Δεν ξέρω αν σου έχει τύχει, αγαπημένε μου αναγνώστη, να έρθει μια στιγμή στη ζωή σου, που να σε πηγαίνει συνέχεια στο παρελθόν. Ασυναίσθητα, να γυρνάς σε παλιές στιγμές, να κάνεις ένα φλας μπακ, να κρίνεις τις πράξεις σου, να σκέφτεσαι τι έκανες σωστό και τι όχι, να προβληματίζεσαι για το αν έπρεπε κάτι να το προσπαθήσεις περισσότερο ή τελικά καλά έγιναν τα πράγματα, αν το τώρα σε γεμίζει. Ε, σε μια τέτοια φάση βρίσκομαι εγώ. Σε μια φάση, που αφήνω τη ζωή μου να ρέει μέσα στην καθημερινότητά της, διαβάζοντας, γράφοντας, συζητώντας, γελώντας, κλαίγοντας, προσπαθώντας, το βράδυ όταν πέφτω στο κρεβάτι προσπαθώ, όχι πάντα λόγω φυσικής κούρασης, να κάνω την αυτοκριτική μου.
Εκεί που συνήθως καταλήγω, είναι ότι τις περισσότερες φορές η ζωή κάνει κύκλους, η ιστορία επαναλαμβάνεται.
Με το πέρασμα των χρόνων όμως αντιλαμβάνεσαι, μέσα από τις «σφαλιάρες» που προφανώς έχεις φάει, τι είναι αυτό που σε κάνει χαρούμενο, σε ποια πράγματα έδωσες παραπάνω χώρο και χρόνο απ’ ότι θα έπρεπε, κάνεις ένα ξεδιάλεγμα και κρατάς τα ουσιαστικά, εκείνα που σου προσφέρουν ηρεμία μέσα στην πολύ βουή, εκείνα που σε κάνουν ευτυχισμένο μέσα στην γενικότερη δυστυχία. Και κάπου εκεί, αντιλαμβάνεσαι, αγαπημένε μου, ότι δεν χρειάζεσαι τελικά πολλά. Ότι η ουσία δεν βρίσκεται στα πράγματα, αλλά στους ανθρώπους που επιλέγεις να έχεις γύρω σου. Πως νιώθεις την απόλυτη απελευθέρωση όταν πετάς από επάνω σου κάθετι δήθεν και επιλέγεις να ζεις μέσα στα απλά. Και κάτι τελευταίο.
Θα το λέω και θα το ξαναλέω γιατί είναι η πιο όμορφη διαπίστωση και το αποτέλεσμα που το φέρνει μαζί του μια άσχημη κατάσταση, αυτό που ονομάζουμε οικονομική κρίση, αυτό που μας έκανε να βάλουμε και πάλι στη ζωή μας την λέξη «αυτοκριτική», που μας επιτρέπει ανά πάσα ώρα και στιγμή να αυτομαστιγωνόμαστε, νιώθοντας τύψεις κάθε φορά που πιστεύουμε ότι ήμασταν άδικοι, όταν δεν κάναμε κάτι καλά, όταν βάλαμε το προσωπικό μας συμφέρον, ενώ θα έπρεπε να κοιτάξουμε τα πράγματα λίγο πιο πλατιά.
Και χαίρομαι, που βλέπω άτομα, που η αλήθεια είναι ότι δεν περίμενα να αλλάξουν την νοοτροπία τους, να αρχίζουν να μην κρύβουν τις αλήθειες τους κάτω από τα πανάκριβα χαλιά, που κάποτε θεωρούσαν ότι εκείνα αποδείκνυαν το επίπεδο τους, να αρχίζουν να θεωρούν ότι τα ουσιαστικά τελικά είναι αυτά που ήδη έχουν και δεν είναι άλλα από τις ανθρώπινες σχέσεις, από εκείνους που βρίσκονται κοντά σου όταν πονάς, όταν ζεις την απόλυτη χαρά, όταν χρειάζεσαι έναν ώμο για να κλάψεις ή να ακούσεις μια γλυκιά κουβέντα που θα σε «σηκώσει» και πάλι. Μήπως διαφωνείς, αγαπημένε μου, ότι όλη η ουσία βρίσκεται τελικά εκεί;
