγχόμενο από την Κυβέρνηση – στο πλαίσιο, βεβαίως, του προγράμματος προσαρμογής.
3. Συνολικές Επενδύσεις: Η εκτίμηση – στόχος για τις επενδύσεις το 2017 στηρίζεται κυρίως σε μεγάλη αύξηση των επενδύσεων για εξοπλισμό. Υπάρχουν πράγματι οι προϋποθέσεις για μια σημαντική αύξηση των ιδιωτικών και δημοσίων επενδύσεων. Η αισιοδοξία αυτή στηρίζεται σε βάσιμες προβλέψεις – στόχους, διότι αναμένεται αναστροφή του επενδυτικού κλίματος με τις εξαγγελθείσες επενδύσεις για μεγάλα έργα, τη βελτίωση του επιχειρηματικού κλίματος, τις θετικές προσδοκίες αναφορικά με την υλοποίηση του «πακέτου Γιουνκέρ», και την αναμενόμενη βελτίωση των συνθηκών χρηματοδότησης της οικονομικής δραστηριότητας με την ένταξη της χώρας στο πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης της ΕΚΤ.
4. Εισαγωγές και εξαγωγές: Η ανάκαμψη των εξαγωγών και των εισαγωγών θεωρείται εύλογη, ύστερα από τις σημαντικές μειώσεις που υπέστησαν κατά το παρελθόν 12μηνο για έκτακτους λόγους (κεφαλαιακοί έλεγχοι, πτώση μεταφορικών ναύλων κλπ.).
Το δημοσιονομικό συμβούλιο καταλήγει στο εξής συμπέρασμα:
Για το 2016 θεωρούμε ότι είναι πολύ πιθανή σημαντική επιβράδυνση της ύφεσης, ενώ δεν αποκλείεται το έτος να κλείσει με ρυθμό 0%, εφόσον τα στοιχεία του 3ου τριμήνου πιστοποιήσουν αυξητική τάση, όπως αναμένεται. Υπό αυτές τις συνθήκες είναι δυνατόν να υπάρξει αυξητικός αντίκτυπος στο ΑΕΠ του 2017. Η ευκταία επιτάχυνση των πληρωμών που συνδέονται με την ολοκλήρωση του ΠΔΕ μέχρι το τέλος του έτους, και η εξόφληση των υποχρεώσεων του Δημοσίου που έχουν καταστεί ληξιπρόθεσμες ενόψει της δεύτερης υπο-δόσης του δανειακού προγράμματος, δύνανται, πράγματι, να βελτιώσουν τα αποτελέσματα του 2016, και να δώσουν περαιτέρω θετική ώθηση στις επιδόσεις της οικονομίας το 2017.
Για το 2017, η εκτίμηση αύξησης του ΑΕΠ με ρυθμό 2,7% αξιολογείται ως αρκετά αισιόδοξη, και υπό προϋποθέσεις. Θετική επίδραση θα έχουν παράγοντες όπως η πολιτική σταθερότητα, η σταδιακή άρση των περιορισμών στην κίνηση κεφαλαίων και άλλων εστιών αβεβαιότητας, η βελτίωση των συνθηκών ρευστότητας στην οικονομία όπως και των προσδοκιών νοικοκυριών και επιχειρήσεων.
