Με επιτυχία ολοκληρώθηκαν οι εργασίες του 13ο Πανελλήνιου Συνεδρίου των Ναυτικών Μουσείων από τις 17 έως 19 Μαίου 2024, που διοργανώθηκε από το Μουσείο Ναυτικής και Πολιτιστικής Παράδοσης Σκιάθου και τον Δήμο Σκιάθου και υπό την αιγίδα του Υπουργείου Πολιτισμού.
Ο θεσμός των Πανελλήνιων συνεδρίων των ναυτικών μουσείων ξεκίνησε το 1996 και είναι η μοναδική κοινή δράση των θεματικών αυτών μουσείων του ελλαδικού χώρου. Για πρώτη χρονιά το φετινό συνέδριο αποτέλεσε την κοινή συμμετοχή των ελληνικών ναυτικών μουσείων στο εορτασμό της Διεθνούς Ημέρας των Μουσείων στις 18 Μαΐου. Στόχος των συνεδρίων είναι η δικτύωση και η ενίσχυση της συνεργασίας μεταξύ των Ελληνικών Ναυτικών Μουσείων για την χάραξη μιας κοινής πολιτιστικής πολιτικής στους τομείς της μελέτης, διάσωσης και προβολής της ναυτικής ιστορίας και παράδοσης.
Στα συνέδρια αυτά συμμετέχουν, εκτός από μουσεία, φορείς και ιδρύματα ναυτικής κληρονομιάς που παρουσιάζουν τις πολιτιστικές τους δράσεις στο πλαίσιο ανάπτυξης γόνιμου διαλόγου για τη διάχυση καλών πρακτικών στον τομέα της διαχείρισης του ναυτικού πολιτιστικού αποθέματος που έχουν στην ευθύνη τους. Παράλληλα στο πλαίσιο διεξαγωγής αναπτύσσεται ένα ειδικό θέμα, πάντοτε σχετικό με τη ναυτική ιστορία και πολιτιστική παράδοση της περιοχής που έχει την έδρα του το μουσείο που κάθε φορά έχει αναλάβει την διοργάνωσή του.
Κατά την έναρξη του Συνεδρίου χαιρετισμό απηύθυναν ο Δήμαρχος Σκιάθου, Θοδωρής Τζούμας, ο οποίος τόνισε ότι είναι ιδιαίτερη τιμή και χαρά η διοργάνωση του Συνεδρίου στη Σκιάθο γιατί έτσι δίνεται η δυνατότητα να μάθουμε για την σπουδαία ιστορία και τις δράσεις των Ναυτικών Μουσείων, των Ιδρυμάτων και των φορέων πολιτισμού και ναυτικής ιστορίας, ενώ παράλληλα είναι και μία ευκαιρία να μιλήσουμε και για την ναυτική ιστορία της Σκιάθου, για την οποία είμαστε περήφανοι.
Ο Πρόεδρος του Μουσείου Ναυτικής και Πολιτιστικής Παράδοσης Σκιάθου, Ιωάννης Παρίσσης, δήλωσε συγκινημένος τόσο για την ευγενική αποδοχή της πρότασης να υλοποιηθεί το Συνέδριο των Ναυτικών Μουσείων στη Σκιάθο αλλά και για την ίδρυση του Ναυτικού Μουσείου Σκιάθου, που ξεκίνησε ο ίδιος πριν μερικά χρόνια με σκοπό την αποτύπωση και διάσωση της ιστορίας του νησιού, που είναι συνυφασμένη με την ναυτιλία και την ναυπηγική. Η εντεταλμένη Περιφερειακή Σύμβουλος Βορείων Σποράδων κατά τον χαιρετισμό της αναφέρθηκε στην ιδιαίτερη σημασία αλλά και την προσφορά της ναυτιλίας και της ναυτοσύνης στην ιστορία της χώρα μας.
Εκ μέρους του Αρχηγού του Γενικού Επιτελείου Ναυτικού, ο Αντιναύαρχος Π.Ν. Ιωάννης Καλογερόπουλος, τόνισε τη σημασία του θεσμού των Πανελλήνιων Συνεδρίων των Ναυτικών Μουσείων, δεδομένου ότι η Ελλάδα είναι μία ναυτική χώρα και η ναυτική παράδοση και κληρονομιά είναι πολύ σημαντική. Η σύσφιξη όλων αυτών των φορέων που διαχειρίζονται επιστημονικά και μουσειακά όλο αυτό το υλικό γίνεται προς όφελος όλων.
Ο Πρόεδρος του Ιδρύματος Ευγενίδη, Λεωνίδα Ευγενίδη, ο οποίος δήλωσε μεταξύ άλλων ότι το 13ο Πανελλήνιο Συνέδριο των Ναυτικών Μουσείων γίνεται στον κατάλληλο χώρο γιατί υπάρχει παράδοση, ιστορία αλλά πάνω από όλα η ψυχή και ο ανθρώπινος παράγοντας.
Εκ μέρους του Γενικού Γραμματέα του Υπουργείου Πολιτισμού, Γεώργιου Διδασκάλου, χαιρετισμό απηύθυνε η Άννα Μοσχονά, υπογραμμίζοντας τη σημασία των ναυτικών μουσείων στην καταγραφή και διατήρηση της ναυτικής πολιτιστικής κληρονομιάς της χώρας.
Η πρώτη μέρα του Συνεδρίου ήταν αφιερωμένη στη Σκιάθο και το ειδικό της θέμα ήταν η «Ναυτική Κληρονομιά της Σκιάθου: Παρελθόν, Παρόν και Μέλλον». Εναρκτήρια ομιλία του Συνεδρίου απηύθυνε η Πρόεδρος του Ναυτικού Μουσείου Ελλάδας, Αναστασία Αναγνωστοπούλου Παλούμπη, η οποία εστίασε στη σημασία του θεσμού των Πανελληνίων Συνεδρίων των Ναυτικών Μουσείων για την ανταλλαγή απόψεων, εμπειριών και καλών πρακτικών και καλλιέργειας δεσμών συνεργασίας μεταξύ των μουσείων και των φορέων ναυτικής παράδοσης που συμμετέχουν. Επίσης, ανέφερε ότι ειδικά φέτος δεδομένου ότι για πρώτη φορά οι ημερομηνίες διεξαγωγής των εργασίων του συνεδρίου περιλαμβάνουν την 18η Μαΐου Παγκόσμια Ημέρα Μουσείων, προτάθηκε να ενταχθεί το 13ο Πανελλήνιο Συνέδριο στο Πρόγραμμα των εορτασμών για τη Διεθνή Ημέρα Μουσείων. Πρόταση η οποία έγινε αποδεχτή από την Πρόεδρο του Ελληνικού Τμήματος του Διεθνούς Συμβουλίου Μουσείων, κα Χατζηνικολάου. Συνεπώς, για πρώτη φορά η κοινή δράση των Ελληνικών Ναυτικών Μουσείων αποτελεί τη διεθνή γιορτή των Μουσείων, η οποία θα έχει ως κεντρικό θέμα «Μουσεία για την εκπαίδευση και την έρευνα».
Ομιλητές της ειδικής αυτής θεματικής που στόχο είχε να παρουσιάσει πτυχές του ναυτικού παρελθόντος του νησιού και της πρόσληψης του από την σύγχρονη τοπική κοινωνία ήταν ο Αρχιερατικός Επίτροπος Σκιάθου, Πρωτοπρεσβύτερος, πατήρ Γεώργιος Σταματάς, η Ιστορικός- Αρχαιολόγος, Συραινώ Κορωνιού, ο Πρόεδρος του Μουσείου Ναυτικής και Πολιτιστικής Παράδοσης Σκιάθου, Ιωάννης Παρίσσης, ο Αντιναύαρχος ε.α. Ιωάννης Παλούμπης Π.Ν., ο ναυπηγός- συγγραφέας, Γρηγόρης Καρταπάνης, ο Ναύαρχος ε.α., Νικόλαος Τσούνης Π.Ν., ο συγγραφέας, Γεώργιος Σανιδάς, και ο Αντιναύαρχος ε.α. Γεώργιο Μπαμπλένης Π.Ν..
Η δεύτερη μέρα ήταν αφιερωμένη στα ναυτικά μουσεία και ιδρύματα με ναυτικές συλλογές και η συνεδρία έχει τίτλο: «Ναυτικά Μουσεία: Προκλήσεις και δράσεις για την προστασία και προβολή της τοπικής ναυτικής παράδοσης». Σε αυτή οι συμμετέχοντες παρουσίασαν το έργο που επιτελεί ο φορέας τους και εξέφρασαν τους προβληματισμούς για τις προκλήσεις που αντιμετωπίζουν. Ομιλητές της συνεδρίας ήταν ο Πρόεδρος του Μουσείου Ναυτικής και Πολιτιστικής Παράδοσης Σκιάθου, Ιωάννης Παρίσσης, ο Πρόεδρος του Ναυτικού Μουσείου Κρήτης, Εμμανουήλ Πετράκης, η Προϊσταμένη των Γενικών Αρχείων του Κράτους-Ιστορικού Μουσείου Ύδρας, Κωνσταντίνα Αδαμοπούλου, και ο Συντηρητής Αρχαιοτήτων και Έργων Τέχνης, καθηγητής Ανώτερης και Ανώτατης Εκπαίδευσης, Δημήτρης Τσίποτας, η Πρόεδρος του Ναυτικού Μουσείου Θήρας, Νικολέττα Νομικού, η Επιμελήτρια του Ναυτικού Μουσείου Οινουσσών και Δ/χος Αρχιτέκτων-Μηχανικός προστασίας, συντήρησης και αποκατάστασης μνημείων Πολιτισμού, Δώρα Μαγγανά, ο Πρόεδρος του Ναυτικού Μουσείου Λιτοχώρου, Ιωάννης Τριανταφύλλου, ο Πρόεδρος του Συλλόγου Φίλων Ναυτικού Μουσείου Καβάλας, Χρήστος Τζανάκος, ο Πλωτάρχης Γεώργιος Κυριαζής, Ύπαρχος Θ/Κ «Γ. ΑΒΕΡΩΦ», η Αντιπρόεδρος του Ομίλου του Πλωτού Ναυτικού Μουσείου «Ελλάς Λίμπερτυ», Άννα Πολέμη, ο Πρόεδρος του Μουσείου Ναυτικής Παράδοσης Σύρου, Γεώργιος Μηλιός, ο Επιστημονικός Υπέυθυνος του Μουσείου Ναυπηγικών και Ναυτικών Τεχνών Αιγαίου, Κωνσταντίνος Δαμιανίδης, ο Προϊστάμενος του Τμήματος Εναλίων Αρχαιολογικών χώρων, Μνημείων και Ερευνών της Εφορείας Εναλίων Αρχαιοτήτων του Υπουργείου Πολιτισμού, Δημήτρης Κουρκουμέλης, ο εκπρόσωπος του Ινστιτούτου Ιστορίας Εμπορικής Ναυτιλίας, Προϊστάμενος του Τμ. Εποπτείας Ιστορικών Τεκμηρίων και Αρχείων των Ελληνικών Λιμένων του Υπουργείου Ναυτιλίας & Νησιωτικής Πολιτικής, Δημήτριος Καλπάκης, ο Πρόεδρος του Ιδρύματος Ευγενίδου, Λεωνίδας Δημητριάδης- Ευγενίδης, το μέλος του Ιδρύματος «Μαρία Τσάκος», Βασίλης Τερζής, η Επικεφαλής της Δανειστικής Βιβλιοθήκης του Ιδρύματος «Αικατερίνη Λασκαρίδη», Παναγιώτα Δεδετζή, η Εκπρόσωπος της Γενικής Γραμματείας Ναυτιλίας & Λιμένων του Υπουργείου Ναυτιλίας & Νησιωτικής Πολιτικής, Υποπλοίαρχος Λ.Σ., Αναστασία Ζαμπά και η Πρόεδρος του Ναυτικού Μουσείου Ελλάδας, Αναστασία Αναγνωστοπούλου-Παλούμπη. Στο τέλος της συνεδρίας διεξήχθη συζήτηση για την διατύπωση των κυριότερων συμπερασμάτων του συνεδρίου και σύνταξη πρακτικού.
Την Κυριακή 19 Μαΐου πραγματοποιήθηκε επίσκεψη σε μουσεία και ιστορικά μνημεία με τους φιλοξενούμενους να φεύγουν με τις καλύτερες εντυπώσεις τόσο από τις φυσικές ομορφιές όσο και από την πλούσια ιστορική και πολιτιστική παράδοση του νησιού.
Ο Δήμος Σκιάθου θα αναλάβει την έκδοση των πρακτικών του Συνεδρίου.
