Αυτό το Σάββατο στην εκπομπή του ράδιο Ένα 102,5 «Βιβλίο και Πολιτισμός» θα παρουσιάσουμε το βιβλίο «Αποσυνάγωγοι», του Ογούζ Ατάι που κυκλοφορεί την κλασική σειρά της Orbis Literae των εκδόσεων Gutenberg. Συντροφιά μας θα είναι η μεταφράστρια του βιβλίου Νίκη Σταυρίδη και η κυρία Ζωή Μπέλλα για να μας μιλήσουν για έναν από τους κορυφαίους Τούρκους συγγραφείς τον Ογούζ Ατάι.
Οι Αποσυνάγωγοι είναι ένα εξαιρετικό μεταμοντέρνο μυθιστόρημα που όχι μόνο συνομιλεί με τον Τολστόι αλλά σε πολλά σημεία είχα την αίσθηση ότι διάβαζα Georges Perec, Με αφορμή τον αυτόχειρα Σελίμ ο φίλος του Τουργκούτ αναζητά την ταυτότητα του αποξενωμένου αυτόχειρα φίλου του, τη δική του αλλά και το βαθύτερο είναι της τουρκικής ψυχής. Αλλά εν τέλει δεν είναι μόνο η τουρκική ψυχή αλλά η ψυχή του κόσμου που ανατέμνεται μέσα από το βιβλίο και γι’ αυτό ο παραληρηματικός του λόγος μοιάζει να αγγίζει τον καθένα από μας.
Ο συγγραφέας παίζει ανάμεσα σε Ντοστογιεφκικές, Σαιξπηρικές καταβολές, αποδομεί και ανασκευάζει την ίδια στιγμή την Τουρκική ταυτότητα με τους μύθους της, όπως ο μύθος της μπλε λύκαινας. Εγκιβωτίζει ιστορίες για έναν διαφορετικό Χέγκελ, ένα Χέγκελ χασάπη, καθώς και τις πολυσέλιδες Ωδές του Σελίμ, που έχει μεταφράσει εξαιρετικά ο Δημήτρης Μαύρος, με τη σκωπτική αναφορά σε νέες βιβλικές μορφές όπως ο «Σολομώντας των Διαφορικών», οι Δερβίσηδες, ακόμη και ο Πλάτωνας υφαίνουν το πανόραμα φανταστικών θρησκευτικών μορφών και ηρώων που υποτίθεται ότι επηρέασαν την τουρκική σκέψη και οι οποίες προσδίδουν στο έργο του τον απαραίτητο πλουραλισμό μιας ποιητικής φύσης. Συνυφαίνοντας ποίηση και αρχιτεκτονική, ντοκουμέντα λαϊκές προφορικές αφηγήσεις, ο Ατάι ξεγυμνώνει αλήθειες μέσα από μια αμφιθυμία που πλουτίζει το έργο του και καταθέτει ένα ανοιχτό, πολλαπλών ερμηνειών κείμενο που δικαίως χαρακτηρίστηκε το λογοτεχνικό αριστούργημα του 20ού αιώνα.
Στο δεύτερο μέρος της εκπομπής θα μιλήσουμε με την Αγγελική Θάνου και ένα τραγούδι που τους στίχους έχει γράψει η ίδια και τη μουσική ο Αλέξανδρος Καρκάλας. Το τραγούδι ερμηνεύει η Σοφία Νάσσιου. Το τραγούδι αφορά σε μια μαύρη σελίδα της περιοχής μας αυτή της 16ης Νοεμβρίου 1943. Στις 7 το πρωί, οι Γερμανικές δυνάμεις κατοχής εισέβαλαν στο χωριό Κανάλια Μαγνησίας. Έκαψαν τριακόσια πέτρινα σπίτια, το σχολείο και το κεντρικό καφενείο, ανατίναξαν την εκκλησία της Παναγιάς, το εξάγωνο καμπαναριό της και σκότωσαν εν ψυχρώ επτά κατοίκους. Τέσσερις γυναίκες και τρεις άντρες: Ελένη Ράμπου, Σταματία Ευαγγέλου, Αικατερίνη Κουμασίτη, Δέσποινα Ντελάκου, Στέργιος Τσούκας (Χατζής), Ιωάννης Καραγιάννης, Ιωάννης Χατζηγεωργίου. Στη μνήμη αυτών των ανθρώπων δεν πρέπει να ξεχάσουμε αντιθέτως πρέπει να γνωρίζουμε την πραγματική ιστορία του τόπου μας. Ας μην χαθεί η ιστορική μνήμη.
